Με άρωμα Brexit θα κινηθεί σήμερα η Σύνοδος Κορυφής στις Βρυξέλλες, με τους 27 ηγέτες της Ε.Ε. να έχουν στο μενού τις κατευθυντήριες αρχές του ευρωπαϊκού στρατοπέδου στις διαπραγματεύσεις για το Brexit.
Το Brexit αποτελεί πλέον αγκάθι για τους ευρωπαίους ηγέτες, οι οποίοι σύσσωμοι έχουν κοινή γραμμή για το πως θα διεξαχθούν οι συνομιλίες. Η γερμανίδα Καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ, είχε καταγγείλει βρετανούς αξιωματούχους πως έχουν υποτιμήσει την ενότητα των 27, σχολιάζοντας ότι διακατέχονται απο «ψευδαισθήσεις», με την βρετανή πρωθυπουργό να απαντά πως η Ε.Ε. «ενώνεται εναντίον» του Ηνωμένου Βασιλείου.
Οι «κατευθυντήριες γραμμές των διαπραγματεύσεων» που πρόκειται να υιοθετηθούν σήμερα από τους 27 αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων αφορούν τις μεγάλες αρχές που θα κατευθύνουν τη δράση των διαπραγματευτών της Ε.Ε., επικεφαλής των οποίων είναι ο Γάλλος Μισέλ Μπαρνιέ.
Στο μεταξύ, στις Βρυξέλλες έχει μεταβεί από την Παρασκευή ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας προκειμένου να συμμετάσχει στην Ειδική Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (σύμφωνα με το Άρθρο 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση), με αποκλειστικό θέμα την υιοθέτηση κατευθυντήριων γραμμών για τις διαπραγματεύσεις σχετικά με την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Λογαριασμός 60 δισεκατομμυρίων ευρώ
«Το Ηνωμένο Βασίλειο χρειάσθηκε εννέα μήνες για να ετοιμάσει την ανακοίνωση της αποχώρησής του», υπογραμμίζει όχι χωρίς ειρωνία ο υψηλόβαθμος ευρωπαίος αξιωματούχος.
«Οι 27 θα έχουν μια κοινή θέση για το Brexit έναν μήνα αφότου» το Λονδίνο έθεσε επισήμως σε κίνηση, στις 29 Μαρτίου, τη διαδικασία της εξόδου του από την Ε.Ε.
Αυτές οι «κατευθύνσεις» θα προσδιορίσουν τη «σταδιακή» προσέγγιση που προκρίνεται από τους Ευρωπαίους καθώς και την αρχή της «επαρκούς προόδου» που πρέπει να έχει πραγματοποιηθεί στις διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία αποχώρησης πριν αρχίσουν οι συνομιλίες για τη «μελλοντική σχέση» ανάμεσα στην ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο.
«Πριν μιλήσουμε για το μέλλον μας, οφείλουμε να διευθετήσουμε τα ζητήματα του παρελθόντος», προειδοποίησε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ στην πρόσκληση την οποία απηύθυνε στους 27 ηγέτες για τη σημερινή σύνοδο κορυφής.
Σύμφωνα με τον Τουσκ, δεν είναι μόνο ένα «ζήτημα τακτικής»: «Δεδομένου του περιορισμένου χρόνου (δύο χρόνια σύμφωνα με το άρθρο 50 που αφορά την αποχώρηση ενός κράτους μέλους), είναι η μόνη δυνατή προσέγγιση».
Η Ε.Ε. των 27 θεωρεί ότι στη συμφωνία αποχώρησης πρέπει να λυθούν τρία σημαντικά και αλληλένδετα προβλήματα.
Ετοιμάζεται να υπερασπιστεί τα δικαιώματα των πολιτών, κυρίως των 3 εκατομμυρίων ευρωπαίων υπηκόων που ζουν ή εργάζονται στο Ηνωμένο Βασίλειο (αλλά και του ενός εκατομμυρίου Βρετανών που έχουν εγκατασταθεί στην υπόλοιπη ΕΕ).
Τα δύο μέρη πρέπει επίσης να βρουν ένα πεδίο συνεννόησης για την εξόφληση των λογαριασμών, ένα θέμα που είναι πιθανόν το πιο ευαίσθητο πολιτικά. Ο λογαριασμός αναμένεται αλμυρός για το Λονδίνο, καθώς υπολογίζεται σε περίπου 60 δισεκ. ευρώ.
Το ιρλανδικό ζήτημα
«Θα είναι μια δύσκολη συζήτηση, για να δούμε ποια στοιχεία του παθητικού πρέπει να περιληφθούν και ποια θα εξαιρεθούν», προλέγει ένας ευρωπαίος διπλωμάτης.
Οι 27 θα κρίνουν οι ίδιοι την πρόοδο πριν περάσουν στην επόμενη φάση, ίσως πριν από το τέλος της χρονιάς, «αν τα πράγματα πάνε καλά», λέει ο υψηλόβαθμος ευρωπαίος αξιωματούχος.
Το τρίτο σημείο αφορά «το ιρλανδικό ζήτημα». Ουδείς επιθυμεί να δει να αποκαθίσταται ένα φυσικό σύνορο ανάμεσα στην Ιρλανδία και τη βρετανική επαρχία της Βόρειας Ιρλανδίας ούτε να αμφισβητηθούν οι ειρηνευτικές συμφωνίες που με κόπο επιτεύχθηκαν έπειτα από 30 χρόνια «Ταραχών» και περισσότερους από 3.000 νεκρούς.
Οι 27 θα πρέπει επίσης να αρχίσουν να εξετάζουν το ζήτημα των δύο ευρωπαϊκών υπηρεσιών που έχουν σήμερα την έδρα τους στο Λονδίνο, της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών (ΕΑΤ, EBA) και του Ευρωπαϊκου Οργανισμού Φαρμάκων (EMA) που θα μετακομίσουν για να παραμείνουν στην επικράτεια της Ε.Ε.
Ήδη την ερχόμενη εβδομάδα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να δημοσιεύσει την πρότασή της για τις «κατευθυντήριες γραμμές» των διαπραγματεύσεων, οι οποίες θα είναι λεπτομερέστερες και θα βασίζονται στις κατευθύνσεις αυτές. Η υιοθέτησή τους από τους 27 προβλέπεται να γίνει στις 22 Μαΐου.
Οι Ευρωπαίοι ελπίζουν να αρχίσουν τις διαπραγματεύσεις μετά τις βρετανικές βουλευτικές εκλογές της 8ης Ιουνίου, τις οποίες προκήρυξε η Τερέζα Μέι για να ενισχύσει την πολιτική της στήριξη.