Την πορεία προς την πλήρη άρση των capital controls συζητούν σήμερα υψηλόβαθμα στελέχη των εμπορικών τραπεζών με το διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, με τους τραπεζίτες να προβληματίζονται έντονα για τη σκοπιμότητα άμεσης απελευθέρωσης της εξαγωγής κεφαλαίων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, παρότι από την πλευρά της Τράπεζας της Ελλάδος, όπως και του υπουργείου Οικονομικών επιδιώκεται, μετά την άρση των περιορισμών στις αναλήψεις μετρητών, να γίνουν άμεσα σημαντικά βήματα και για να αρθούν οι περιορισμοί στην εξαγωγή κεφαλαίων, μόλις ολοκληρωθεί και η δεύτερη μεταμνημονιακή αξιολόγηση, οι τραπεζικές διοικήσεις ζητούν να γίνουν με μεγάλη προσοχή οι επόμενες κινήσεις.
Αυτό που φοβίζει τους τραπεζίτες είναι ότι εξακολουθεί να βρίσκεται εκτός τραπεζικού συστήματος ένα πολύ μεγάλο ποσό μετρητών, που υπερέβαινε τα 28 δισ. ευρώ, με βάση στοιχεία του Νοεμβρίου 2018.
Από τον Απρίλιο του 2017, όταν οι καταθέσεις έφθασαν στο ιστορικό χαμηλό τους, η αύξηση που έχει σημειωθεί φθάνει τα 15,5 δισ. ευρώ και το μεγαλύτερο μέρος αυτής της αύξησης (13,7 δισ. ευρώ) έχει προέλθει από επιστροφή μετρητών που φυλάσσονταν στα… στρώματα, σύμφωνα με υπολογισμούς των αναλυτών της Eurobank.
Οι τράπεζες φοβούνται ότι η αργή, αλλά σταθερή επιστροφή μετρητών από τα στρώματα στις τράπεζες ενδέχεται να διαταραχθεί, αν απελευθερωθεί πλήρως η εξαγωγή κεφαλαίων. Και προτείνουν να γίνουν προσεκτικά βήματα, στην κατεύθυνση της διευκόλυνσης των επιχειρήσεων για τις συναλλαγές τους στο εξωτερικό, αλλά όχι και για την εξαγωγή κεφαλαίων από φυσικά πρόσωπα.
Τους αμέσως επόμενους μήνες, όπως επισημαίνουν τραπεζικά στελέχη, υπάρχουν αρκετά στοιχεία αβεβαιότητας, που θα μπορούσαν να υποσκάψουν την εμπιστοσύνη στις τράπεζες και να οδηγήσουν αποταμιευτές στην εξαγωγή κεφαλαίων, αντί στην επιστροφή τους στα τραπεζικά γκισέ, εάν το επιτρέψει μια χαλάρωση στο καθεστώς των capital controls.
Το βασικότερο στοιχείο αβεβαιότητας είναι η πορεία προς τις εκλογές και η επίδραση της προεκλογικής περιόδου στην ακολουθούμενη οικονομική πολιτική. Οι τραπεζίτες εκτιμούν ότι θα πρέπει να δημιουργηθεί πρώτα ένα ασφαλές περιβάλλον για τις τράπεζες, δηλαδή να πεισθούν οι αποταμιευτές ότι θα προχωρήσει χωρίς προβλήματα η γρήγορη εξυγίανση των τραπεζικών ισολογισμών, πριν αρθούν όλοι οι περιορισμοί στην εξαγωγή κεφαλαίων.
Εν μέσω προεκλογικής περιόδου, είναι δύσκολο να γίνουν όλα τα απαραίτητα βήματα για την πλήρη αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στις τράπεζες, ενώ εύκολα, σε αυτό το περιβάλλον, μπορεί να παρερμηνεύονται εξελίξεις και δηλώσεις, με τρόπο που να δημιουργεί ανησυχία στους αποταμιευτές.
Με αυτά τα δεδομένα, οι τραπεζίτες επιμένουν ότι, στην παρούσα φάση, και εφόσον κλείσει χωρίς προβλήματα η αξιολόγηση από τους θεσμούς των δανειστών, θα πρέπει να γίνουν προσεκτικά βήματα για τη διευκόλυνση των συναλλαγών των επιχειρήσεων και να αφεθεί για αργότερα η περαιτέρω χαλάρωση των περιορισμών στην εξαγωγή κεφαλαίων από φυσικά πρόσωπα.