Πολύ υψηλά – τα μεγαλύτερα στην Ευρωζώνη – παραμένουν τα (επιτοκιακά) περιθώρια κέρδους των ελληνικών τραπεζών από το “εμπόριο χρήματος” - δηλαδή από τη συγκέντρωση καταθέσεων και τη διοχέτευσή τους σε χορηγήσεις: Πληρώνουν στους καταθέτες μεσοσταθμικό επιτόκιο μόλις 0,33%(!) και δανείζουν με... 5,92% - περίπου 18 φορές ακριβότερα!
Το επιτοκιακό περιθώριο (διαφορά μεταξύ επιτοκίου χορηγήσεων-καταθέσεων) διευρύνεται μάλιστα τους τελευταίους μήνες.
Αυτός είναι ένας από τους βασικούς λόγους για τους οποίους όλοι οι διεθνείς οίκοι διατυπώνουν αισιόδοξες προβλέψεις για την κερδοφορία των ελληνικών τραπεζών και συνιστούν τοποθετήσεις στις μετοχές τους, ανεβάζοντας συνεχώς τις τιμές-στόχους.
Οπως δείχνουν τα επίσημα στοιχεία της ΤτΕ.
- Για τις νέες καταθέσεις το μεσοσταθμικό επιτόκιο αυξήθηκε τον Μάιο από 0,25% σε 0,28%
- Ομως παράλληλα, το μεσοσταθμικό επιτόκιο νέων δανείων αυξήθηκε από 5,85% σε 6,04%
- Ετσι, το περιθώριο κέρδους (διαφορά επιτοκίων) διευρύνθηκε από 5,60% σε 5,76%
Τους τελευταίους μήνες όλες οι τράπεζες αύξησαν αισθητά τα επιτόκια των καταθέσεων προθεσμίας – οι οποίες όμως αντιπροσωπεύουν μικρό κομμάτι των συνολικών καταθέσεων. Βασιζόμενη σ' αυτό το στοιχείο η Ενωση Ελληνικών Τραπεζων (ΕΕΤ) προσπάθησε να “θολώσει τα νερά”, υποστηρίζοντας ότι το άνοιγμα της ψαλίδας επιτοκίων περιορίζεται.
Ανοίγει - αντί να κλείνει - η ψαλίδα
Τα επίσημα στοιχεία της ΤτΕ δείχνουν το αντίθετο: Και στις νέες καταθέσεις-χορηγήσεις και στο σύνολο των υφιστάμενων καταθέσεων δανείων η “ψαλίδα” ανοίγει:
- Για το σύνολο των καταθέσεων 195,6 δισ. ευρώ που υπήρχαν τον Μάιο, οι τράπεζες πλήρωναν ετήσιο τόκο 0,33%. Τον αμέσως προηγούμενο μήνα το “κόστος” αυτών των καταθέσεων (μεσοσταθμικό επιτόκιο) ήταν 0,29% Προέκυψε δηλαδή επιβάρυνση 0,04% για τις τράπεζες και αντίστοιχο όφελος των καταθετών
Αυτή η επιβάρυνση υπερκαλύφθηκε από τις αυξήσεις επιτοκίων στις χορηγήσεις:
- Για το σύνολο των υφιστάμενων δανείων στο τέλος Μαϊου το μεσοσταθμικό επιτόκιο διαμορφώθηκε σε 5,92%, από 5,84% τον Απρίλιο – αυξήθηκε δηλαδή κατά 0,08%.
Ετσι το spread (διαφορά επιτοκίων) στο σύνολο των υφιστάμενων χορηγήσεων και καταθέσεων διευρύνθηκε από 5,55% σε 5,92% (βλέπε πίνακα)
Οι συγκρίσεις με Ευρωζώνη
Τεράστιες είναι οι διαφορές από τα επιτόκια καταθέσεων και χορηγήσεων που ισχύουν στις χώρες της Ευρωζώνης.
Οι καταθέτες των ελληνικών τραπεζών παίρνουν πολύ μικρότερη “αμοιβή” (τόκο) για τα χρήματά τους, ενώ οι δανειολήπτες πληρώνουν πολύ μεγαλύτερους τόκους.
Αναλύοντας τα σχετικά στοιχεία, η Ενωση Ελληνικών Τραπεζών επισημαίνει ότι:
- Τον Μάιο, ο δανειολήπτης νέου στεγαστικού δανείου στην Ελλάδα πλήρωνε επιτόκιο 2,26% μεγαλύτερο από το επιτόκιο νέων προθεσμιακών καταθέσεων διάρκειας άνω του έτους. Στην Ευρωζώνη αυτή η διαφορά ήταν μόλις 1,19% κατά μέσο όρο.
- Το μέσο επιτόκιο δανεισμού στην Ελλάδα ήταν 2,21% υψηλότερο από τη μεσοσταθμική απόδοση νέων προθεσμιακών καταθέσεων διάρκειας άνω του 1 έτους, έναντι μόλις 1,18% στην Ευρωζώνη.
Η μεγάλη διαφορά προκύπτει επειδή στην Ελλάδα είναι χαμηλά τα επιτόκια καταθέσεων και όχι λόγω υψηλότερων επιτοκίων χορηγήσεων.
Στις προθεσμιακές καταθέσεις ιδιωτών, διάρκειας έως ενός έτους, το επιτόκιο στην Ελλάδα αυξήθηκε τον Μάιο κατά 9 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε σε 1,31%.
Στην Ευρωζώνη ήταν σχεδόν διπλάσιο, μεσοσταθμικά 2,46%.
Ανταγωνισμός, όχι διοικητικά μέτρα
Το θέμα απασχολεί την κυβέρνηση και αναμένεται να συζητηθεί σε σημερινή συνάντηση του υπουργού Οικονομίας-Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη με τους επικεφαλής των τεσσάρων συστημικών τραπεζών.
Συζητήθηκε επίσης στην προχθεσινή συνάντηση του κ. Χατζηδάκη με τον Διοικητή της ΤτΕ Γιάννη Στουρνάρα. Σύμφωνα με πληροφορίες και οι δύο συμμερίζονται την άποψη ότι οι διαφορές επιτοκίων καταθέσεων-χορηγήσεων είναι αδικαιολόγητα μεγάλες. Ομως το πρόβλημα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με διοικητικά μέτρα και πολιτικές παρεμβάσεις. Τα spreads θα περιοριστούν με την ενίσχυση του ανταγωνισμού μεταξύ των τραπεζών.
