Ο Τζο Μπάιντεν αναχωρεί σήμερα, αρχικά για το Τελ Αβίβ και στη συνέχεια για το Αμάν της Ιορδανίας, σε ένα ταξίδι που θεωρείται καθοριστικής σημασίας για την επιρροή των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή: ο Αμερικανός πρόεδρος θέλει να εκφράσει ταυτόχρονα τη στήριξή του στο Ισραήλ, να διαπραγματευτεί έναν μηχανισμό παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα και να προλάβει μια ευρύτερη κλιμάκωση της κρίσης.
Αφού καθησυχάσει τον ισραηλινό λαό για την αλληλεγγύη που θα συνεχίσουν να επιδεικνύουν οι ΗΠΑ απέναντι στο Ισραήλ, όπως είπε ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Άντονι Μπλίνκεν, ο Μπάιντεν θα ταξιδέψει στην Ιορδανία για να συναντηθεί με τρεις Άραβες ηγέτες, τον βασιλιά Αμπντάλα Β΄, τον πρόεδρο της Αιγύπτου Άμπντελ Φάταχ αλ Σίσι και τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς.
«Θα επαναλάβει την πεποίθησή μας ότι η Χαμάς δεν εκπροσωπεί τη μεγάλη πλειονότητα του παλαιστινιακού λαού, που είναι επίσης θύμα», είπε ο Τζον Κίρμπι, ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου.
Αυτό το ταξίδι-αστραπή, που θα διαρκέσει περίπου 24 ώρες, θυμίζει την ιστορική επίσκεψη του Αμερικανού προέδρου στο Κίεβο, τον περασμένο Φεβρουάριο. Ο 80χρονος Δημοκρατικός πρόεδρος θα επισκεφθεί άλλη μια χώρα που βρίσκεται σε πόλεμο –στην ενδέκατη ημέρα του πλέον– στην οποία οι ΗΠΑ έχουν υποσχεθεί αταλάντευτη υποστήριξη.
Όμως οι συγκρίσεις σταματούν εδώ. Αυτήν τη φορά το ταξίδι δεν έμεινε επτασφράγιστο μυστικό μέχρι την τελευταία στιγμή, η υποδοχή που επιφυλάσσεται στον Μπάιντεν δεν αναμένεται, όπως στο Κίεβο, ανεπιφύλακτα θερμή και το διακύβευμα είναι κατά πολύ μεγαλύτερο.
Μετά την επίθεση της Χαμάς, στις 7 Οκτωβρίου, ο Μπάιντεν υπογράμμισε ότι το Ισραήλ έχει «καθήκον» να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Με βάση τα πιο πρόσφατα στοιχεία, από την επίθεση της ισλαμιστικής παλαιστινιακής οργάνωσης σκοτώθηκαν 1.400 άνθρωποι στο Ισραήλ. Καθώς ο ισραηλινός στρατός, που ήδη βομβαρδίζει αδιάκοπα τη Λωρίδα της Γάζας, ετοιμάζεται για μια χερσαία επιχείρηση, ο Μπάιντεν ξέρει ότι ο κίνδυνος μιας ανθρωπιστικής καταστροφής αυξάνεται ώρα με την ώρα.
Περίπου 3.000 άνθρωποι, εκ των οποίων 940 παιδιά και 1.032 γυναίκες, έχουν σκοτωθεί στον παλαιστινιακό θύλακα, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Χαμάς που έχει υπό τον έλεγχό της αυτή τη στενή λωρίδα γης.
Στις επαφές του με τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου, με τον οποίο διατηρεί ψυχρές σχέσεις, ο Αμερικανός πρόεδρος θέλει να πετύχει την παράδοση της ανθρωπιστικής βοήθειας στον αποκλεισμένο θύλακα. Στην Ιορδανία θα χρειαστεί να λάβει κυρίως από την επιφυλακτική Αίγυπτο τη διαβεβαίωση ότι θα ανοίξει, έστω και προσωρινά, τα σύνορά της για τους αμάχους που προσπαθούν να γλιτώσουν από τον πόλεμο. Περίπου ένα εκατομμύριο Παλαιστίνιοι έχουν ήδη εκτοπιστεί προς τη νότια Λωρίδα της Γάζας.
Με την περιοδεία του στη Μέση Ανατολή ο Αμερικανός πρόεδρος, ο αρχηγός του ισχυρότερου στρατού στον κόσμο, θέλει επίσης να στείλει ένα μήνυμα αποτροπής στην Τεχεράνη και τη φιλοϊρανική Χεζμπολάχ.
«Είμαστε οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, προς Θεού, το ισχυρότερο έθνος (…) στην ιστορία του κόσμου. Μπορούμε να στηρίξουμε» την Ουκρανία και το Ισραήλ ταυτόχρονα, δήλωσε ο Μπάιντεν την Κυριακή στο τηλεοπτικό δίκτυο CBS.
Ο Μπάιντεν βασίζεται επίσης στις διπλωματικές ικανότητές του: σε μισό αιώνα πολιτικής καριέρας, ο Δημοκρατικός πρόεδρος έχει σχηματίσει, δικαίως ή αδίκως, την πεποίθηση ότι μπορεί να επιλύσει ακόμη και τα πιο περίπλοκα προβλήματα με τις προσωπικές επαφές του.
Επί της ουσίας, δεν είναι ο απόλυτος κυρίαρχος της κατάστασης: κάθε πρόσθετη βοήθεια στο Ισραήλ θα πρέπει να επικυρωθεί από το Κογκρέσο, το οποίο επί του παρόντος έχει παραλύσει καθώς οι σκληροπυρηνικοί του Ρεπουμπλικανικού κόμματος προσπαθούν να επιβάλουν έναν δικό τους στην προεδρία της Βουλής των Αντιπροσώπων.
Ο Μπάιντεν, που ταυτόχρονα διεξάγει και προεκλογική εκστρατεία ενόψει των εκλογών του 2024, δεν επιτρέπεται να δείξει ούτε ίχνος αδυναμίας, πολύ περισσότερο όταν οι ΗΠΑ μετρούν ήδη 30 νεκρούς μετά την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ. Παράλληλα, σε μια χώρα βαθιά διχασμένη, φοβάται μια έκρηξη βίας και εγκλημάτων μίσους τόσο κατά των Εβραίων όσο και κατά των μουσουλμάνων. Την Κυριακή, ένας ηλικιωμένος άνδρας μαχαίρωσε μέχρι θανάτου ένα 6χρονο αγόρι μουσουλμανικής οικογένειας κοντά στο Σικάγο, σε ένα έγκλημα που χαρακτηρίζεται από την αστυνομία «ρατσιστικό» και συνδεόμενο με τον πόλεμο του Ισραήλ με τη Χαμάς.