Ο αριθμός των ασυνόδευτων και χωρισμένων από τις οικογένειές τους παιδιών-προσφύγων και μεταναστών, που διαμένουν σε επισφαλή και υπερπλήρη Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης στα Ελληνικά νησιά, και σε αστυνομικά τμήματα σε όλη την επικράτεια, υπερβαίνει τα 1,100 παιδιά– ο υψηλότερος αριθμός από τις αρχές του 2016 – σύμφωνα με την UNICEF.
Ο Διεθνής Οργανισμός καλεί τα Κράτη Μέλη της ΕΕ να κινητοποιηθούν πιο ενεργά για την προστασία αυτών των ιδιαίτερα ευάλωτων παιδιών:
«Το περασμένο Σαββατοκύριακο ένα παιδί έχασε τη ζωή του και δυο ακόμα τραυματίστηκαν σε ένα βίαιο συμβάν στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης της Μόριας. Η πρόσφατη αυτή τραγωδία είναι μια ισχυρή υπενθύμιση ότι η κατάσταση στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης έχει οξυνθεί», δήλωσε η Περιφερειακή Διευθύντρια της UNICEF για την Ευρώπη και Κεντρική Ασία, και Ειδική Συντονίστρια για την Προσφυγική και Μεταναστευτική Ανταπόκριση στην Ευρώπη, κα Afshan Khan.
«Συνεχίζουμε να παροτρύνουμε τις Ελληνικές Αρχές για τη μεταφορά των παιδιών σε κατάλληλες δομές φιλοξενίας στην ηπειρωτική Ελλάδα. Παράλληλα, η Ελλάδα δεν μπορεί να σταθεί μόνη της στην προσπάθεια να παρέχει υποστηρικτικές υπηρεσίες στα παιδιά πρόσφυγες και μετανάστες. Είναι κρίσιμης σημασίας οι Ευρωπαϊκές Κυβερνήσεις να διαθέσουν θέσεις μετεγκατάστασης για ασυνόδευτα και χωρισμένα από τις οικογένειές τους παιδιά-πρόσφυγες και μετανάστες, όπως επίσης και να επιταχύνουν τη διαδικασία οικογενειακής επανένωσης για εκείνα που έχουν συγγενείς στην Ευρώπη».
Στην προσπάθεια ανάδειξης του ζητήματος, η UNICEF δημοσίευσε ένα βίντεο καταγράφοντας τα όνειρα και την απόγνωση των αγοριών που διαμένουν στον τομέα Β, μια περιοχή για την προστασία των ασυνόδευτων παιδιών του Κέντρου Υποδοχής και Ταυτοποίησης Μόριας, στο νησί της Λέσβου. Το βίντεο αυτό επικεντρώνεται στα παιδιά που διηγούνται τον τρόμο που τους οδήγησε στη φυγή από τις εστίες τους, τα επικίνδυνα ταξίδια που έκαναν, αλλά και τους φόβους και τις ελπίδες που περιβάλλουν το αβέβαιο μέλλον τους.
«Δεν μπορούσα να φοιτήσω στο σχολείο, επειδή δεν υπήρχε ασφάλεια, η κατάσταση με ανάγκασε να εγκαταλείψω την χώρα μου», δήλωσε ο 16χρονος Μορτέζα από το Αφγανιστάν, ένα από τα τέσσερα αγόρια που παρουσιάζονται στο βίντεο. «Νομίζω ότι μέρα με την μέρα χάνουν το μυαλό τους,» αναφέρει για τα υπόλοιπα αγόρια του τομέα Β’. «Εξαιτίας αυτού του γεγονότος, κάποιες φορές αυτοτραυματίζονται. Δεν θέλω να γίνω και εγώ έτσι».
