Με νέες ιδέες ετοιμάζεται να μπει η Γερμανία στη συζήτηση για το χρέος, στο κρίσιμο Eurogroup της 21ης Ιουνίου, συνδέοντας για πρώτη φορά το κεφαλαιακό «μαξιλάρι» που θα δοθεί στην Ελλάδα για τη μεταμνημονιακή περίοδο με τη διάρκεια της επιμήκυνσης των δανείων του EFSF (δεύτερο μνημόνιο).
Σύμφωνα με έγγραφο του γερμανικού ΥΠΟΙΚ, που «διέρρευσε» στην Suddeutsche Zeitung μετά τη χθεσινή συνάντηση Μέρκελ – Λαγκάρντ, το Βερολίνο είναι έτοιμο να εμφανισθεί γενναιόδωρο με τα κεφάλαια που έχουν μείνει αναξιοποίητα από το δάνειο του τρίτου μνημονίου, υπό τον όρο ότι αυτή η γενναιοδωρία θα αντισταθμισθεί με τη μείωση της επιμήκυνσης περιόδου χάριτος και λήξεων των δανείων του EFSF.
Τα… μαθηματικά αυτής της πρότασης έχουν ενδιαφέρον, γιατί το Βερολίνο παρουσιάζει για πρώτη φορά αυτή την ιδέα: για κάθε 5 δισ. ευρώ που θα πάρει η Ελλάδα από τα αδιάθετα κονδύλια του τρίτου δανείου, προτείνεται να μειώνεται κατά δύο χρόνια η επιμήκυνση, που το 2012 είχε συμφωνηθεί ότι θα έφθανε τα 15 χρόνια, ενώ το 2017 η διατύπωση άλλαξε, με παρέμβαση Σόιμπλε, και έγινε «0 έως 15 χρόνια».
Δηλαδή, αν η Ελλάδα θελήσει να πάρει όλα τα αδιάθετα ποσά του τρίτου δανείου, ώστε να εξασφαλίσει ότι τα χρεολύσια θα είναι καλυμμένα πλήρως και χωρίς ανάγκη δανεισμού από την αγορά ομολόγων ως και το 2022, ο χρόνος της επιμήκυνσης θα μειωθεί από τα 15 στα πέντε χρόνια. Έτσι, η πληρωμή τόκων για τα δάνεια του EFSF, που με τα σημερινά δεδομένα θα προκαλέσει δυσβάστακτη επιβάρυνση στο Δημόσιο, θα αρχίσει το 2028, αντί του 2023.
Η πρόταση του Βερολίνου φαίνεται να αφήνει ανοικτό προς συζήτηση, με βάση και τις επιλογές της ελληνικής κυβέρνησης, το ποσό του «μαξιλαριού» που θα διατεθεί τελικά από το δάνειο του τρίτου μνημονίου. Είναι σαφές, όμως, ότι η γερμανική κυβέρνηση προτιμά να «χαρίσει» στην Ελλάδα όλα τα αδιάθετα ποσά του τρίτου δανείου, που έχουν ήδη εγκριθεί από το γερμανικό Κοινοβούλιο, παρά να υποχρεωθεί να υπερασπισθεί έναντι του Κοινοβουλίου μια πρόταση για μεγάλη επιμήκυνση των δανείων του EFSF.
Από τη «διαρροή» στη γερμανική εφημερίδα δεν διευκρινίζεται τι θα συμβεί από το 2028 και μετά. Θα υπάρξει κάποιος μηχανισμός για περαιτέρω επιμήκυνση, αν διαπιστωθεί ότι οι τόκοι των δανείων του EFSF θα εκτινάξουν τις δαπάνες εξυπηρέτησης του χρέους πάνω από το όριο του 15%, ή πάνω από το όριο του 20%, που έχει τεθεί για την περίοδο μετά το 2030; Θα είναι ένας μηχανισμός με κάποιου είδους αυτοματισμό (σύνδεση με την ανάπτυξη – «γαλλικό κλειδί»), ή θα αφεθεί το θέμα σε πολιτικές διαπραγματεύσεις στο Eurogroup;
Πάντως, αν η επιμήκυνση περιορισθεί στα πέντε χρόνια, είναι σαφές ότι η ρύθμιση δεν θα ικανοποιήσει την αγορά ομολόγων, αφού δεν θα διευκολύνει από το 2019 και μετά την έκδοση ομολόγων μεγάλης διάρκειας (πάνω από δέκα έτη), καθώς οι λήξεις τους θα συμπίπτουν με την έναρξη πληρωμών τόκων για τα δάνεια του EFSF και θα υπάρχει αυξημένος κίνδυνος αθέτησης.
Μετά τη γνωστοποίηση της γερμανικής πρότασης, σταμάτησε σήμερα η πτωτική πορεία της απόδοσης του 10ετούς ελληνικού ομολόγου και παρατηρείται μικρή αύξηση, πάνω από το 4,5%, σε μια ένδειξη ότι η υποδοχή των γερμανικών ιδεών από τους επενδυτές δεν είναι θετική.
Η Citigroup, σχολιάζοντας τις γερμανικές προτάσεις, σημειώνει ότι στόχος της Γερμανίας είναι η Ελλάδα να διαθέτει ένα «μαξιλάρι» ρευστότητας ικανό να καλύψει τις χρηματοδοτικές της ανάγκες έως το 2022.
Η ελάφρυνση χρέους παραμένει αμφιλεγόμενο ζήτημα στη Γερμανία, γι’ αυτό και το Βερολίνο δέχθηκε ότι το ΔΝΤ δεν θα είναι μέρος του προγράμματος. Δεν αναμένεται να συμφωνηθούν σημαντικά μέτρα για την ελάφρυνση του χρέους τον Ιούνιο, εκτός από ορισμένα μέτρα που θα βοηθήσουν στη μείωση των χρηματοδοτικών αναγκών κατά τα πρώτα έτη μετά τη λήξη του προγράμματος, όπως εκτιμά η τράπεζα.