Θετικά συναισθήματα προκάλεσε στο προσωπικό του αμερικανικού υπουργείου των Εξωτερικών η απομάκρυνση του Ρεξ Τίλερσον από την ηγεσία του, σημειώνει το “Politico”.
Η απόφαση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να τον απαλλάξει από τα καθήκοντά του έστειλε ένα μήνυμα ελπίδας στους εργαζόμενους του υπουργείου, καθώς η περίοδος Τίλεροσν χαρακτηρίστηκε από το χαμηλό ηθικό μεταξύ των στελεχών κι από την απομάκρυνση διπλωματών καριέρας.
Παράλληλα, ο απερχόμενος επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ προσπάθησε να μειώσει αριθμητικά το προσωπικό του υπουργείου, τόσο στις διπλωματικές όσο και στις διοικητικές-γραφειοκρατικές του υπηρεσίες. Επίσης, κατά τη γενικότερη άποψη, ο ίδιος δεν εξέφραζε τις απόψεις του προέδρου Τραμπ, προκαλώντας αρκετές φορές την παρέμβασή του, που αποκάλυπτε την διαφορά των απόψεων μεταξύ των δύο αντρών.
“Υπάρχει ένα αίσθημα μεγάλης ανακούφισης στο υπουργείο Εξωτερικών. Ο τελευταίος χρόνος υπήρξε μία τραυματική εμπειρία, για να το θέσω ευγενικά. Ήταν ένας σκληρός T-Rex που χτυπούσε δυνατά και καταβρόχθιζε στελέχη και δομές”, δήλωσε χαρακτηριστικά ο Μπρετ Μπρουέν, πρώην αξιωματούχος του ΥΠΕΞ.
Αρκετοί από τους εν ενεργεία αξιωματούχους του υπουργείου ελπίζουν επίσης ότι σύντομα θα αποχαιρετήσουν τους υψηλόβαθμους συνεργάτες του Τίλερσον στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Μεταξύ αυτών, η υπεύθυνη προσωπικού Μάργκαρετ Πετερλίν και ο υπεύθυνος για τον καθορισμό πολιτικής Μπράιαν Χουκ. Τα δύο στελέχη έχουν βρεθεί στο επίκεντρο κριτικής από το προσωπικό του υπουργείου, που τους καταγγέλλει ότι είχαν σχηματίσει μία προστατευτική και μυστική κλίκα γύρω από τον υπουργό στη διάρκεια της περίπου 14μηνης θητείας του. “Οι άνθρωποι το βλέπουν ως μια ευκαιρία για ξεκαθάρισμα. Η ομάδα αυτή αποδείχτηκε ανίκανη να διοικήσει το υπουργείο των Εξωτερικών”, τόνισε ένα από τα στελέχη.
Αρκετά από τα στελέχη του υπουργείου στις διπλωματικές αποστολές του εξωτερικού και στην έδρα του, στην Ουάσινγκτον, εμφανίζονται αισιόδοξα για τον αντικαταστάτη του Τίλερσον, τον διευθυντή της CIA Μάικ Πομπέο. Μεταξύ των περισσοτέρων διπλωματών επικρατεί η άποψη ότι η στενή σχέση του Πομπέο με τον πρόεδρο Τραμπ θα βοηθήσει ώστε το υπουργείο ν’ αποκτήσει μεγαλύτερη επιρροή, καθώς ο Αμερικανός πρόεδρος το έχει θέσει επανειλημμένα στο περιθώριο.
Ωστόσο, άλλα στελέχη τηρούν πιο επιφυλακτική στάση, καθώς ο Πομπέο έχει φήμη “γερακιού” κι ελάχιστη διπλωματική εμπειρία. Ένα στέλεχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που αποχώρησε πρόσφατα, σημείωσε ότι ο Πομπέο θεωρείται πολιτικά προκατειλημμένος από ορισμένες υπηρεσίες της CIA. Το ίδιο πρώην στέλεχος προειδοποίησε: “Εάν στους ανθρώπους του υπουργείου Εξωτερικών δεν άρεσε ο Τίλερσον, θα μισήσουν απόλυτα τον Πομπέο”.
Ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας, Μπομπ Κόρκερ, γνωστοποίησε ότι η ακρόαση για την επικύρωση του διορισμού του Πομπέο στην ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών από την Γερουσία θα γίνει τον Απρίλιο. Στο μεταξύ, τα καθήκοντα του υπηρεσιακού υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ αναμένεται ν’ ασκήσει ο υφυπουργός Εξωτερικών Τζον Σάλιβαν.
Σε δήλωσή του ενώπιον των δημοσιογράφων χθες το απόγευμα, ο Τίλερσον έδειχνε εξαντλημένος από την κούραση. Ο πατέρας του, πέθανε πριν από έναν μήνα. Ο ίδιος είχε κοιμηθεί ελάχιστα, αφού ολοκλήρωσε αιφνιδιαστικά κατά μία ημέρα νωρίτερα, την επίσκεψή του το Σαββατοκύριακο στην Αφρική. Ο ίδιος ανακοίνωσε στη συνέντευξη αυτή, ότι θα μεταβίβαζε τις αρμοδιότητές του στον Σάλιβαν μέχρι τα μεσάνυχτα χθες (τοπική ώρα Ουάσινγκτον). Η τελευταία ημέρα της επίσημης παρουσίας του στο υπουργείο θα είναι η 31η Μαρτίου, όπως είπε ο Τίλερσον, προκειμένου να διασφαλιστεί “μία συντεταγμένη και ομαλή μεταβίβαση της εξουσίας”.
