Δυσάρεστες εκπλήξεις φοβάται η κυβέρνηση στο σημερινό Eurogroup της Μάλτας, καθώς στη χθεσινή συνάντηση Σόιμπλε-Ντάισελμπλουμ διαμορφώθηκε μια νέα πρόταση στην ελληνική πλευρά, η οποία, όμως, καλύπτεται από πέπλο μυστικότητας, ενώ έχουν αφεθεί να... αιωρούνται ποικίλες απειλές (μπλόφες;), πριν οι βασικοί «παίκτες» ανοίξουν τα χαρτιά τους.
Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών κινεί πλέον, χωρίς να τηρεί καν τα διπλωματικά προσχήματα, όλα τα νήματα στο συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών. Όχι μόνο είχε χθες, παραμονή της συνεδρίασης στην Μάλτα, εμπιστευτικές συνομιλίες με τον πρόεδρο, Γερούν Ντάισελμπλουμ, αλλά ταξίδεψαν μαζί στο Νησί των Ιπποτών και, όπως όλα δείχνουν, του έχει υπαγορεύσει τις επόμενες κινήσεις που θα πρέπει να γίνουν στη διαπραγμάτευση με την Ελλάδα.
Η συγκυρία είναι ιδανική για τον κ. Σόιμπλε, καθώς ο Ολλανδός πρόεδρος του Eurogroup πασχίζει να εξασφαλίσει την υποστήριξη του Βερολίνου για να παραμείνει στη θέση του μέχρι να λήξει η θητεία του.
Άλλοι ισχυροί υπουργοί Οικονομικών, που θα είχαν λόγο υπό άλλες συνθήκες στη διαπραγμάτευση, μένουν στο περιθώριο: ο Γάλλος υπουργός επειδή τον επόμενο μήνα θα ανοίξουν οι κάλπες για τις προεδρικές εκλογές, ο Ιταλός ομόλογός του επειδή στη σημερινή συνεδρίαση ενδιαφέρεται πρωτίστως για το θέμα των «κόκκινων δανείων» των τραπεζών, που είναι επίσης στην ατζέντα της συνεδρίασης, και δεν έχει λόγο να αναλώσει πολιτικό κεφάλαιο για άλλα ζητήματα.
Διατηρώντας το... σασπένς, ενόψει της συνεδρίασης του Eurogroup, ο Β. Σόιμπλε αρκέσθηκε χθες να κάνει μια διφορούμενη δήλωση: από τη μια εμφανίσθηκε αισιόδοξος ότι «σύντομα» θα ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις, από την άλλη σημείωσε ότι δεν είναι βέβαιος πως αυτό θα γίνει στην Μάλτα.
Συσκότιση
Η ελληνική πλευρά προσπαθεί να κινηθεί στο... σκοτάδι, καθώς δεν είχε την παραμικρή ενημέρωση για τη νέα πρόταση που θα κομίσουν Σόιμπλε και Ντάισελμπλουμ.
Το μόνο που ήταν γνωστό πριν αρχίσουν να συγκεντρώνονται οι υπουργοί στην Μάλτα ήταν η τελευταία πρόταση συμβιβασμού, που περιλαμβάνει εφαρμογή των μέτρων για τις συντάξεις το 2019 και για το αφορολόγητο το 2020, εφόσον επιτευχθεί ο στόχος για πλεόνασμα 3,5% το 2018. Αν δεν προβλεφθεί, στα τέλη του 2018, ότι θα επιτευχθεί ο στόχος, η πρόταση προβλέπει ενεργοποίηση και των φορολογικών μέτρων από το 2019.
Πέραν της όποιας προσπάθειας γίνει για να βελτιωθεί αυτή η πρόταση, η κυβέρνηση επιδιώκει να ξεκαθαρίσει με ποιο μηχανισμό θα γίνονται οι προβλέψεις για το πλεόνασμα, από τις οποίες θα εξαρτάται η ενεργοποίηση μέτρων και αντίμετρων. Το ΔΝΤ θέλει να έχει τον έλεγχο αυτού του μηχανισμού, αλλά η κυβέρνηση φοβάται ότι οι απαισιόδοξες εκτιμήσεις του Ταμείου θα προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα.
