Οκτώ τουλάχιστον «δώρα» στη φοροδιαφυγή και στο μαύρο χρήμα, προσφέρει η κυβέρνηση, υποτίθεται , χάριν της… επιχειρηματικότητας και της αντιμετώπισης των «στρεβλώσεων» στο φορολογικό και στο δικονομικό σύστημα.
Με σειρά στοχευμένων μέτρων που νομοθετεί η κυβέρνηση διευκολύνουν τα μέγιστα την αποκαλούμενη «γκρίζα ζώνη» της οικονομίας, σε μια περίοδο που η Ευρωπαϊκή Ένωση, ο ΟΟΣΑ και άλλοι ξένοι οργανισμοί, επιχειρούν να περιορίσουν τη διακίνηση του «μαύρου χρήματος».
Δεν τυχαία η ανάδειξη από τους Financial Times, σε μείζον θέμα, την αποδέσμευση των τραπεζικών λογαριασμών και των θυρίδων όσων κατηγορούνται για εμπλοκή σε υποθέσεις ξεπλύματος «μαύρου χρήματος».
Από τον Ιούλιο και μετά, έχουν υλοποιηθεί ή βρίσκονται στο στάδιο της νομοθέτησης, η κατάργηση του ελέγχου των καταθέσεων, η αποδέσμευση λογαριασμών των κατηγορούμενων για ξέπλυμα χρήματος, η αποφυλάκιση φοροφυγάδων, η κατάργηση της 20ετούς παραγραφής, τα κίνητρα για την έλευση «μαύρου χρήματος», η ασυλία σε τραπεζικά, η «ανευθυνότητα» των υψηλόβαθμων στελεχών των εταιρειών για τα χρέη που αφήνουν προς το Δημόσιο και τα Ασφαλιστικά Ταμεία.
Το Σin κωδικοποίησε τις παρεμβάσεις της κυβέρνησης από τον περασμένο Ιούλιο, προς την «γκρίζα ζώνη» της οικονομίας, οι πιο σημαντικές των οποίων, είναι οι ακόλουθες:
1. Δώρο στο «μαύρο χρήμα»
Η αποδέσμευση των δεσμευμένων λογαριασμών και των τραπεζικών θυρίδων όσων κατηγορούνται για ξέπλυμα «μαύρου χρήματος», μεταξύ των οποίων είναι και οι εμπλεκόμενοι στο σκάνδαλο Novartis.
Η τροπολογία των υπουργείων Οικονομικών και Δικαιοσύνης, που εντάχθηκε και ψηφίστηκε από τη Βουλή (παράγραφο 2 του άρθρου 9 του νομοσχεδίου για την τροποποίηση των Ποινικών Κωδίκων), προβλέπει ότι το μέγιστο χρονικό όριο δέσμευσης των τραπεζικών λογαριασμών και λοιπών περιουσιακών στοιχείων που διατάσσει η Αρχή για την Καταπολέμηση της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες σε βάρος φυσικών και νομικών προσώπων για τα οποία διεξάγει έρευνες, δεν μπορεί να υπερβαίνει τους 18 μήνες, όπως ισχύει και για την κράτηση προσώπου, που κατηγορείται για άλλα εγκλήματα.
Αν παρέλθει το 18μηνο, θα πρέπει να ανανεωθεί η δέσμευση με απόφαση του ανακριτή ή του δικαστικού συμβουλίου. Σε διαφορετική περίπτωση, οι λογαριασμοί και τα λοιπά περιουσιακά στοιχεία αποδεσμεύονται.
Η διάταξη όμως περιέχει και μία «πονηρή» παράγραφο. Αυτή προβλέπει ότι για τις περιπτώσεις φυσικών και νομικών προσώπων, στις οποίες έχουν ήδη επιβληθεί περιοριστικά μέτρα και η υπόθεσή τους εκκρεμεί, εάν έχει παρέλθει το 18μηνο, θα πρέπει εντός τριμήνου από την ημέρα δημοσίευσης του νόμου, να αποφανθούν ξανά οι δικαστικές αρχές εάν θα παραταθεί ή όχι η δέσμευση.
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι μέχρι τα μέσα Φεβρουαρίου, οι Εισαγγελείς Οικονομικού Εγκλήματος, κατά της διαφθοράς, και η Αρχή για την Καταπολέμηση της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες, θα πρέπει να επανεξετάσουν όλες τις υποθέσεις και να παρατείνουν την δέσμευση τραπεζικών λογαριασμών.
