Σε κρίσιμα ζητήματα όπως οι διμερείς σχέσεις, η ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ, το μεταναστευτικό, αλλά και η υπόθεση των «8» τούρκων αξιωματικών αναφέρθηκαν στις δηλώσεις τους προς τους δημοσιογράφους ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο έλληνας πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας.
Κατά τη συνάντησή τους που διήρκεσε πέρα από τις δύο ώρες και έγινε σε καλό κλίμα, οι δύο άντρες συμφώνησαν να προχωρήσουν με βασικό στόχο την αποκλιμάκωση της έντασης στο Αιγαίο και την οικοδόμηση σχέσεων εμπιστοσύνης με τον Έλληνα πρωθυπουργό να σημειώνει πως αν αποδώσουν τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης στο τραπέζι των συζητήσεων θα τεθεί το ζήτημα της υφαλοκριπίδας. .
Ερντογάν: Μπορούμε να βρούμε ειλικρινείς και δίκαιες λύσεις
Ως Τουρκία επιθυμούμε να αναπτύξουμε τις διμερείς σχέσεις με την Ελλάδα, δήλωσε ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, κατά τις κοινές του δηλώσεις με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, μετά τη συνάντησή τους στην Άγκυρα.
Στην κοινή συνέντευξη που ακολούθησε τις συζητήσεις των δύο ηγετών, ο Τούρκος πρόεδρος τόνισε πως υπάρχουν πράγματα στις διμερείς σχέσεις που χρειάζονται βελτίωση, ωστόσο -όπως είπε- μπορούμε να βρούμε ειλικρινείς και δίκαιες λύσεις σε όλα τα ζητήματα.
Όπως είπε «όλα τα θέματα Ελλάδας - Τουρκίας μπορούν να λύνονται με βάση το διάλογο και διεθνές δίκαιο. «Μπορούμε να λύνουμε τα προβλήματα συζητώντας με τον φίλο μας», σημείωσε.
Αναφερόμενος στις εμπορικές σχέσεις των δύο χωρών και την ακτοπλοϊκή σύνδεση Σμύρνης - Θεσσαλονίκης, σημείωσε πως πρέπει να αναβαθμιστούν.
Παράλληλα, αναφέρθηκε στη μουσουλμανική μειονότητα της δυτικής Θράκης και ανέφερε πως «οι ομογενείς μας που ζουν στην Ελλάδα και οι Ρωμιοί που ζουν στην Τουρκία αποτελούν γέφυρες», ενώ κάλεσε την Ελλάδα να πραγματοποιήσει βήματα προς τη βελτίωση της ζωής τους.
«Να δημιουργήσουμε μια σχέση εμπιστοσύνης για το κυπριακό, με βάση την ισοτιμία των Τουρκοκύπριων», επεσήμανε.
«Η τουρκική ακτοφυλακή προσπαθήσει να εμποδίσει τους θανάτους στο Αιγαίο», σημείωσε ο Tαγίπ Ερντογάν, μιλώντας για το μεταναστευτικό, υπογραμμίζοντας πως «η Τουρκία έχει τηρήσει όλες τις υποσχέσεις που έχει δώσει στο μεταναστευτικό, όχι όμως και η Ευρωπαϊκή Ένωση».
Σχετικά με το ζήτημα της τρομοκρατίας, ο Ερντογάν τόνισε πως θα πρέπει να δημιουργηθεί οδικός χάρτης με την Ελλάδα για την αντιμετώπισή της, ενώ όπως είπε περιμένει από την Αθήνα να σεβαστεί τα θύματα από την απόπειρα πραξικοπήματος και να μην δίνει άσυλο στους «φυγάδες».
«Οι πολιτικοί πρέπει να κερδίζουν φίλους και όχι εχθρούς», δήλωσε ο πρόεδρος της Τουρκίας, απαντώντας σε ερώτηση για τα αν ήταν η καλύτερη στιγμή, ωστέ ο κ. Τσίπρας να επισκεφθεί την Άγκυρα.
«Όπως γνωρίζετε η Θεολογική Σχολή της Χάλκης είναι κλειστή από το 1971, δεν φταίμε εμείς», ανέφερε και πρόσθεσε πως «όποτε μου λέτε για τη Σχολή, εγώ απαντώ να λυθεί και το θέμα των Μουφτήδων».