Επιπλέον, η κυβέρνηση θέλει να βρεθεί τρόπος για να διασφαλισθεί ότι αυτή την φορά, εάν υπερψηφισθούν τα μέτρα της δεύτερης αξιολόγησης και τα πρόσθετα μέτρα για την περίοδο μετά το 2018, θα λάβει επαρκή ανταλλάγματα, σε ό,τι αφορά τα πλεονάσματα των επόμενων ετών και την ελάφρυνση του χρέους.
Θέση της ελληνικής πλευράς είναι ότι δεν θα υπερψηφισθούν όλα τα μέτρα προκαταβολικά, αλλά μόνο τα μέτρα της αξιολόγησης, ενώ αυτά που αφορούν την περίοδο μετά τη λήξη του ισχύοντος προγράμματος θα περάσουν από τη Βουλή μόνο όταν οι Ευρωπαίοι και το ΔΝΤ θα έχουν καταλήξει σε μια ικανοποιητική συμφωνία για πλεονάσματα και χρέος.
Αυτό το θέμα αναμένεται να προκαλέσει εντάσεις στη συνεδρίαση, καθώς ο Ευκλείδης Τσακαλώτος θα δεχθεί πιέσεις να υπερψηφισθούν όλα τα μέτρα αμέσως μόλις κλείσει η συμφωνία και ανεξάρτητα από τις συζητήσεις για το χρέος. Την ίδια στιγμή, ανησυχίες έχει προκαλέσει η δήλωση του αντιπροέδρου της Κομισιόν, Βάλντις Ντομπρόβσκις, αμέσως μετά την προχθεσινή του συνάντηση με τον Β. Σόιμπλε, σύμφωνα με την οποία η Ελλάδα θα πρέπει να διατηρήσει υψηλά πλεονάσματα «για πολλά χρόνια».
Απειλές
Για να «συνετισθεί» η κυβέρνηση, σε περίπτωση που επιμείνει στις θέσεις της, η πλευρά Σόιμπλε φαίνεται πως έχει τουλάχιστον δύο «χαρτιά»:
- Να εγείρει αξιώσεις για πρόσθετα μέτρα για το 2018, ανοίγοντας ένα κεφάλαιο που ως τώρα είχε κλείσει στις διαπραγματεύσεις με Κομισιόν και ΔΝΤ και
- Nα προειδοποιήσει ότι, αν δεν κλείσει τώρα η συμφωνία, μετά τον Απρίλιο θα αναθεωρηθούν προς το χειρότερο οι εκτιμήσεις για την ανάπτυξη και η διαπραγμάτευση θα ξαναρχίσει από χειρότερη βάση για την Ελλάδα, με κίνδυνο να επιβληθούν και άλλα διορθωτικά μέτρα.
Πρέπει να σημειωθεί ότι οι εκτιμήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος για το ΑΕΠ, στις οποίες βασίζεται το ΔΝΤ για τις δικές του προβλέψεις, έκαναν λόγο για ανάπτυξη με ρυθμό 0,4% το 2016 και 2,7% το 2017. Ο Γιάννης Στουρνάρας έχει δηλώσει ότι, λόγω της χαμηλότερης από το αναμενόμενο ανάπτυξης του 2017, ήδη αναθεωρείται κατά 0,6% ο στόχος για φέτος, χωρίς να υπολογίζονται άλλοι παράγοντες.
Το χειρότερο σενάριο για την Ελλάδα, πάντως, θα ήταν να επαναφέρει ο Β. Σόιμπλε τη συζήτηση στο αρχικό σημείο των απαιτήσεων του ΔΝΤ, δηλαδή να ληφθούν όλα τα μέτρα, για συντάξεις και αφορολόγητο, από το 2019.