Ο Τίλερσον σχολίασε επίσης θετικά την προσπάθεια των διπλωματών, των στρατιωτικών κι άλλων υπαλλήλων της ομοσπονδιακής κυβέρνησης των ΗΠΑ. Σχολίασε επίσης, θετικά τις προσπάθειες του υπουργείου Εξωτερικών για την άσκηση πιέσεων στη Βόρεια Κορέα, αναφορικά με το πυρηνικό της πρόγραμμα. Παράλληλα, προειδοποίησε ότι η Ρωσία οδηγείται προς “μεγαλύτερη απομόνωση”. Ωστόσο, ο Τίλερσον δεν αναφέρθηκε ονομαστικά στον πρόεδρο Τραμπ, αλλά ούτε τον ευχαρίστησε για την πολιτική του, ενώ δεν δέχθηκε και ερωτήσεις. “Τώρα θα επιστρέψω στην ιδιωτική ζωή μου, θα είμαι ένας πολίτης και υπερήφανος Αμερικάνος. Υπερήφανος που υπηρέτησα την χώρα μου”, δήλωσε.
Ο ίδιος κι ο πρόεδρος Τραμπ έχουν μία σειρά από διαφορετικές απόψεις, που εξελίχθηκαν σε προσωπικές διαφορές, τουλάχιστον σε μία περίπτωση, με τον Τίλερσον να έχει αναφερθεί ότι αποκάλεσε τον Τραμπ “ηλίθιο.” Ο Τίλερσον όταν ρωτήθηκε σχετικά από τους δημοσιογράφους, δεν αρνήθηκε ότι είχε κάνει τον χαρακτηρισμό αυτό σε βάρος του Αμερικανού πρόεδρου.
Παρά τους μήνες που προηγήθηκαν με τις πληροφορίες που είχαν δημοσιοποιηθεί για το ενδεχόμενο αποπομπής ή παραίτησης του Τίλερσον, η χθεσινή ανακοίνωση της αποπομπής του, αποτέλεσε έκπληξη για αρκετούς Αμερικανούς διπλωμάτες, ενώ μερικοί δυσφόρησαν για τον τρόπο με τον οποίο έληξε η θητεία του στο υπουργείο Εξωτερικών.
Η είδηση για την αποπομπή του, όπως μεταδίδει το ΑΜΠΕ, δημοσιοποιήθηκε με την επιστροφή του στις ΗΠΑ από την Αφρική, ενώ δεν έχει ξεκαθαριστεί πότε ο Τίλερσον έμαθε ότι απομακρύνεται από τον θώκο αυτό. Σύμφωνα με αναφορές, ο Τίλερσον δεν γνώριζε κάτι πριν διαβάσει μια χθεσινή ανάρτηση του προέδρου Τραμπ στο Twitter, ενώ σύμφωνα με άλλες πληροφορίες, ο Προσωπάρχης του Λευκού Οίκου, Τζιμ Κέλι, τον είχε προειδοποιήσει σχετικά από την Παρασκευή. Ο Τίλερσον είχε ματαιώσει το πρόγραμμα που είχε το Σάββατο στην Αφρική, ενώ οι συνεργάτες του δήλωσαν ότι ήταν αδιάθετος. Και επέστρεψε χθες στην Ουάσινγκτον.
Από τα καθήκοντά του απαλλάχθηκε και ο υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Στιβ Γκολντστέιν. Η απομάκρυνσή του έγινε, αφού είπε ότι ο Τίλερσον δεν είχε μιλήσει με τον Τραμπ για το μέλλον του, μέχρι το πρωί της Τρίτης, ενώ “δεν είχε ενημερωθεί για το λόγο της απόλυσής του”. Η αιτιολόγηση αυτή φαίνεται να έρχεται σε αντίθεση με τα όσα έχει αναφέρει ο Λευκός Οίκος.
“Παρά το γεγονός ότι είμαι αντίθετος με αρκετές από τις αποφάσεις του Τίλερσον στο υπουργείο, δεν πιστεύω ότι ο πρόεδρος Τραμπ του έδειξε ποτέ την εμπιστοσύνη που χρειαζόταν ή του έδωσε το προσωπικό και τους πόρους που ο ίδιος χρειαζόταν για να είναι αποτελεσματικός”, δήλωσε ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Κρις Κουνς.
Παράλληλα, διατυπώνονται αρκετά ερωτηματικά για το πως ο Πομπέο θα διαχειριστεί καυτά ζητήματα που άπτονται του πυρήνα της σημερινής εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ, αλλά και ποια θα είναι η στάση που θα τηρήσει στη διαχείριση της εσωτερικής αναδιοργάνωσης και των λειτουργικών προβλημάτων του υπουργείου.
Ο Τίλερσον επεδίωξε την αναδιοργάνωση του υπουργείου, μία πρωτοβουλία που περιελάμβανε τον εκσυγχρονισμό του τεχνολογικού εξοπλισμού και την αναβάθμιση των κανόνων εσωτερικής λειτουργίας, παράλληλα με τον επανασχεδιασμό του οργανογράμματος αρμοδιοτήτων και της δομής των υπηρεσιών, τόσο στην Ουάσινγκτον, όσο και στις διπλωματικές αποστολές του εξωτερικού. Με δεδομένες τις διαφωνίες που είχε με τον Λευκό Οίκο, ο Τίλερσον δεν κατόρθωσε να καλύψει τα κενά στελεχών που υπάρχουν στις θέσεις ευθύνης του υπουργείου, ενώ υψηλόβαθμοι διπλωμάτες καριέρας αποχώρησαν επί των ημερών του. Αναφορικά με την κάλυψη των κενών θέσεων, η Γερουσία έχει να επικυρώσει αρκετούς από τους διορισμούς αυτούς.
Δεν έχει διευκρινιστεί εάν ο Πομπέο θα συνεχίσει την διαδικασία διορισμού των προσώπων που είχε επιλέξει ο Τίλερσον.
