Πρόστιμα ύψους 11% και 22% σε όσους δεν συγκέντρωσαν το 2020 τις απαραίτητες αποδείξεις για δαπάνες με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, προβλέπει η τελική διάταξη που νομοθέτησε το υπουργείο Οικονομικών, για την εφαρμογή της οποίας η ΑΑΔΕ δίδει και σχετικά παραδείγματα για τον τρόπο εφαρμογής τους.
Από τα πρόστιμα γλιτώνουν μόνο οι πληττόμενοι μισθωτοί, οι επαγγελματίες και οι ιδιοκτήτες ακινήτων, ενώ όλοι οι υπόλοιποι παρά την καραντίνα την κλειστή αγορά και τον υποχρεωτικό εγκλεισμό για μεγάλο χρονικό διάστημα στη διάρκεια του 2020, οφείλουν, κατά την ΑΑΔΕ, να έχουν συγκεντρώσει ικανό αριθμό αποδείξεων.
Σε διαφορετική περίπτωση θα επιβληθούν αυτόματα πρόστιμα από την ΑΑΔΕ κατά την υποβολή και την αυτόματη εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων.
Αναλυτικότερα, το απαιτούμενο ποσό δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής έχει οριστεί στο 30% του πραγματικού εισοδήματος που προέρχεται από μισθωτή εργασία -συντάξεις και επιχειρηματική δραστηριότητα, με ισχύ από την 1-1-2020 και καθορίστηκαν συγκεκριμένα εισοδήματα τα οποία αθροίζονται και υπολογίζεται το 30%.
Προκειμένου να περιοριστεί η επιβάρυνση των πληττόμενων, το υπουργείο Οικονομικών αφαιρεί από τα εισοδήματα των πληττόμενων φορολογουμένων ορισμένων εισοδήματα, ώστε με την εφαρμογή του ποσοστού 30%, το ποσό να είναι μικρότερο.
Ειδικότερα δεν περιλαμβάνονται στον υπολογισμό του πραγματικού εισοδήματος από μισθωτή εργασία, συντάξεις και επιχειρηματική δραστηριότητα επί του οποίου υπολογίζονται οι απαιτούμενες δαπάνες με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, εισοδήματα με έκτακτο χαρακτήρα, καθώς και έκτακτες αποζημιώσεις, αμοιβές, επιχορηγήσεις και οικονομικές ενισχύσεις που δόθηκαν στα πλαίσια αντιμετώπισης των συνεπειών εξάπλωσης της πανδημίας. Τα εισοδήματα έκτακτου χαρακτήρα. Πρόκειται για τα ακόλουθα εισοδήματα:
- Οι εφάπαξ αποζημιώσεις λόγω διακοπής σύμβασης εργασίας ή άλλης σύμβασης και το καταβαλλόμενο ασφάλισμα στα πλαίσια ομαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συμβολαίων.
- Το επίδομα εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης ανέργων, καθώς και το επίδομα αναζήτησης εργασίας στο πλαίσιο δράσεων συμβουλευτικής.
- Η αγροτική επιδότηση πρόωρης συνταξιοδότησης.
- Η είσπραξη ασφαλιστικής αποζημίωσης ή οικονομικής ενίσχυσης, λόγω διάλυσης αλιευτικού σκάφους.
- Οι έκτακτες αποζημιώσεις, αμοιβές, επιχορηγήσεις και οικονομικές ενισχύσεις που χορηγήθηκαν στο πλαίσιο αντιμετώπισης των συνεπειών του κινδύνου διασποράς του κορωνοϊού COVID-19 και αποτελούν εισόδημα.
- Τι συμβαίνει όταν το ποσό των ηλεκτρονικών δαπανών είναι μικρότερο.
Στις περιπτώσεις που το ποσό των ηλεκτρονικών αγορών που πραγματοποιήθηκαν το 2020 είναι μικρότερο του ορίου, η εγκύκλιος του διοικητή της ΑΑΔΕ Γιώργου Πιτσιλή διευκρινίζει τα ακόλουθα:
«Για τις περιπτώσεις που το δηλωθέν ποσό δαπανών που πραγματοποιήθηκαν εντός του φορολογικού έτους 2020 με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής είναι μεν χαμηλότερο του απαιτούμενου 30% του πραγματικού εισοδήματος από μισθωτή εργασία, συντάξεις και επιχειρηματική δραστηριότητα, αλλά είναι υψηλότερο του 20% αυτού, ο φόρος που προκύπτει, προσαυξάνεται κατά 11% επί της διαφοράς μεταξύ απαιτούμενου και του δηλωθέντος ποσού δαπανών που πραγματοποιηθήκαν με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής».
