Τα 8 εισοδήματα του 2019 που φορολογούνται και τα 19+4 που είναι αφορολόγητα

Τα επιδόματα, παροχές και εισοδήματα που φορολογούνται και εκείνα που εξαιρούνται κωδικοποιεί η ΑΑΔΕ, ενόψει της έναρξης της διαδικασίας υποβολής των φορολογικών δηλώσεων του 2020.

Η πλατφόρμα υποβολής των δηλώσεων φόρου εισοδήματος για τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν το 2029, θα ανοίξει εντός του Μαρτίου, χωρίς να προσδιορίζεται ακόμη ακριβής ημερομηνία, ενώ πέρυσι είχε ανοίξει στις 24 Μαρτίου.

Με την απόφαση της ΑΑΔΕ παρέχονται οδηγίες για την αποστολή στο Taxisnet των εισοδημάτων, επιδομάτων και παροχών, που χορήγησαν διάφοροι φορείς στους φορολογούμενους και διευκρινίζει ποια από αυτά φορολογούνται, ποια εξαιρούνται από τον φόρο εισοδήματος, ποια από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης και ποια εισοδήματα και επιδόματα, όχι μόνο δεν φορολογούνται, αλλά και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κάλυψη τεκμηρίων.

Συγκεντρωτικά πρόκειται για 8 κατηγορίες εισοδημάτων που υπάγονται σε φόρο εισοδήματος και σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης, 19 κατηγορίες εισοδημάτων και επιδομάτων που εξαιρούνται της φορολογίας και 4 κατηγορίες που είναι εντελώς αφορολόγητα.

Τα εισοδήματα και επιδόματα που φορολογούνται

Σύμφωνα με την ΑΑΔΕ τα παρακάτω ποσά θεωρούνται εισοδήματα είτε ειδικώς φορολογούμενα είτε απαλλασσόμενα από το φόρο εισοδήματος αλλά σε κάθε περίπτωση υπαγόμενα σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης. Πρόκειται για :

1. Αμοιβές που καταβάλλονται σε αμειβόμενους με ημερομίσθιο, οι οποίοι παρέχουν υπηρεσίες ορισμένου χρόνου αλλά διάρκειας μικρότερης από ένα έτος, καθώς και σε ξεναγούς, επί του καθαρού ποσού των οποίων διενεργείται, από 14.6.2018, παρακράτηση φόρου με συντελεστή 5%. 
2. Το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης και, ειδικότερα, το σύνολο των ποσών του εν λόγω εισοδήματος που αφορούν όλους τους μήνες του 2019 ανεξάρτητα από το πότε πραγματοποιήθηκε η καταβολή τους.
3. Η 13η σύνταξη που χορηγήθηκε τον Μάιο του 2019 στους δικαιούχους καθώς και η ίδια παροχή που χορηγήθηκε από τον ΟΠΕΚΑ σε δικαιούχους ανασφάλιστους υπερήλικες.
4. Το Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης που χορηγήθηκε από τον ΟΠΕΚΑ σε ανασφάλιστους υπερήλικες.
5. Η καταβαλλόμενη, από 11.10.2018, πτητική αποζημίωση στους πιλότους της πολιτικής αεροπορίας και της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας.
6. Οι αμοιβές που καταβάλλονται σε απασχολούμενους – εποχιακά εργαζόμενους, για χρονικό διάστημα μέχρι 150 ημέρες ετησίως, σε επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις μεταποίησης, τυποποίησης προϊόντων και υπάγονται στην ασφάλιση ΕΦΚΑ - ΟΓΑ.
7. Αμοιβές που καταβάλλονται για περιστασιακή απασχόληση στα μέλη αγροτικών ή γυναικείων συνεταιρισμών τα οποία υπάγονται στην ασφάλιση ΕΦΚΑ -ΟΓΑ.
8. Οι αμοιβές που καταβάλλονται σε ποσοστό έως 35% των κερδών προ φόρων από τους Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας (όπως αυτοί είναι εγγεγραμμένοι στο αντίστοιχο Μητρώο που τηρείται από το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης) στους εργαζομένους τους.

