Η αυξητική τάση που παρουσίασαν οι τιμές των ακινήτων στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, που σε συνδυασμό με την μείωση της αγοραστικής δύναμης μεγέθυνε το στεγαστικό πρόβλημα, δεν πρόκειται να… κοπάσει την τρέχουσα χρονιά. Η Τράπεζα της Ελλάδος προβλέπει ότι η ανοδική τάση των τιμών θα συνεχιστεί και το 2024, «χτυπώντας» πρώτα το υψηλών προδιαγραφών τμήμα του real estate και κατόπιν θα επεκταθεί σε όλο τον κλάδο.
Στην ετήσια έκθεσή της η ΤτΕ αναφέρει ότι «οι προσδοκίες για την ελληνική αγορά ακινήτων για το επόμενο διάστημα παραμένουν συγκρατημένα θετικές, καθώς οι αβεβαιότητες που σχετίζονται με τη γεωπολιτική αστάθεια σε παγκόσμιο επίπεδο εξακολουθούν να είναι σημαντικές». Σημειώνει δε πως «οι συνθήκες αυξημένου πληθωρισμού και κόστους κατασκευής, αλλά και υψηλότερων επιτοκίων, επηρεάζουν το περιθώριο επενδυτικού κέρδους και αυξάνουν τις ζητούμενες αποδόσεις από τα ακίνητα, γεγονός που ενδέχεται σταδιακά να επηρεάσει και τις τιμές της εγχώριας αγοράς, η οποία τα τελευταία έτη τροφοδοτείται σημαντικά από τις ξένες επενδύσεις».
Εκτιμά, πάντως, σε βραχυπόθεσμο ορίζοντα και όσο η ζήτηση από το εξωτερικό διατηρείται ισχυρή ότι «οι τιμές θα συνεχίσουν την ανοδική τάση τους στο υψηλών προδιαγραφών τμήμα της αγοράς, συμπαρασύροντας και τις τιμές στις δευτερεύουσες αγορές».
Νέα μέτρα για τη μείωση του κόστους στέγασης
Για την Τράπεζα της Ελλάδος κομβικό ρόλο στην εκτόξευση του κόστους στέγασης έχουν παίξει το πρόγραμμα Golden Visa αλλά και ισχυρή άνοδος των βραχυχρόνιων μισθώσεων κατοικιών. Υπό αυτό το πρίσμα οι συντάκτες της έκθεσης εκτιμούν ότι η πολιτεία θα προβεί στη λήψη πρόσθετων μέτρων- πέραν όσων ανακοινώθηκαν πρόσφατα- για να αντιμετωπίσει την κατάσταση. «Το σοβαρό πρόβλημα του κόστους στέγασης το οποίο έχει προκύψει κατά τα τελευταία έτη, ως απόρροια της εκτεταμένης επενδυτικής εκμετάλλευσης της, εγείρει σημαντικά ζητήματα για την πιθανή λήψη μέτρων από την πολιτεία.
Παρεμβάσεις προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης της προσφοράς και του περιορισμού της επενδυτικής ζήτησης για οικιστικά ακίνητα (βραχυχρόνιες μισθώσεις, Golden Visa) σε περιοχές πρώτης κατοικίας εκτιμάται ότι θα μετριάσουν τους ρυθμούς αύξησης των τιμών και των μισθωμάτων και ενδεχομένως θα οδηγήσουν τοπικά και σε διορθώσεις τιμών», σημειώνεται χαρακτηριστικά στην έκθεση
Η εικόνα το 2023 – Διψήφια αύξηση των τιμών
Σύμφωνα με τους δείκτες τιμών διαμερισμάτων που δημοσιεύει η Τράπεζα της Ελλάδος, η αγορά κατοικιών στο σύνολο της χώρας συνεχίζει να καταγράφει ισχυρούς ετήσιους ρυθ- μούς αύξησης των τιμών, οι οποίοι όμως εμφανίζουν επιβράδυνση τα τελευταία τρίμηνα του 2023. Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία εκτιμήσεων που συλλέγονται από τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας, το 2023 στην αγορά των κατοικιών σε επίπεδο χώρας σημειώνεται αύξηση των τιμών, με τις τιμές των διαμερισμάτων (σε ονομαστικούς όρους) να ενισχύονται σημαντικά κατά 13,4% σε ετήσια βάση, έναντι αύξησης κατά 11,9% το 2022 και 7,6% το 2021.
Οι τιμές των παλαιών διαμερισμάτων (ηλικίας άνω των 5 ετών) το 2023 αυξήθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 14,2%, ελαφρώς υψηλότερο σε σχέση με αυτόν των νέων διαμερισμάτων (12,4%). Με διάκριση κατά γεωγραφική περιοχή, ισχυροί ετήσιοι ρυθμοί αύξησης στις τιμές διαμερισμάτων καταγράφηκαν στα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας.
Πιο συγκεκριμένα, οι μεγαλύτεροι ετήσιοι ρυθμοί αύξησης στις τιμές, υψηλότεροι και από το μέσο ετήσιο ρυθμό για το σύνολο της χώρας, καταγράφηκαν στη Θεσσαλονίκη (16,2%), στις άλλες μεγάλες πόλεις (14,5%) και στην Αθήνα (13,7%), ενώ στις λοιπές περιοχές της χώρας ο ρυθμός αύξησης ήταν ηπιότερος (10,8%).