Όμως, πρόκειται για περίπου 3.400 υποθέσεις που εκκρεμούν, οι οποίες θα πρέπει να επαναξιολογηθούν, που σημαίνει ότι μέχρι τα μέσα Φεβρουαρίου θα πρέπει να εξετάζουν 45 υποθέσεις κάθε εργάσιμη ημέρα!
Σημειώνεται ότι το θέμα προκάλεσε τεράστιες αντιδράσεις ενώ το ανέδειξαν σε μείζον θέμα οι Financial Times, με σημαντικές επικρίσεις κατά της κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη.
2. Η κατάργηση του ελέγχου των καταθέσεων
Η κυβέρνηση σχεδιάζει και την κατάργηση του ελέγχου των τραπεζικών καταθέσεων, κατά τους φορολογικούς ελέγχους, καθώς θεωρεί ότι αποτελούν «εφεύρημα» το να λειτουργούν τα ευρήματά τους ως συμπληρωματικά στοιχεία.
Το θέμα προέκυψε από ομιλία του νομικού συμβούλου του πρωθυπουργού, Γιώργου Μυλωνογιάννη, στο φορολογικό συνέδριο 6ο «ΑΤΗENS LAW FORUM ON TAXATION».
Στην παρουσίαση που έκανε ο κ. Μυλωνογιάννης, ενέταξε στα «παραδείγματα προς αποφυγή» την «καταστρατήγηση των περαιώσεων με το εφεύρημα των τραπεζικών λογαριασμών ως συμπληρωματικών στοιχείων».
Δηλαδή, μετά από έξι χρόνια (2013) νομοθέτησης του ανοίγματος των λογαριασμών ως ένα αποτελεσματικό εργαλείο για την πάταξη της φοροδιαφυγής και δυόμισι χρόνια (Μάιος 2017) από την έναρξη της λειτουργίας σε παραγωγική βάση του «Ειδικού Λογισμικού Αυτοματοποιημένου Ελέγχου Προσαύξησης Περιουσίας» η κυβέρνηση εξετάζει τρόπους για να το αφοπλίσει.
3. Καταργείται η 20ετής παραγραφή
Καταργείται η 20ετής παραγραφή, για τις φορολογικές υποθέσεις από το 2012 και μετά. Ανάλογα με το χρόνο έναρξης της μέτρησης του διαστήματος που μένουν ανοιχτές οι φορολογικές υποθέσεις, η παραγραφή μειώνεται σε πέντε ή δέκα χρόνια.
Με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο, οι φορολογικές υποθέσεις από το φορολογικό έτος 2012 και μετά, μένουν ανοιχτές και δεν παραγράφονται για μια 20ετία.
Ειδικότερα ο Κώδικας Φορολογικών Διαδικασιών αναφέρει σχετικά: «Εξαιρετικά, πράξη διοικητικού, εκτιμώμενου ή διορθωτικού προσδιορισμού φόρου για περιπτώσεις φοροδιαφυγής μπορεί να εκδοθεί εντός είκοσι (20) ετών από τη λήξη του έτους εντός του οποίου λήγει η προθεσμία υποβολής δήλωσης». Η διάταξη αυτή ισχύει για χρήσεις των ετών 2012 και επομένων ετών, σύμφωνα με γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους που εκδόθηκε το 2017.
Δηλαδή, οι υποθέσεις του 2012, παραγράφονται το έτος 2032, ενώ οι υποθέσεις του 2019, εάν εξακολουθήσει να ισχύσει η συγκεκριμένη διάταξη, θα παραγραφούν το 2039.
Όμως έρχεται το νέο φορολογικό νομοσχέδιο και ανατρέπει τα πάντα, «κόβοντας» χρόνια από τη διάρκεια της παραγραφής. Πιο συγκεκριμένα, το Ν/σχ προβλέπει ότι η προθεσμία παραγραφής για τις υποθέσεις στις οποίες διαπιστώνεται φοροδιαφυγή, από την 20ετία που είναι σήμερα, περιορίζεται σε δέκα χρόνια για τις υποθέσεις των ετών από το 2012 μέχρι το 2017 και σε πέντε χρόνια για τα φορολογικά έτη 2018, 2019 και τα επόμενα.
Το νομοσχέδιο «κόβει» και μια πενταετία από τη 15ετή παραγραφή, που ισχύει σήμερα για τις φορολογικές υποθέσεις των ετών από το 2014 και μετά και αφορά στις περιπτώσεις μη υποβολής δήλωσης.
4. Άρση αξιόποινου της φοροδιαφυγής
Την άρση του αξιόποινου του αδικήματος της φοροδιαφυγής, που θα έχει σαν αποτέλεσμα να αποφυλακιστούν οι φοροφυγάδες που βρίσκονται στις φυλακές και να μην φυλακίζονται στο μέλλον, προωθεί η κυβέρνηση.
Σήμερα η νομοθεσία προβλέπει ότι, για σοβαρές φορολογικές παραβάσεις, εκτός από τους φόρους και τα πρόστιμα που επιβάλλονται προβλέπονται και ποινές φυλάκισης τουλάχιστον ενός, που φτάνουν μέχρι και κάθειρξη 10 ετών.
Μεταξύ των φόρων που αφορούν οι ποινές φυλάκισης είναι, η μη πληρωμή ΕΝΦΙΑ, φόρου εισοδήματος και ΦΠΑ, τα πλαστά τιμολόγια και η προσπάθεια παραπλάνησης των φορολογικών αρχών.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η συγκεκριμένη νομοθετική ρύθμιση, που ισχύει από το 2013, θεωρείται ότι αποτελεί «στρέβλωση» του φορολογικού συστήματος και ότι στο πλαίσιο ενθάρρυνσης και ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας, θα πρέπει να καταργηθεί, υπό όρους.
Ειδικότερα σχεδιάζεται νομοθετική διάταξη η οποία θα προβλέπει, ότι, στις περιπτώσεις που εντοπίζονται μεγάλες υποθέσεις φοροδιαφυγής, για τις οποίες προβλέπονται ταυτόχρονα και πρόστιμα και φυλάκιση, εφόσον ο παραβάτης εξοφλήσει τους φόρους και τα πρόστιμα που καταλογίστηκαν, θα γλιτώνει την φυλάκιση.
Δηλαδή, οι μεγάλες φορολογικές παραβάσεις θα αντιμετωπίζονται, μόνο με πρόστιμα, όπως οι μικρές παραβάσεις.
5. Το «συγχωροχάρτι» των 100.000 ευρώ
Παρέχει κίνητρο για την έλευση στην Ελλάδα νόμιμου ή και «μαύρου» χρήματος, που βρίσκεται στο εξωτερικό, με κόστος 100.000 ευρώ.
Όποιος πληρώσει 100.000 ευρώ και μεταφέρει τη φορολογική του κατοικία στην Ελλάδα αποκτά ασυλία.
Εκτός από την καταβολή των 100.000 ευρώ, υποχρεούνται να πραγματοποιήσουν στην Ελλάδα επενδύσεις ύψους τουλάχιστον 500.000 ευρώ σε ακίνητα, μετοχές ή επιχειρήσεις.
Καταβάλλοντας τον εφάπαξ φόρο των 100.000 ευρώ οι ξένοι εκατομμυριούχοι θα εξαντλούν κάθε φορολογική υποχρέωση για το εισόδημα που προκύπτει στην αλλοδαπή και θα απαλλάσσονται από φόρο κληρονομιών ή δωρεών περιουσίας που βρίσκεται στην αλλοδαπή. Για τα εισοδήματα τα οποία αποκτούν στην Ελλάδα, θα προβλέπεται φορολόγηση με βάση τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις. Στο ευνοϊκό καθεστώς φορολόγησης μπορούν να ενταχθούν και συγγενικά πρόσωπα των ξένων επενδυτών, καταβάλλοντας το καθένα ποσό φόρου 20.000 ευρώ ανά φορολογικό έτος.
6. Ασπίδα στα τραπεζικά στελέχη για «κουρέματα» δανείων
Την υπάλληλων των τραπεζών που θα προχωρούν τις αναδιαρθρώσεις χρεών επιχειρήσεων και ενδέχεται να περιλαμβάνουν ακόμα και διαγραφές χρεών, προβλέπει διάταξη που ψηφίστηκε από τη Βουλή (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, Ελληνική Λύση).
Η διάταξη προσφέρει προστασία από ποινικές και αστικές ευθύνες για πράξεις τους οι οποίες θα εξυπηρετήσουν τις αναδιαρθρώσεις χρεών και θα πληρούν μια σειρά προϋποθέσεων, ώστε να μην ζημιώνεται ο φορέας που εκπροσωπούν από τις ενέργειές τους.
Στόχος της ρύθμισης, δεν είναι φυσικά τα καταναλωτικά και στεγαστικά δάνεια, αλλά τα μεγάλα πακέτα των κόκκινων δανείων, επιχειρήσεων, κομμάτων και φυσικών προσώπων, ορισμένα εκ των οποίων ήδη «κουρεύτηκαν», αλλά πλέον το «κούρεμα» θα είναι πιο εύκολο και χωρίς να υπάρχει η δίωξη για απιστία.
Επίσης η ίδια ασυλία παρέχεται και στα στελέχη των «κορακιών» που αγοράζουν κόκκινα δάνεια από τις τράπεζες.
7. Αθωώνουν στελέχη επιχειρήσεων
Με το φορολογικό νομοσχέδιο «κουρεύονται» οι ευθύνες των στελεχών των επιχειρήσεων, για τα χρέη που φορτώνουν στην Εφορία ή στα Ασφαλιστικά Ταμεία.
Δηλαδή καταργούνται οι αυστηρές διατάξεις που ισχύουν σήμερα και το πλαίσιο καθίσταται πολύ πιο ελαστικό, με αποτέλεσμα, με την εφαρμογή του τα εταιρικά στελέχη να γλιτώσουν το κυνήγι της Εφορίας για τα εταιρικά χρέη.
Πλέον, χωρίς καμία πίεση για την αποπληρωμή των οφειλών, είναι βέβαιο ότι θα διογκωθούν τα χρέη προς το Δημόσιο και προς τα Ταμεία. Ειδικότερα, καταργούνται οι διατάξεις που ισχύουν σήμερα (παρ. 4 και 5 του άρθρου 50 του Κ.Φ.Δ.), οι οποίες προβλέπουν τα ακόλουθα:
- Ευθύνεται αλληλεγγύως με το νομικό πρόσωπο ή τη νομική οντότητα για την καταβολή του οφειλόμενου και μη εξοφληθέντος φόρου κατά τη λύση του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας, και κάθε πρόσωπο που υπήρξε μέτοχος ή εταίρος κεφαλαιουχικών εταιρειών αυτού με ποσοστό συμμετοχής τουλάχιστον δέκα τοις εκατό (10%) κατά τα τρία (3) τελευταία έτη πριν τη λύση του μέχρι του ποσού των αναληφθέντων εντός της ως άνω τριετίας κερδών ή απολήψεων σε μετρητά ή σε είδος λόγω της ιδιότητας του μετόχου ή εταίρου και εφόσον η οφειλή αφορά την περίοδο, στην οποία το εν λόγω πρόσωπο ήταν μέτοχος ή εταίρος.
- Οι νόμιμοι εκπρόσωποι των υπόχρεων σε ενιαίο φόρο ιδιοκτησίας ακινήτων νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων, ο εκκαθαριστής ή προσωρινός διαχειριστής νομικού προσώπου, που έχει τεθεί σε εκκαθάριση ή βρίσκεται κάτω από αναγκαστική διαχείριση, ευθύνονται σε ολόκληρο, μαζί με τους υπόχρεους, για την πληρωμή των τόκων και προστίμων που οφείλονται σε δικές τους πράξεις ή παραλείψεις.
8. Ημι-εξαίρεση των πλουσίων από τις e-αποδείξεις
Το γενικό όριο των συναλλαγών που πρέπει να πραγματοποιούν κάθε έτος οι φορολογούμενοι, είναι το 30% επί του εισοδήματός τους.
Το όριο αυξάνεται από το 2020, σε σχέση με τα ποσοστά 10%-18,75%, που ισχύουν μέχρι και φέτος, με σκοπό την πάταξη της φοροδιαφυγής.
Όμως αυτό δεν ισχύει για τα υψηλά εισοδήματα. Στο πλαίσιο αυτό, το όριο του 30%, ισχύει μόνο για όσους έχουν εισοδήματα από 1 ευρώ μέχρι και 66.667 ευρώ. Για όσους έχουν υψηλότερα εισοδήματα το ποσό παγώνει στο ποσό των 20.000 ευρώ, ανεξάρτητα από το ύψος του εισοδήματος.
