Το θέμα της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου θα βρεθεί στο επίκεντρο της συνάντησης ανάμεσα στον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Νίκο Χριστοδουλίδη. Το Μαξίμου, εκφράζει μέσω διαρροών, τη δυσαρέσκειά της για τη στάση της Λευκωσίας και τη ενόχλησή της από το περιεχόμενο της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου στην Κύπρο, για την ηλεκτρική διασύνδεση.
Είναι πιθανό, μάλιστα, ο πρωθυπουργός, να μεταφέρει την ελληνική δυσαρέσκεια προς τον Κύπριο πρωθυπουργό και την πεποίθηση της Αθήνας ότι η Λευκωσία βάζει εμπόδια και δεν προχωρεί στα συμφωνηθέντα. Υπό αυτή τη συνθήκη θεωρείται δύσκολο να επέλθει συμφωνία-τουλάχιστον προς ώρας-.
Πριν δύο ημέρες, ο υπουργικό Συμβούλιο της Κύπρου άναψε το πράσινο φως ως προς την ανάκτηση από τον ΑΔΜΗΕ συνολικού ποσού 125 εκατ. ευρώ (25 εκατ ευρώ) για τα 5 έτη της κατασκευής, από την 1/1/2025 ως τις 31/12/2029. Την ίδια στιγμή, όμως άφησε στο «σκοτάδι» και χωρίς επίσημη απάντηση δύο άκρως σημαντικά θέματα που αφορούν:
- Πρώτον τη συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας στο μετοχικό κεφάλαιο του Great Sea Interconnector, απόφαση που η Αθήνα είχε ζητήσει να επισπευστεί.
- Δεύτερον: τον διαμοιρασμό του κόστους 50-50 μεταξύ καταναλωτών σε Κύπρο και Ελλάδα, σε περίπτωση απρόοπτου γεγονότος που δυνατό να παρεμποδίσει την ολοκλήρωση ή λειτουργία του έργου, χωρίς ευθύνη του φορέα υλοποίησης. Ο διαμοιρασμός γεωπολιτικού ρίσκου, όπως χαρακτηρίζεται έχει ως σημείο αναφοράς μελλοντική παρέμβασης της Τουρκίας για να σταματήσει-μπλοκάρει το έργο.
Για το πρώτο σκέλος, που αφορά το «ναι» που έδωσε η Λευκωσία, το κυπριακό υπουργικό συμβούλιο, όπως αναφέρει η εφημερίδα «Φιλελεύθερος» αποφάσισε ότι η ανάκτηση μέρους των δαπανών του φορέα υλοποίησης θα αρχίσει εντός του 2025 και θα συνεχιστεί μέχρι τον Δεκέμβριο του 2029. Το ποσό ανάκτησης καθορίστηκε στα 25 εκατ. τον χρόνο και θα προέρχονται από κρατικά κονδύλια και συγκεκριμένα από το σύστημα δημοπράτησης δικαιωμάτων ρύπων. Για την πρώτη δόση θα κατατεθεί στην κυπριακή Βουλή συμπληρωματικός προϋπολογισμός. Δεν θα επιβαρυνθούν άμεσα, κατά την 5ετία των κατασκευαστικών έργων, οι καταναλωτές.
Αν η ολοκλήρωση της διασύνδεσης δεν γίνει μέσα στο 2029, η χρηματοδότηση του GSI θα διακοπεί και θα επαναρχίσει –με χρέωση των καταναλωτών- μετά τη λειτουργία του έργου. Αν οι δαπάνες του ΑΔΜΗΕ κατά την πενταετία 2025-29 είναι μεγαλύτερες των 125 εκατ. ευρώ (κάτι μάλλον βέβαιο) το υπόλοιπο θα καταβληθεί από τους καταναλωτές στη διάρκεια της λειτουργίας του καλωδίου.