Στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προσφεύγουν η μία μετά την άλλη οι χώρες των Βαλκανίων, για δάνεια στήριξης των οικονομιών εν μέσω της πανδημίας, ενώ η Τουρκία συνεχίζει να αρνείται ότι σχεδιάζει προσφυγή στο Ταμείο, παρά το γεγονός το γεγονός ότι εξαντλούνται με μεγάλη ταχύτητα τα συναλλαγματικά της αποθέματα.
Μέσα στο Σαββατοκύριακο, ανακοινώθηκαν από το Ταμείο προγράμματα στήριξης της Αλβανίας, της Βόρειας Μακεδονίας και του Κοσσυφοπεδίου, ενώ η Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, έχει δηλώσει ότι όλες οι χώρες της ανατολικής Ευρώπης που δεν εντάσσονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν ζητήσει βοήθεια εκτός από τη Ρωσία και την Τουρκία.
Οι χρηματοδοτήσεις του Ταμείου αυτή την περίοδο δίνονται με ευελιξία και χωρίς να αποτελεί προϋπόθεση η λήψη μέτρων λιτότητας. Αντίθετα, το Ταμείο συνιστά αύξηση δαπανών για να αντιμετωπισθούν οι άμεσες και έμμεσες συνέπειες της πανδημίας. Πάντως, τα κράτη μέλη που λαμβάνουν βοήθεια δεσμεύονται ότι θα αποκαταστήσουν τη δημοσιονομική και οικονομική ισορροπία μετά τη λήξη της κρίσης.
Ειδικότερα, εγκρίθηκαν τρία προγράμματα, συνολικού ύψους 423,5 εκατ. δολ.:
- Για την Αλβανία εγκρίθηκε από το εκτελεστικό συμβούλιο του Ταμείου πρόγραμμα χρηματοδοτικής υποστήριξης 190,5 εκατ. δολ., ώστε να αντιμετωπισθούν οι ανάγκες για την κάλυψη ανοιγμάτων στο ισοζύγιο πληρωμών που έχουν δημιουργηθεί όχι μόνο από την πανδημία, αλλά και από το σεισμό της 26ης Νοεμβρίου. Επείγουσα πρόκληση, όπως σημειώνεται στην ανακοίνωση του Ταμείου, είναι να ενισχυθεί ο τομέας της υγείας και να περιορισθούν οι οικονομικές επιδράσεις της πανδημίας σε κλάδους της οικονομίας και νοικοκυριά που δέχονται τη μεγαλύτερη πίεση. Ο δανεισμός δίνεται στο πλαίσιο του εργαλείου του Ταμείου για παροχή γρήγορης χρηματοδότης Rapid Financing Instrument (RFI), που χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις μεγάλων μεταβολών στις τιμές εμπορευμάτων, φυσικών καταστροφών και ανασυγκρότησης μετά τον πόλεμο.
- Για τη Βόρεια Μακεδονία, το Ταμείο ενέκρινε χρηματοδότηση 176,53 εκατ. δολ., επίσης με το RFI, σημειώνοντας ότι οι αρχές κινητοποιήθηκαν γρήγορα με στοχευμένα μέτρα δημοσιονομικής υποστήριξης για να περιορίσουν τις οικονομικές συνέπειες της πανδημίας. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Ταμείου, το ΑΕΠ της Β. Μακεδονίας θα μειωθεί κατά 4% φέτος.
- Στο Κοσσυφοπέδιο, το Ταμείο θα χορηγήσει 56,5 εκατ. δολ. μέσω του RFI, καθώς η τοπική οικονομία υπολογίζεται ότι θα συρρικνωθεί κατά 5% το 2020.
Σημειώνεται ότι το ΔΝΤ περιμένει συνολικά ζήτηση της τάξεως των 100 δισ. δολ. για έκτακτα προγράμματα χρηματοδότησης λόγω της πανδημίας. Επίσης, για την ανακούφιση των πιο φτωχών οικονομιών, έχει ενεργοποίηση το πρόγραμμα χορηγιών που επιτρέπουν τη διακοπή εξυπηρέτησης χρέους έως και για δύο χρόνια.
Το μεγάλο ερώτημα είναι πού θα κατευθυνθεί η μεγαλύτερη οικονομία της ευρύτερης περιοχής της Ν. Α. Ευρώπης, καθώς η Τουρκία βρίσκεται πολύ κοντά σε μια κρίση ισοζυγίου πληρωμών, χάνοντας συναλλαγματικά αποθέματα με μεγάλη ταχύτητα, ενώ προς το παρόν η κυβέρνηση του Ερντογάν αρνείται ότι σχεδιάζει προσφυγή στο Ταμείο, παρότι η Κρ. Γκεοργκίεβα δήλωσε ότι το ΔΝΤ συνεργάζεται εποικοδομητικά με την Άγκυρα.
Ο εκπρόσωπος του Τούρκου προέδρου, Ιμπραχίμ Καλίν, δήλωσε στο CNN Turk ότι «αυτό το θέμα δεν είναι στην ατζέντα μας. Δεν σχεδιάζουμε μια νέα συμφωνία» με το Ταμείο.
Υπενθυμίζεται ότι ο Ερντογάν ζήτησε στις 31 Μαρτίου από τον πρόεδρο Τραμπ να ενεργοποιήσει η Fed πρόγραμμα ανταλλαγής (swap) δολαρίων με τουρκικές λίρες για να λάβει υποστήριξη σε δολάρια η Τουρκία, αλλά προς το παρόν δεν υπάρχει πρόοδος στην έγκριση του αιτήματος.