Νέα εκρηκτική αύξηση παρουσίασε το δημόσιο χρέος στο πεντάμηνο Ιανουαρίου –Μαΐου, λόγω των τεράστιων ελλειμμάτων του κρατικού προϋπολογισμού.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, στο τέλος του περασμένου Μαΐου το συνολικό χρέος της χώρας εκτοξεύτηκε στο ποσό των 387,527 εκατ. ευρώ, έναντι 374.006 εκατ. ευρώ, που ήταν τον Δεκέμβριο του 2020, καταγράφοντας αύξηση κατά 13.521 εκατ. ευρώ.
Ως ποσοστό του ΑΕΠ το ακαθάριστο χρέος της χώρας διαμορφώθηκε στο 233% του ΑΕΠ, επίδοση που φέρνει την Ελλάδα πρώτη στην ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και δεύτερη στον κόσμο, μετά την Ιαπωνία.
Εφιαλτική είναι η αύξηση του χρέους κατά το 15μηνο της πανδημίας. Το 2020 το δημόσιο χρέος αυξήθηκε κατά 17.991 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2019 και από 356.015 τον Δεκέμβριο του 2019 και σε ένα δωδεκάμηνο, τον Δεκέμβριο του 2020, εκτινάχθηκε στα 374.006 εκατ. ευρώ. Στο πεντάμηνο του 2021 αυξήθηκε επιπλέον κατά 13.521 εκατ. ευρώ και μέχρι τώρα η συνολική αύξηση ανήλθε σε 31,5 δισ. ευρώ.
Η αιτία της αύξησης του χρέους τόσο στο πρώτο πεντάμηνο του 2021 όσο και το 2020 είναι τα ελλείμματα που δημιούργησε στον προϋπολογισμό ο αυξημένος δανεισμός προκειμένου να καλυφθούν οι δαπάνες της πανδημίας, την ίδια ώρα που τα έσοδα του προϋπολογισμού κατέρρεαν.
Το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού στο πεντάμηνο Ιανουαρίου-Μαΐου εκτινάχθηκε στο ποσό των 10.809 εκατ. ευρώ, το οποίο φυσικά, καλύφθηκε με την έκδοση νέων ομολόγων. Το θετικό στοιχείο της υπόθεσης είναι ότι ο νέος δανεισμός έγινε με χαμηλά επιτόκια, λόγω της ευνοϊκής διεθνούς συγκυρίας και των μέτρων στήριξης των χωρών της Ευρωζώνης που έχει λάβει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Πρέπει να σημειωθεί, πως, η αύξηση του χρέους θα ήταν ταχύτερη εάν, η κυβέρνηση δεν χρησιμοποιούσε κεφάλαια από το μαξιλάρι ασφαλείας, για την αποπληρωμή υποχρεώσεων, το οποίο κυμαίνεται στα 30 δισ. ευρώ. Για το 2021, η πρόβλεψη του υπουργείου Οικονομικών ήταν η χρήση ποσού ύψους 9,2 δισ. ευρώ, από το απόθεμα ασφαλείας.
Από τα αναλυτικά στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών προκύπτει πως από το σύνολο του χρέους, 387,53 δισ. ευρώ, ποσό ύψους 244,3 δισ. ευρώ, είναι τα δάνεια του Μηχανισμού Στήριξης (ΕΤΧΣ, ΕΜΣ και ΔΝΤ), ενώ τα ομόλογα που κυκλοφορούν στις αγορές, έχουν αυξηθεί σε 77,3 δισ. ευρώ, από 66,88 δισ. ευρώ που ήταν τον περασμένο Δεκέμβριο.
Το χρέος Γενικής Κυβέρνησης
Διευκρινίζεται ότι τα συγκεκριμένα στοιχεία αφορούν στο ακαθάριστο δημόσιο χρέος ή Χρέος Κεντρικής Διοίκησης, το οποίο διαφέρει από το Χρέος Γενικής Κυβέρνησης, το οποίο αποτελεί τον δείκτη παρακολούθησης των επιδόσεων των κρατών. Σύμφωνα με τον ορισμό της Eurostat, από το συνολικό ακαθάριστο χρέος αφαιρούνται:
- Τα κρατικά ομόλογα που κατέχουν ασφαλιστικά ταμεία και οι ΟΤΑ και άλλοι δημόσιοι φορείς, το αποκαλούμενο ενδοκυβερνητικό χρέος, το οποίο ανέρχεται σε περίπου 18 δισ. ευρώ.
- Τα κέρματα και οι επενδύσεις σε κρατικά ομόλογα των νομικών προσώπων, το ύψος των οποίων ανέρχεται σε 12,8 δισ. ευρώ.
Συνολικά δηλαδή, από το συνολικό χρέος αφαιρούνται περίπου 31 δισ. ευρώ.
Ωστόσο, οι εκδόσεις νέων ομολόγων αυξάνουν και το χρέος Γενικής Κυβέρνησης, οπότε, ανεξάρτητα από το ρυθμό ανάπτυξης φέτος, θα παραμείνει πάνω το 200% του ΑΕΠ και το 2021.