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ
Παράδειγμα 1. Φορολογούμενος με πραγματικό εισόδημα από μισθωτή εργασία, συντάξεις και επιχειρηματική δραστηριότητα ίσο με 15.000€, απαιτείται να δηλώσει πραγματοποιηθείσες εντός του φορολογικού έτους 2020 δαπάνες με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής ποσού τουλάχιστον 4.500€ (15.000*30%=4.500).
Εάν αυτός δηλώσει δαπάνες με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής που ανέρχονται στο 25% (ανώτερο του 20%, αλλά υπολειπόμενου του απαιτούμενου 30%) του πραγματικού τους εισοδήματος (15.000*25%=3.750€), τότε η προσαύξηση του φόρου της κλίμακας της παρ. 1 του άρθρου 15 θα είναι ίση με 82,5€ [(4.500-3.750)*11%=82,5].
Για τις περιπτώσεις, όπου το δηλωθέν ποσό δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής έτους 2020, υπολείπεται του 20% του πραγματικού εισοδήματος από μισθωτή εργασία, συντάξεις και επιχειρηματική δραστηριότητα, τότε η προσαύξηση του φόρου που προκύπτει από την εφαρμογή της κλίμακας, αποτελείται από το άθροισμα δύο επί μέρους ποσών (α+β) και υπολογίζεται:
α) ως το ποσό που προκύπτει από τη θετική διαφορά μεταξύ του είκοσι τοις εκατό (20%) του πραγματικού εισοδήματος που προέρχεται από μισθωτή εργασία, συντάξεις και επιχειρηματική δραστηριότητα και του δηλωθέντος ποσού δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, πολλαπλασιαζόμενη με συντελεστή είκοσι δύο τοις εκατό (22%) και, επιπροσθέτως,
β) από το ποσό που προκύπτει από τη θετική διαφορά μεταξύ του απαιτούμενου ποσού δαπανών και του είκοσι τοις εκατό (20%) του πραγματικού εισοδήματος που προέρχεται από μισθωτή εργασία, συντάξεις και επιχειρηματική δραστηριότητα, πολλαπλασιαζόμενη με συντελεστή έντεκα τοις εκατό (11%).
Παράδειγμα 2. Φορολογούμενος με πραγματικό εισόδημα ίσο με 19.000 ευρώ και δηλωθείσες δαπάνες με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής έτους 2020 ίσες με 1.850 ευρώ (οι απαιτούμενες δαπάνες είναι 19.000*30% = 5.700€), θα επιβαρυνθεί με προσαύξηση του φόρου που προκύπτει από την εφαρμογή της κλίμακας της παρ. 1 του άρθρου 15 του ν. 4172/2013 ίση με 638€ (429€+209€).
Το πρώτο μέρος της προσαύξησης των 429€ αντιστοιχεί στο 22% της διαφοράς που προκύπτει μεταξύ του 20% του πραγματικού εισοδήματος και του δηλωθέντος ποσού δαπανών {[(20%*19.000)-1850]*22% = 429€}. Το δεύτερο μέρος της προσαύξησης των 209€ αντιστοιχεί στο 11% της διαφοράς που προκύπτει μεταξύ του απαιτούμενου ποσού δαπανών και του 20% του πραγματικού εισοδήματος {[(30%*19.000)-(20%*19.000)]*11%=209€}.
Ποιοι εξαιρούνται
Ειδικά για το φορολογικό έτος 2020, εξαιρούνται οι πληττόμενοι φορολογούμενοι από την προσαύξηση του φόρου, σε περίπτωση που δεν πραγματοποίησαν εντός του έτους 2020 το απαιτούμενο ποσό δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής. Στο πλαίσιο αυτό, ο φόρος που προκύπτει δεν προσαυξάνεται για τις εξής κατηγορίες φορολογουμένων:
- Για τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, η οποία, σύμφωνα με τις κανονιστικές πράξεις που εκδόθηκαν για τον προσδιορισμό των πληττόμενων επιχειρήσεων από την εξάπλωση της πανδημίας του κορωνοϊού COVID - 19, θεωρήθηκε ως πληττόμενη για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα εντός του έτους 2020.
- Για τα φυσικά πρόσωπα των οποίων η σύμβαση εργασίας ανεστάλη για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα εντός του έτους 2020 λόγω των μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού COVID – 19.
- Για τα φυσικά πρόσωπα των οποίων η σύμβαση ναυτολόγησης ανεστάλη κατά τη διάρκεια οποιουδήποτε διαστήματος εντός του 2020.