Ποια εισοδήματα δεν φορολογούνται

1. Αμοιβές που καταβλήθηκαν σε μισθωτούς και αφορούν αποζημίωση εξόδων διαμονής και σίτισης, ημερήσια αποζημίωση, αποζημίωση εξόδων κίνησης και επίδομα βιβλιοθήκης. Οι αμοιβές αυτές δεν θεωρούνται εισόδημα επειδή καταβάλλονται προκειμένου να αποζημιωθεί ο υπάλληλος για τα έξοδα που πραγματοποίησε για λογαριασμό της υπηρεσίας του.
2. Η πρόσθετη μηνιαία αποζημίωση χρήσης και συντήρησης οχήματος που καταβλήθηκε σε εργαζόμενους οι οποίοι απασχολούνται στη μεταφορά ή διανομή προϊόντων και αντικειμένων και οι οποίοι χρησιμοποιούν για την εκτέλεση της εργασίας τους μοτοποδήλατο ή μοτοσυκλέτα δικής τους ιδιοκτησίας, νομής ή κατοχής (ντελιβεράδες). Η αποζημίωση αυτή δεν θεωρείται εισόδημα επειδή καταβάλλεται προκειμένου ο εργαζόμενος να αποζημιωθεί για τα έξοδα που πραγματοποίησε για λογαριασμό της υπηρεσίας του.
3. Το επίδομα που χορηγήθηκε στους δικαστικούς λειτουργούς για την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη διεκπεραίωση των υποθέσεων, καθώς και για την αντιστάθμιση δαπανών στις οποίες υποβάλλονται κατά την άσκηση του λειτουργήματός τους. 
4. Το Επίδομα Στέγασης, το οποίο σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 3 του ν.4472/2017 θεσπίστηκε από το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης για νοικοκυριά που διαμένουν σε μισθωμένη κατοικία ή επιβαρύνονται με το κόστος εξυπηρέτησης στεγαστικού δανείου πρώτης κατοικίας και το οποίο σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.4 του ίδιου άρθρου και νόμου δεν εμπίπτει σε καμία κατηγορία εισοδήματος.
5. Οι ακόλουθες παροχές που χορηγεί και διαχειρίζεται ο Οργανισμός Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ): α) Τα έξοδα κηδείας, β) Οι παροχές και οι υπηρεσίες του Λογαριασμού Αγροτικής Εστίας.
6. Το επίδομα κίνησης για τους παραπληγικούς, τους τετραπληγικούς και τους ακρωτηριασμένους.
7. Το διατροφικό επίδομα για τους νεφροπαθείς, τους μεταμοσχευμένους πνευμόνων και μυελού των οστών, καθώς και τους αλλοδαπούς και ομογενείς νεφροπαθείς, μεταμοσχευμένους καρδιάς, ήπατος.
8. Η οικονομική ενίσχυση των ατόμων με βαριά αναπηρία.
9. Η οικονομική ενίσχυση των ατόμων με βαριά νοητική υστέρηση.
10. Η οικονομική ενίσχυση παραπληγικών – τετραπληγικών και ακρωτηριασμένων ανασφάλιστων και ασφαλισμένων του Δημοσίου.
11. Η ενίσχυση ατόμων με συγγενή αιμολυτική αναιμία (μεσογειακή δρεπανοκυτταρική μικροδρεπανοκυτταρική κ.λπ.) ή συγγενή αιμορραγική διάθεση (αιμορροφιλία κ.λπ.), Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσοανεπάρκειας (AIDS).
12. Η οικονομική ενίσχυση κωφών και βαρήκοων ατόμων.
13. Η οικονομική ενίσχυση ατόμων με αναπηρία όρασης.
14. Η οικονομική ενίσχυση ατόμων με εγκεφαλική παράλυση.
15. Η εισοδηματική ενίσχυση ασθενών και αποθεραπευμένων χανσενικών και μελών των οικογενειών τους.
16. Tο Επίδομα Στεγαστικής Συνδρομής για ανασφάλιστους υπερήλικες.
17. H εισοδηματική ενίσχυση Οικογενειών Ορεινών Μειονεκτικών Περιοχών, γ) η Κάρτα μετακίνησης Πολυτέκνων.
18. Το επίδομα ομογενών προσφύγων.
19. Οι έκτακτες εφάπαξ οικονομικές ενισχύσεις σε δικαιούχους που επλήγησαν από φυσικές καταστροφές. 

Επιδόματα απολύτως αφορολόγητα

Επίσης, δεν  υπόκεινται σε φόρο εισοδήματος ούτε σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης ούτε συνυπολογίζονται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα αλλά πρέπει να περιληφθούν στις βεβαιώσεις αποδοχών που θα υποβάλουν οι φορείς χορήγησης των ποσών αυτών στην Α.Α.Δ.Ε. και συνακόλουθα θα πρέπει να δηλωθούν είτε στις φετινές φορολογικές δηλώσεις είτε με τροποποιητικές δηλώσεις παρελθόντων ετών, επειδή καταβλήθηκαν ως αναδρομικά. Πρόκειται για τα ακόλουθα ποσά:

1. Τα εφάπαξ χρηματικά ποσά που καταβλήθηκαν στο φορολογικό έτος 2019 σε στελέχη που εμπίπτουν σε ειδικά μισθολόγια καθώς και συνταξιούχοι των ίδιων κατηγοριών, τα οποία δεν είχαν αποσταλεί με το αρχείο βεβαιώσεων φορολογικού έτους 2018 αλλά αποτελούν εισόδημα του φορολογικού έτους 2018. Τα ποσά αυτά πρέπει να δηλωθούν από τους φορολογούμενους που τα έλαβαν, ως αναδρομικά, με τροποποιητικές δηλώσεις φορολογικού έτους 2018.
2. Τα αναδρομικά επιδομάτων ανεργίας ΟΑΕΔ, ΕΤΑΠ-ΜΜΕ, ΓΕΝΕ. Τα ποσά αυτά πρέπει να δηλωθούν από τους φορολογούμενους που τα έλαβαν, ως αναδρομικά, με τροποποιητικές δηλώσεις στα έτη τα οποία αφορούν.
3. Το ποσό του «Κοινωνικού Μερίσματος» που καταβλήθηκε εφάπαξ στους δικαιούχους μέσα στο έτος 2019 προκειμένου για τη στήριξη των οικονομικά ευάλωτων νοικοκυριών. Το ποσό αυτό δεν έχει τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά και δεν εμπίπτει σε καμία κατηγορία εισοδήματος, δεν φορολογείται και δεν υπόκειται στην ειδική εισφορά αλληλεγγύης. Μπορεί όμως να χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη τεκμηρίου και γι’ αυτό θα πρέπει να περιληφθεί στη φετινή φορολογική δήλωση από κάθε φορολογούμενο που το εισέπραξε το 2019. 
4. Το επίδομα εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης ανέργων που καταβλήθηκε στους δικαιούχους μέσα στο έτος 2019. Το ποσό αυτό απαλλάσσεται από κάθε φόρο, δεν υπόκειται σε παρακράτηση φόρου και περαιτέρω απαλλάσσεται και της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης. Το επίδομα αυτό δεν υπολογίζεται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα.