«Συνήγορος του Καταναλωτή»: Ποια τα δικαιώματα όσων ταξιδεύουν με πλοίο

Ενημερωτική δράση για τα δικαιώματα των επιβατών στις ακτοπλοϊκές μεταφορές, αλλά και, γενικότερα στις διακοπές τους, και για τη δυνατότητα της φιλικής, εξωδικαστικής επίλυσης των καταναλωτικών διαφορών τους, είτε εγχώριων είτε διασυνοριακών διοργανώνει αύριο Τρίτη 10 Ιουλίου 2018, στο λιμάνι του Πειραιά το Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταναλωτή Ελλάδας.

Η δράση θα πραγματοποιηθεί στο λιμάνι του Πειραιά, με την υποστήριξη του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και του αρχηγείου του Λιμενικού Σώματος και με τη συνδρομή του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς. Στελέχη του Ευρωπαϊκού Κέντρου Καταναλωτή Ελλάδας και του «Συνηγόρου του Καταναλωτή» θα ενημερώνουν τους επιβάτες για τα δικαιώματά τους, αλλά και για τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να τα διεκδικούν, διανέμοντας πληροφοριακό υλικό στην ελληνική και την αγγλική γλώσσα.

Όπως δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η αναπληρώτρια Συνήγορος Καταναλωτή και διευθύντρια του Ευρωπαϊκού Κέντρου Καταναλωτή Ελλάδας Δρ. Αθηνά Κοντογιάννη: «Βρισκόμαστε ήδη στο μέσο του καλοκαιριού και κάποιοι καταναλωτές ξεκινούν τις διακοπές τους, ενώ άλλοι αναζητούν ευκαιρίες για αποδράσεις της τελευταίας στιγμής. Επειδή, όμως, μπορεί να υπάρξουν προβλήματα, θα πρέπει να γνωρίζουμε τί δικαιώματα έχουμε όταν π.χ. καθυστερήσει το πλοίο ή το αεροπλάνο μας, όταν χαθούν οι αποσκευές μας σε μέσο μεταφοράς, μέσα σε ποια προθεσμία μπορούμε να ακυρώσουμε την κράτηση που έχουμε κάνει σε ξενοδοχείο ή κατάλυμα, ώστε να μη ζημιωθούμε, ή αν ηλεκτρονική κράτηση διακοπών που διαφημίζεται απείχε τελικά από την τιμή της προσφοράς.

Η Ανεξάρτητη Αρχή «Συνήγορος του Καταναλωτή» και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταναλωτή Ελλάδας, με επίκεντρο τις δύο ενημερωτικές εκστρατείες που διοργανώνουν και φέτος για τα δικαιώματα των επιβατών που ταξιδεύουν αεροπορικώς, με σχετική δράση στο Διεθνή Αερολιμένα «Ελ. Βενιζέλος», καθώς και των επιβατών που ταξιδεύουν με πλοίο, με δράση που θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη, 10 Ιουλίου 2018 στο Λιμάνι του Πειραιά, ενημερώνουν τους καταναλωτές, με πληροφοριακό υλικό στην ελληνική και την αγγλική γλώσσα, για τα δικαιώματά τους και το πώς μπορούν να τα διεκδικήσουν εξωδικαστικά, γρήγορα και χωρίς οικονομική επιβάρυνση».

Η ίδια επεσήμανε ακόμη ότι η μεγάλη αύξηση της τουριστικής κίνησης είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση των διασυνοριακών καταγγελιών που έχουν υποβληθεί στην Αρχή κατά τον τελευταίο χρόνο, σε ποσοστό 43,4% ,τόσο από Έλληνες καταναλωτές που συναλλάσσονται με προμηθευτές οι οποίοι εδρεύουν εκτός Ελλάδος και εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και από τουρίστες που επισκέπτονται τη Χώρα. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι από το σύνολο των διασυνοριακών παραπόνων, ποσοστό 60,2% αφορά καταγγελίες Ελλήνων καταναλωτών που συναλλάσσονται, ιδίως ηλεκτρονικά, με ευρωπαίους προμηθευτές και ποσοστό 39,8% προήλθε από άλλους ευρωπαίους καταναλωτές. Και στις δύο περιπτώσεις η επίλυση των διαφορών ανήλθε περίπου στο 81,5%. Στο πολύ καλό αυτό ποσοστό επίλυσης συνέβαλε και η θετική ανταπόκριση των ελληνικών επιχειρήσεων του τουριστικού κλάδου στη διαδικασία της εξωδικαστικής, φιλικής διευθέτησης των διαφορών, την οποία όλοι αναγνωρίζουν πλέον ως παράγοντα ανάπτυξης της αγοράς.

Το πληροφοριακό υλικό θα είναι διαθέσιμο σε ηλεκτρονική μορφή στην ιστοσελίδα του Ευρωπαϊκού Κέντρου Καταναλωτή Ελλάδας (www.eccgreece.gr) και του Συνηγόρου του Καταναλωτή (www.synigoroskatanaloti.gr), όπου οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να βρουν χρήσιμες συμβουλές για το τί πρέπει να προσέχουν όταν ταξιδεύουν και ποιά είναι τα δικαιώματά τους έναντι των προμηθευτών (ακτοπλοϊκών εταιρειών, ταξιδιωτικών πρακτορείων, εταιρειών ενοικίασης οχημάτων, τουριστικών καταλυμάτων και ξενοδοχείων, καταστημάτων λιανικού εμπορίου ιδίως κατά την περίοδο των εκπτώσεων κλπ).

Οι επιβάτες θα έχουν την ευκαιρία να ενημερωθούν για την Ψηφιακή Εφαρμογή «ECC-Net: Travel app» που δημιούργησε το Δίκτυο Ευρωπαϊκών Κέντρων Καταναλωτή και παρέχει στους ταξιδιώτες πληροφορίες και ενημέρωση, σε 24 επίσημες γλώσσες της Ευρωπαϊκής 'Ένωσης καθώς επίσης και στα Νορβηγικά και Ισλανδικά, για τα δικαιώματά τους σχετικά με τα πιθανά προβλήματα που μπορεί να προκύψουν κατά τη διάρκεια των διακοπών τους. Περισσότερες πληροφορίες για την εφαρμογή υπάρχουν στον ιστότοπο του Ευρωπαϊκού Κέντρου Καταναλωτή Ελλάδας www.eccgreece.gr . Οι καταναλωτές μπορούν να βρουν την εφαρμογή και να την "κατεβάσουν" στο Google play store.

Επίσης, καθ' όλη τη διάρκεια της δράσης, στα γραφεία του Ευρωπαϊκού Κέντρου Καταναλωτή Ελλάδας και της Ανεξάρτητης Αρχής «Συνήγορος του Καταναλωτή» (Λεωφ. Αλεξάνδρας 144, Αθήνα), οι καταναλωτές μπορούν να ενημερώνονται από το επιστημονικό προσωπικό σχετικά με την αποτελεσματικότερη προστασία των δικαιωμάτων τους κατά τις διακοπές τους, καθώς και σχετικά με τη δυνατότητα επίλυσης εγχώριων καταναλωτικών διαφορών ή διαφορών με προμηθευτές εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων της Ισλανδίας και της Νορβηγίας, με απλές διαδικασίες και χωρίς καμία οικονομική επιβάρυνση.

