Εάν θέλουμε να κατανοήσουμε καλύτερα την προσωπικότητα κάποιου, σίγουρα έχουμε πληθώρα επιλογών, από «επίσημα» ψυχολογικά τεστ έως πολλές πιο «εναλλακτικές» προσεγγίσεις. Όταν όμως θέλουμε μία σχετικά άμεση εικόνα, οι επιλογές αυτές αποδεικνύονται μάλλον «δυσκίνητες». Υπάρχει όμως ένας γρήγορος και «βρώμικος» -ωστόσο επιστημονικά επικυρωμένος- τρόπος να εκτιμήσουμε εάν ένα άτομο έχει ένα συγκεκριμένο χαρακτηριστικό προσωπικότητας.
Σύμφωνα με μελέτη του Wake Forest University, εάν θέλεις να μάθεις εάν κάποιος έχει ένα συγκεκριμένο χαρακτηριστικό, το καλύτερο που έχεις να κάνεις είναι να ρωτήσεις, εάν πιστεύει ότι άλλοι άνθρωποι το έχουν.
Μα, μπορεί ένας και μόνο τύπος ερώτησης να αποκαλύψει τα πάντα;
Στο συμπέρασμα αυτό κατέληξε ομάδα του πανεπιστημίου με επικεφαλής τον ψυχολόγο Dustin Wood, ζητώντας από τους συμμετέχοντες στη μελέτη να αξιολογήσουν τις προσωπικότητες πολλών γνωστών τους. Οι απαντήσεις έλεγαν πολύ περισσότερα για τον εαυτό τους, απ’ ότι μάλλον σκόπευαν να αποκαλύψουν οι ίδιοι.
Όσο πιο συχνά ένας συμμετέχων αξιολογούσε άλλους ως καλόκαρδους, χαρούμενους, συναισθηματικά σταθερούς ή ευγενικούς, τόσο πιθανότερο ήταν να βλέπει και στον εαυτό του τα ίδια χαρακτηριστικά και επίσης να τα βλέπουν σε αυτόν άλλοι που αξιολογούσαν τον ίδιο. Και τα αποτελέσματα παρέμειναν σταθερά όταν οι ίδιοι άνθρωποι πέρασαν την ίδια διαδικασία ένα χρόνο αργότερα.
«Το να βλέπουμε τους άλλους θετικά, αποκαλύπτει τα δικά μας θετικά χαρακτηριστικά» σχολιάζει ο Dustin Wood. Το ίδιο ισχύει και για πιο «σκοτεινά» χαρακτηριστικά της προσωπικότητας. Για παράδειγμα, αυτοί που έχουν «μακιαβελικές» τάσεις, είναι πιθανότερο να βλέπουν τους άλλους ως «χειριστικούς».
«Ένα μεγάλο εύρος αρνητικών χαρακτηριστικών προσωπικότητας σχετίζεται με το να βλέπει κάποιος τους άλλους αρνητικά. Η τάση να βλέπουμε τους άλλους αρνητικά, υποδηλώνει μεγαλύτερη πιθανότητα κατάθλιψης και διαφόρων διαταραχών προσωπικότητας» επισημαίνει ο Woods.
Πέραν της ενδιαφέρουσας οπτικής που μας δίνουν στο παράξενο και περίπλοκο ανθρώπινο μυαλό, τα ευρήματα παρέχουν επίσης ένα ισχυρό γρήγορο «τρικ» για να αντιλαμβανόμαστε το χαρακτήρα άλλων ανθρώπων: Εάν θέλεις να μάθεις εάν ο άνθρωπος απέναντί σου έχει ένα συγκεκριμένο χαρακτηριστικό, απλώς βρες έναν τρόπο να μάθεις, πόσο κοινό πιστεύει ότι είναι σε άλλους. Όσο περισσότερη από μία ποιότητα βλέπει γύρω του, πιθανότατα στον ίδιο βαθμό τη διαθέτει και ο ίδιος.
