Αισθητή αύξηση των τεκμηρίων για τους φορολογούμενους που έχουν τραπεζικά στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια προκύπτει από τα στοιχεία που έχει προσυμπληρώσει η ΑΑΔΕ στις φορολογικές τους δηλώσεις.
Αιτία είναι τα τσουχτερά επιτόκια των δανείων και των πιστωτικών καρτών, που προέκυψαν από τις αλόγιστες αυξήσεις των βασικών επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή κεντρική Τράπεζα.
Στο πλαίσιο αυτό, η αύξηση των επιτοκίων των καταναλωτικών και στεγαστικών δανείων αποτελεί διπλό πονοκέφαλο για εκατομμύρια νοικοκυριά, καθώς, αφενός αυξάνεται το μηνιαίο κόστος εξυπηρέτησης των δανείων, συρρικνώνοντας το διαθέσιμο οικογενειακό εισόδημα, αφετέρου τα ποσά που καταβάλλονται αποτελούν και τεκμήριο για την Εφορία.
Το ποσό των τοκοχρεολυτικών δόσεων των δανείων ξεκίνησε να αυξάνεται από τον Ιούλιο του 2022, που ξεκίνησε η πολιτική αύξησης των επιτοκίων από την ΕΚΤ διογκώνοντας την ετήσια τεκμαρτή δαπάνη, λιγότερο κατά το φορολογικό έτος 2022, αλλά στη διάρκεια του 2023 το κόστος εκτινάχθηκε στα ύψη, μετά τις απανωτές αυξήσεις των βασικών επιτοκίων.
Σημειώνεται ότι τα ποσά που δαπανά ετησίως ο φορολογούμενος για την τοκοχρεολυτική απόσβεση των δανείων του, στεγαστικά, καταναλωτικά, πιστωτικές κάρτες, αποτελούν τεκμήριο και αθροίζονται με τις υπόλοιπες τεκμαρτές δαπάνες.
Οι σχετικές δαπάνες αναγράφονται στους κωδικούς 727-728 του πίνακα 5 του εντύπου Ε1, οι οποίοι προσυμπληρώθηκαν από την ΑΑΔΕ, με τα στοιχεία που απέστειλαν οι τράπεζες για κάθε φορολογούμενο.
Επίσης, συμπληρώνεται και το ποσό που καταβλήθηκε για την τοκοχρεολυτική απόσβεση των χρεώσεων των πιστωτικών καρτών, εφόσον οι χρεώσεις αυτές οφείλονται σε αγορά μη καταναλωτικών αγαθών μέσω αυτών των πιστωτικών καρτών (αγορά αυτοκινήτου, μηχανήματος, πινάκων ζωγραφικής και λοιπών περιουσιακών στοιχείων).
Στην περίπτωση αναγραφής ποσού στους κωδικούς 727-728, θα πρέπει να συμπεριληφθούν στα ποσά αυτά και το ποσό τυχόν τόκων υπερημερίας.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, οι υπόλοιπες τεκμαρτές δαπάνες, με τις οποίες θα αθροιστούν τα τοκοχρεολύσια των δανείων, είναι οι τεκμαρτές δαπάνες για κατοικίες, αυτοκίνητα, πισίνες, σκάφη και στις πραγματικές δαπάνες απόκτησης κινητών και ακινήτων περιουσιακών στοιχείων, προκειμένου να προσδιορίσουν με τεκμαρτό τρόπο τα φορολογητέα εισοδήματα.
«Δαγκώνουν» τα τεκμήρια
Η παγίδα των τεκμηρίων δεν είναι αμελητέα υπόθεση, καθώς όσοι πέφτουν σε αυτή πληρώνουν φόρο για εισοδήματα που δεν έχουν.
Το 2023 πιάστηκαν σχεδόν ένας τους τέσσερις φορολογούμενους, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της ΑΑΔΕ.
Ειδικότερα, το 2023 το πλήθος των φορολογικών δηλώσεων με προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων ήταν 1.540.255 που ανήλθαν στο 23,5% του συνόλου των υποβληθεισών δηλώσεων.
Οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι είχαν δηλώσει συνολικό εισόδημα ύψους 2,96 δισ. ευρώ και η προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίου ανήλθε σε 4,39 δισ. ευρώ, με αποτέλεσμα να φορολογηθούν για εισόδημα ύψους 7,35 δισ. ευρώ.
Στην απόχη των τεκμηρίων δεν έπεσαν μόνο οι ελεύθεροι επαγγελματίες, καθώς από τους σχετικούς πίνακες προκύπτει ότι:
- 319.734 ήταν εισοδηματίες.
- 95.843 ήταν αυτοαπασχολούμενοι.
- 77.002 ήταν αγρότες, κτηνοτρόφοι, αλιείς και άλλοι ασκούντες αγροτικές δραστηριότητες.
- 537.068 ήταν μισθωτοί.
- 410.608 ήταν συνταξιούχοι.
Το 2022, οι φορολογικές δηλώσεις με προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων, είχαν ανέλθει σε 1.662.291, που σημαίνει ότι το προηγούμενο έτος μειώθηκαν κατά 122.036 ή κατά 7,3%.