Το βίντεο παρουσιάζει το προσωπικό το οποίο έχει αναλάβει την παροχή φροντίδας και προστασίας των παιδιών, σε συνθήκες εξάντλησης. Οι υπηρεσίες αντιμετωπίζουν δυσανάλογα μεγάλο φόρτο εργασίας, ενώ τα παιδιά παραμένουν με τον κίνδυνο της βίας και της κακοποιήσης με περιορισμένη πρόσβαση στο σχολείο, την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και την ψυχοκοινωνική υποστήριξη. Τα παιδιά παραμένουν στον τομέα Β’ συχνά για περισσότερες από τις 25 ημέρες που προβλέπονται από το ελληνικό νομικό πλαίσιο, λόγω του γεγονότος ότι οι κατάλληλες δομές στέγασης στην ηπειρωτική χώρα είναι πλήρεις.
Το Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης στην Μόρια έχει τη δυνατότητα να στεγάζει 3,000 άτομα, αλλά αυτή τη στιγμή φιλοξενεί πάνω από 8,700 εκ των οποίων σχεδόν 3,000 παιδια. Ο αριθμός ασυνόδευτων παιδιών αγγίζει τα 520, ενώ οι καθορισμένες πτέρυγες για τα ασυνόδευτα παιδιά έχουν χωρητικότητα 160 παιδιά.
Οι δράσεις που καλούνται να αναλάβουν οι Ευρωπαϊκές Κυβερνήσεις και οι Ευρωπαϊκοί θεσμοί για την προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών-προσφύγων και μεταναστών συμπεριλαμβάνουν:
- Διάθεση θέσεων μετεγκατάστασης ασυνόδευτων παιδιών – ειδικά αυτών που διαμένουν στην Ελλάδα, την Ιταλία και την Ισπανία.
- Επίσπευση διαδικασίας οικογενειακής επανένωσης για τα παιδιά που έχουν συγγενείς σε άλλες χώρες της Ευρώπης.
- Άμεση αύξηση των πόρων για την στήριξη και ενδυνάμωση των προσπαθειών ανταπόκρισης των Ευρωπαϊκών χωρών που δέχονται μεγάλες ροές προσφύγων και μεταναστών.
Από τη στιγμή που τα παιδιά εισέρχονται στην Ευρώπη, οι Κυβερνήσεις της ΕΕ θα πρέπει να συνεργάζονται για να διασφαλίζουν ότι όλα τα παιδιά-πρόσφυγες και μετανάστες – ανεξαρτήτως εάν είναι συνοδεύονται ή όχι – έχουν πρόσβαση σε ασφαλή και κατάλληλη στέγαση, καταργώντας την προστατευτική φύλαξη για τα ασυνόδευτα παιδιά ως επιλογή. Τα παιδιά έχουν ανάγκη από άμεση πρόσβαση σε στοιχειώδεις υπηρεσίες όπως η ψυχοκοινωνική υποστήριξη, η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και η εκπαίδευση καθ΄ολα τα στάδια της μετακίνησής τους, ενώ ταυτόχρονα κρίνεται απαραίτητη η εξασφάλιση ασφαλών και νομίμων διελεύσεων. Θεσμοί όπως η αναδοχή και η επιτροπεία, αλλά και εξειδικευμένη στέγαση, απαιτούνται για να διασφαλιστεί το δικαίωμα των ασυνόδευτων και χωρισμένων από τις οικογένειές τους παιδιών να μεγαλώσουν σε ένα κατάλληλο περιβάλλον.
Επί του παρόντος, υπάρχουν πάνω από 32.000 παιδιά-πρόσφυγες και μετανάστες στην Ελλάδα, εκ των οποίων περισσότερα από 4.100, είναι ασυνόδευτα και χωρισμένα από τις οικογένειές τους παιδιά.
Τα τελευταία τρία χρόνια, η UNICEF έχει υποστηρίξει πάνω από 60.000 παιδιά πρόσφυγες και μετανάστες και τις οικογένειές τους, στην Ελλάδα. Οι δράσεις αυτές αφορούν την διασφάλιση της πρόσβασης των παιδιών σε υπηρεσίες παιδικής προστασίας, ψυχοκοινωνικής υποστήριξης, ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και εκπαίδευσης. Η UNICEF επίσης συνεργάζεται με το Υπουργείο Υγείας, έχοντας διαθέσει 85.000 εμβόλια για την προστασία των παιδιών-προσφύγων και μεταναστών από ασθένειες».