Τσίπρας: Βασικός στόχος η αποκλιμάκωση της έντασης στο Αιγαίo
Για «ειλικρινείς συνομιλίες» με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έκανε λόγο ο Πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας και σημείωσε ότι οι δύο χώρες μπόρεσαν να συνεργαστούν στενά το 2015 και το 2016 κατά την προσφυγική κρίση.
«Καταφέραμε πρώτη φορά να συνεργαστούμε για την αντιμετώπιση αυτού του μείζονος σημασίας θέματος. Μπορέσαμε να συνεργαστούμε για την οικοδόμηση μιας νέας στρατηγικής ευρωτουρκικής συνεργασίας, να βάλουμε μπροστά την οικονομική και ενεργειακή μας συνεργασία και να προωθήσουμε τον διάλογο των υπουργείων Άμυνας και Εξωτερικών για τη μείωση της έντασης. Την ίδια στιγμή, οι ΥΠΕΞ μας δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για έναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό, όπου για πρώτη φορά μιλήσαμε για θέματα ασφάλειας στο νησί και φτάσαμε κοντά στη λύση.
Δυστυχώς, όμως, ακολούθησε το αποτρόπαιο πραξικόπημα στην Τουρκία και οι εξελίξεις φρέναραν αυτή τη συνεργασία. Αργότερα υπήρξαν εξελίξεις, προσκόμματα και εμπόδια, ρητορική, στο Αιγαίο οι παραβιάσεις έφτασαν σε πάρα πολύ υψηλά επίπεδα» είπε ο Πρωθυπουργός.
Παράλληλα, τόνισε ότι η υπόθεση των οκτώ στρατιωτικών αποτέλεσε «αγκάθι» στις σχέσεις των δύο χωρών, όπως και η φυλάκιση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών που κρατήθηκαν στην Τουρκία.
«Θα μπορούσαμε να πούμε ότι αυτός ο φαύλος κύκλος είναι η μοίρα μας, το κισμέτ μας, αλλά ευτυχώς δεν το πράξαμε. Ούτε εσείς, ούτε κι εγώ αποδεχόμαστε την πεπατημένη, γιατί οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε στην εποχή μας και στην περιοχή μας δεν επιτρέπουν να παραμένουμε εγκλωβισμένοι σε αδιέξοδα. Πρέπει να ανατρέπουμε τις λογικές του παρελθόντος για να οικοδομήσουμε μια σχέση βασισμένη στον αμοιβαίο σεβασμό και στον σεβασμό του διεθνούς δικαίου, να βρούμε ειρηνικό τρόπο για την επίλυση των διαφορών μας» είπε ο κ. Τσίπρας.
«Η επίσκεψή σας στην Αθήνα ήταν επιτυχημένη, ακριβώς επειδή μιλήσαμε με ειλικρίνεια» είπε στον Τούρκο Πρόεδρο ο Αλέξης Τσίπρας.
Οι δύο άντρες συμφώνησαν να προχωρήσουν με βασικό στόχο την αποκλιμάκωση της έντασης στο Αιγαίο και την οικοδόμηση σχέσεων εμπιστοσύνης.
Επιπλέον, συμφώνησαν να συνεργαστούν ώστε το καλοκαίρι να γίνει πραγματικότητα η ακτοπλοϊκήσύνδεση Σμύρνης-Θεσσαλονίκης, αλλά και να εντείνουν τη συνεργασία τους στον τομέα της ασφάλειας. Προς την κατεύθυνση αυτή, όπως είπε ο Πρωθυπουργός, «σε αυτό το θετικό πνεύμα, συμφωνήσαμε σήμερα να επανέλθουμε σε συνομιλίες μεταξύ των υπουργών Άμυνας και Εξωτερικών, για αποκλιμάκωση της έντασης και προώθηση μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης».
«Θέλουμε να βάλουμε τα θεμέλια ώστε να μπορέσουμε να χτίσουμε. Η συνάντηση αυτή είχε στόχο να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις ώστε να μπορέσουμε αργότερα να μιλήσουμε για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις» υπογράμμισε ο κ. Τσίπρας. Τόνισε και την πάγια στήριξη της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας - κάτι που, όπως είπε, θα είναι και προς όφελος της Τουρκίας, και προς όφελος της Ευρώπης -, αλλά και τη σημασία που έχει ο σεβασμός του Διεθνούς Δικαίου στην Ανατολική Μεσόγειο «και βεβαίως την ανάγκη η ενέργεια να αποτελέσει γέφυρα συνεργασίας στην περιοχή».
Αναφερόμενος περαιτέρω στην υπόθεση των οκτώ Τούρκων στρατιωτικών, ο Πρωθυπουργός σημείωσε πως η Ελλάδα ως κράτος δικαίου οφείλει να κάνει αποδεκτές τις αποφάσεις της Δικαιοσύνης. Σε σχετική ερώτηση δημοσιογράφου, απάντησε ότι το θέμα εξαντλήθηκε στις συζητήσεις. Επανέλαβε, ωστόσο, την κατηγορηματική αντίθεση της Ελλάδας σε όσους επιχείρησαν να ανατρέψουν με πραξικόπημα την κυβέρνηση στην Τουρκία.
«Η Ελλάδα στηρίζει τη Δημοκρατία, δεν έχει πρόθεση να στηρίξει πραξικοπηματίες. Στην Ελλάδα είναι απολύτως σαφής η διάκριση των εξουσιών, η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης είναι απολύτως σεβαστή. Υπήρξαν κάποιες αποφάσεις της, οφείλουμε να τις σεβαστούμε και τις σεβόμαστε» τόνισε ο Αλέξης Τσίπρας.
Ο Πρωθυπουργός συζήτησε με τον Τούρκο Πρόεδρο και την ανάγκη να υπάρξει δίκαιη και βιώσιμη λύση στο Κυπριακό, στο πλαίσιο των αποφάσεων του ΟΗΕ. Ζήτησε «λύση προς όφελος του συνόλου του κυπριακού λαού, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, που θα καθιστά την επανενωμένη, ομοσπονδιακή Κύπρο μια κανονική χώρα της περιοχής και της ΕΕ».
Οι κοινές δηλώσεις των δύο ηγετών:
Με την έναρξη της κοινής συνέντευξης Τύπου Ερντογάν-Τσίπρα, στον επίσημο λογαριασμό του Έλληνα πρωθυπουργού στο Twitter έγινε η εξής ανάρτηση:
«Ο διάλογός μας όλα αυτά τα χρόνια είναι σημαντικός, όχι μόνο για το μέλλον των λαών μας αλλά και για την ευρύτερη περιοχή μας. Κοινές δηλώσεις με τον Πρόεδρο της Τουρκικής Δημοκρατίας, Ρ.Τ. Ερντογάν, μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης στο Προεδρικό Μέγαρο».
Ο κ. Τσίπρας πέρασε το κατώφλι του τουρκικού προεδρικού Μεγάρου στην Άγκυρα λίγο μετά τις 16.00.
Στις 17.00 ξεκίνησε η συνάντηση με τον τούρκο πρόεδρο, που περίμενε τον Αλέξη Τσίπρα σε μία από τις αίθουσες του Λευκού Παλατιού.
Η υποδοχή ήταν εξαιρετικά θερμή.
Μετά το τετ α τετ Τσίπρα - Ερντογάν ακολούθησαν διευρυμένες συνομιλίες με αξιωματούχους της κυβέρνησης της Τουρκικής Δημοκρατίας.
Ενώ ο Αλέξης Τσίπρας συναντούσε τον Ταγίπ Ερντογάν, η Μπέτυ Μπαζιάνα συναντήθηκε για τσάι με την σύζυγο του τούρκου προέδρου, Εμινέ.
Η κυρία Ερντογάν επεφύλαξε θερμή υποδοχή στην κ. Μπαζιάνα, ως ανταπόδοση της δικής της φιλοξενίας στην Αθήνα, καλωσόρισε την κ. Μπαζιάνα, τη ρώτησε για το ταξίδι, την οικογένεια και τα παιδιά της.
Από την πλευρά της, η κ. Μπαζιάνα την ευχαρίστησε και ανταπέδωσε τις ευχές. Στη συζήτηση που είχαν η Μπέττυ Μπαζιάνα και η Εμινέ Ερντογάν, αναφέρθηκαν στο προσφυγικό, ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουν Ελλάδα και Τουρκία από τις δυο πλευρές του Αιγαίου
Η κ. Μπαζιάνα μίλησε για την ανθρωπιά που έδειξαν οι Έλληνες προς τους πρόσφυγες όλα αυτά τα χρόνια, και ιδιαίτερα στα νησιά, και έκανε ιδιαίτερη αναφορά στη γιαγιά Μαρίτσα Μαυραπίδου, η οποία υπήρξε σύμβολο της προσφοράς και της αλληλεγγύης και πέθανε τον περασμένο μήνα.
Επίσης η κ. Μπαζιάνα έστειλε μήνυμα ειρηνικής συνύπαρξης με τη γείτονα και έφερε ως παράδειγμα τη Συμφωνία των Πρεσπών, η οποία, όπως είπε, έληξε με αμοιβαία επωφελή τρόπο μια χρόνια διαμάχη μεταξύ δύο γειτονικών λαών που δεν είχαν τίποτε να χωρίσουν.
Σύμφωνα με ανάρτηση που έκανε η κ. Ερντογάν στο Twitter: «Με την ευκαιρία της επίσκεψης του Έλληνα πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα στη χώρα μας είχαμε μία συνάντηση με την αξιότιμη κυρία Περιστέρα Μπαζιάνα. Πιστεύω ότι οι αμοιβαίες επισκέψεις μας θα ενισχύσουν την φιλία μεταξύ των χωρών μας».
Το χρονικό της επίσκεψης
Ο κ. Τσίπρας είχε, αρχικώς, κατ' ιδίαν συνάντηση με τον αντιπρόεδρο της Τουρκικής Δημοκρατίας, Φουάτ Οκτάι και ακολούθησε η συνάντηση και με τον τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Λίγο μετά τις 15.30, το αεροπλάνο της ελληνικής κυβέρνησης προσγειώθηκε στο αεροδρόμιο της Άγκυρας.
Τον πρωθυπουργό υποδέχθηκαν ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης Φουάτ Οκτάι και η υπουργός Εμπορίου Ρουχσάρ Πεκτζάν.
Στην ελληνική αποστολή, εκτός του πρωθυπουργού, συμμετέχουν ο αν. υπουργός Εξωτερικών Γ. Κατρούγκαλος και ο αν. υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης Στ. Πιτσιόρλας.
Τον Αλέξη Τσίπρα συνοδεύει η σύντροφός του, Περιστέρα Μπαζιάνα.
«Έχουμε τη δυνατότητα να πιάσουμε ξανά το νήμα ενός ειλικρινούς διαλόγου» σημειώνει ο πρωθυπουργός, Αλέξη Τσίπρας, στο Twitter, με αφορμή την επίσημη επίσκεψή του στην Τουρκία.
«Άφιξη στην Άγκυρα για τη συνάντηση με τον Πρόεδρο της Τουρκικής Δημοκρατίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Έχουμε τη δυνατότητα να πιάσουμε ξανά το νήμα ενός ειλικρινούς διαλόγου για την επανεκκίνηση της θετικής μας ατζέντα, προς όφελος των λαών μας και της ευρύτερης περιοχής» αναφέρει.
Το αναλυτικό πρόγραμμα για την Τετάρτη 6 Φεβρουαρίου
09:15: Επίσκεψη και ξενάγηση του πρωθυπουργού στην Αγία Σοφία.
11:30: Μετάβαση του Πρωθυπουργού στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, όπου, αφού ξεναγηθεί, θα έχει συνάντηση με τον Οικουμενικό Πατριάρχη, κ.κ. Βαρθολομαίο.
18:30: Συνάντηση του πρωθυπουργού με εκπροσώπους της ελληνικής ομογένειας της Κωνσταντινούπολης στο Σισμανόγλειο Μέγαρο, όπου στεγάζεται το Γενικό Προξενείο της Ελλάδας.