Τα social media μας δίνουν την ελευθερία να επικοινωνούμε με τους αγαπημένους μας, όπου και όποτε θέλουμε. Ωστόσο, η ελευθερία αυτή έρχεται με ένα κόστος: τυφλωμένοι από τη φαινομενικά ευτυχισμένη ψηφιακή ζωή μας, συχνά δε συνειδητοποιούμε πόσο τα social media απειλούν και προκαλούν προβλήματα στις σχέσεις που έχουμε στην πραγματική ζωή.
Νέα έρευνα της Kaspersky Lab δείχνει ότι το ένα τρίτο των ανθρώπων επικοινωνεί λιγότερο πρόσωπο με πρόσωπο με τους αγαπημένους του, ενώ το 21% των γονέων παραδέχεται ότι οι σχέσεις με τα παιδιά του έχουν επηρεαστεί αρνητικά εξαιτίας του ότι τους έχουν δει σε ταπεινωτική κατάσταση στα social media.
Με την τάση των ανθρώπων να δημοσιεύουν φωτογραφίες των ίδιων ή άλλων υπό την επήρεια αλκοόλ, φορώντας κάτι αποκαλυπτικό ή ακόμα και εντελώς γυμνούς προκειμένου να αποσπάσουν περισσότερα "likes", είναι προφανές ότι τα social media μπορούν να βλάψουν τις offline σχέσεις μας. Ωστόσο, ενώ θα περιμέναμε οι γονείς να μην εγκρίνουν την online συμπεριφορά των παιδιών τους, συχνά συμβαίνει το αντίθετο.
Περισσότεροι από το ένα πέμπτο των γονέων παραδέχονται ότι η σχέση τους με τα παιδιά τους, επιδεινώθηκε μετά την έκθεση των ίδιων σε εξευτελιστικές συνθήκες στα social media. Σε αντίθεση, μόνο το 14% των γονέων δήλωσε ότι ήταν ενοχλημένο από την online συμπεριφορά των παιδιών του.
Επιπλέον, περίπου ένας στους πέντε (16%) δήλωσε ότι η σχέση του με το σύζυγο ή το σύντροφό του έχει επηρεαστεί αρνητικά επειδή τον έχουν δει σε ταπεινωτική κατάσταση στα social media.
Οι σχέσεις με την οικογένεια, τους φίλους και τους συναδέλφους αλλάζει, καθώς οι άνθρωποι επικοινωνούν λιγότερο πρόσωπο με πρόσωπο, ως αποτέλεσμα των social media. Ένα σημαντικό ποσοστό των ανθρώπων (1 στους 3) παραδέχτηκε ότι τώρα επικοινωνεί λιγότερο με τους γονείς (31%), τα παιδιά (33%), τους συνεργάτες (23%) και τους φίλους του (35%), επειδή μπορεί να τους δει και να επικοινωνεί μαζί τους μέσω των social media.
Η Δρ. Astrid Carolus, Media Psychologist στο Πανεπιστήμιο του Würzburg σχολιάζει: «Οι έρευνες δείχνουν ότι σήμερα η ψηφιακή επικοινωνία συμπληρώνει την επικοινωνία της πραγματικής ζωής. Ζούμε σε έναν παγκοσμιοποιημένο και άκρως mobile κόσμο που δημιουργεί απόσταση μεταξύ των συντρόφων και των μελών της οικογένειας.
Η ψηφιακή επικοινωνία είναι μια ευκαιρία για να γεφυρώσουμε τα κενά της σύγχρονης ζωής, τα οποία υπάρχουν επειδή ζούμε σε διαφορετικές πόλεις ή χώρες. Ωστόσο, η ψηφιακή επικοινωνία δεν μπορεί να αντικαταστήσει την πρόσωπο με πρόσωπο επικοινωνία - τουλάχιστον όχι πάντα και όχι εντελώς. Η ψηφιακή επικοινωνία είναι λιγότερο πλούσια από την άποψη των αισθητηριακών καναλιών που επηρεάζει, προκαλώντας "μειωμένη" οργανοληπτική ποιότητα».
Παρά το γεγονός ότι οι άνθρωποι επικοινωνούν λιγότερο πρόσωπο με πρόσωπο, περίπου οι μισοί από τους ερωτηθέντες πιστεύουν ότι η ποιότητα των σχέσεων τους δεν βλάπτεται καθόλου και είναι ακόμα καλύτερη ως αποτέλεσμα της διαδικτυακής σύνδεσης με τους αγαπημένους τους.
Η Δρ Astrid Carolus προειδοποιεί ότι αν και φαίνεται ότι η ποιότητα των σχέσεών μας βελτιώνεται, οι άνθρωποι δεν μπορούν να αξιολογήσουν πάντα την online επικοινωνία τους αντικειμενικά: «Υπό ορισμένες συνθήκες αντιλαμβάνονται την online επικοινωνία τους ως «υπερ-προσωπική επικοινωνία» και ως εκ τούτου ενδέχεται να παρερμηνεύουν και να ερμηνεύουν υπερβολικά τα μηνύματα στα social media. Αισθανόμαστε ιδιαίτερα κοντά, εθελοτυφλούμε απέναντι στα μάλλον αρνητικά, εστιάζοντας στις πιθανώς θετικές προθέσεις πίσω από ένα μήνυμα, και υπερερμηνεύουμε».
Με την έρευνα να διαπιστώνει ότι, αν και τα social media μπορούν να συμβάλλουν στη διευκόλυνση των καναλιών επικοινωνίας και στη γεφύρωση των χρονικών και γεωγραφικών εμποδίων, δεν κάνουν πάντα τους ανθρώπους ευτυχισμένους. Μπορούν να ενδυναμώσουν σχέσεις, αλλά και να κάνουν τους ανθρώπους να αισθανθούν δυσάρεστα και απογοητευμένοι, καθώς συνεχώς συγκρίνουν τη ζωή τους με εκείνη των άλλων.
Το κυνήγι των «likes» και η κοινωνική επικύρωση οδηγεί τους ανθρώπους να μοιραστούν ολοένα και περισσότερες ιδιωτικές πληροφορίες σε social media πλατφόρμες, βάζοντας όχι μόνο τον εαυτό τους, αλλά και τους φίλους, την οικογένεια και τους συναδέλφους τους σε κίνδυνο. Η πραγματικότητα της απώλειας μιας ζωής ψηφιακών αναμνήσεων, συμπεριλαμβανομένων των φωτογραφιών και των αλληλεπιδράσεων, μπορεί να καταστήσει δύσκολη την απόφαση εγκατάλειψης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Για να προστατεύσουν τον εαυτό τους και τις σχέσεις τους, οι άνθρωποι πρέπει να είναι πιο προσεκτικοί και να ενισχύσουν τις τεχνολογικές τους γνώσεις σχετικά με τις πληροφορίες που μοιράζονται στα social media. Αυτό όχι μόνο θα βοηθήσει στον μετριασμό των κινδύνων του online κόσμου, αλλά και στην αποφυγή πρόκλησης ζημιάς στις σχέσεις στον πραγματικό κόσμο.
Για να βοηθήσει τους ανθρώπους να κρατήσουν τις αναμνήσεις τους ασφαλείς, ασχέτως της διάρκειας του ταξιδιού τους στα social media, η Kaspersky Lab αναπτύσσει μια νέα εφαρμογή. Το FFForget θα επιτρέψει στους ανθρώπους να δημιουργήσουν αντίγραφα ασφαλείας όλων των αναμνήσεων τους από τα κοινωνικά τους δίκτυα, κρατώντας τα σε μια ασφαλή και κρυπτογραφημένη αποθήκη.