Ταξιδεύεις με πλοίο; έχεις δικαιώματα

Στην Ελλάδα, το ακτοπλοϊκό ταξίδι αποτελεί μια ευχάριστη και συμφέρουσα επιλογή μετακίνησης, είτε πρόκειται για ταξίδι αναψυχής είτε όχι. Γνωρίζουμε, όμως, όλοι τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις μας, ώστε να μπορούμε να αξιοποιούμε στο έπακρο τα πλεονεκτήματα των ακτοπλοϊκών μεταφορών; Σύμφωνα με το πληροφοριακό υλικό για τα δικαιώματα των επιβατών στις ακτοπλοϊκές μεταφορές οι καταναλωτές πρέπει να είναι ενήμεροι για τα εξής παρακάτω:

Κατά την κράτηση του εισιτηρίου

1. Ο εκδότης του εισιτηρίου οφείλει να σε ενημερώσει για τη συνολική τιμή του, καθώς και για τυχόν εκπτώσεις που δικαιούσαι.
2. Όταν πραγματοποιείς την κράτησή σου ηλεκτρονικά, να διασταυρώνεις τους γραπτούς όρους και τις πληροφορίες με τους όρους και τις πληροφορίες που αναγράφονται στο εισιτήριο (π.χ. τα στοιχεία πινακίδας του οχήματος).
3. Η τιμή δεν μπορεί να αλλάξει, εφόσον έγινε κράτηση μέσω συστήματος ηλεκτρονικής κράτησης θέσης, μέχρι την ημερομηνία που συμφωνήθηκε η παραλαβή ή η πληρωμή του εισιτηρίου.
4. Καμία επιβάρυνσή σου δεν επιτρέπεται λόγω χρήσης συγκεκριμένου μέσου πληρωμής, όπως είναι η πιστωτική και η χρεωστική κάρτα.
5. Αν είσαι άτομο με αναπηρία ή μειωμένης κινητικότητας με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, δικαιούσαι έκπτωση 50% επί του ναύλου επιβάτη και αναπηρικού ΙΧΕ οχήματος.
6. Να δίνεις στοιχεία επικοινωνίας (εφόσον το επιθυμείς), ώστε να μπορεί η εταιρεία να σε ειδοποιήσει σε περίπτωση καθυστέρησης, ακύρωσης ή ματαίωσης του δρομολογίου σου.

Πριν το ταξίδι

1. Να προσέρχεσαι για επιβίβαση στο πλοίο τουλάχιστον μισή ώρα πριν από την προγραμματισμένη ώρα απόπλου και, αν έχεις όχημα, τουλάχιστον 1 ώρα πριν.
2. Εφόσον διαθέτεις εισιτήριο, έχεις δικαίωμα επιβίβασης στο πλοίο. Σε περίπτωση άρνησης επιβίβασης, είτε λαμβάνεις αποζημίωση τριπλάσια της αξίας του ναύλου μεταφοράς επιβάτη είτε μεταφέρεσαι σε χρόνο της επιλογής σου ή προωθείσαι, το συντομότερο δυνατόν, στον τελικό προορισμό σου με μέριμνα και δαπάνη της εταιρείας, λαμβάνοντας ως αποζημίωση την αξία του ναύλου μεταφοράς επιβάτη, καθώς και τροφή και κατάλυμα, όπου απαιτείται.
3. Εάν το ταξίδι ακυρωθεί με υπαιτιότητα του μεταφορέα, έχεις δικαίωμα πλήρους αποζημίωσης ή άλλων αντισταθμιστικών παροχών κατ' επιλογήν σου, εκτός αν ενημερωθείς μια εβδομάδα πριν από τον προγραμματισμένο απόπλου και σου επιστραφεί το αντίτιμο του εισιτηρίου ή αν ενημερωθείς τουλάχιστον 12 ώρες πριν τον απόπλου και προωθηθείς στον προορισμό σου εντός 12 ωρών από την προγραμματισθείσα αναχώρηση.
4. Εάν ο απόπλους καθυστερήσει εξαιτίας βλάβης, ζημιάς του πλοίου ή, εν γένει, με υπαιτιότητα της εταιρείας, μπορείς να υπαναχωρήσεις και να σου καταβληθεί ως αποζημίωση το αντίτιμο του εισιτηρίου επιβάτη και οχήματος, εκτός εάν η καθυστέρηση είναι μικρότερη των 90 λεπτών. Αν δεν επιλέξεις την υπαναχώρηση, η ακτοπλοϊκή εταιρεία οφείλει να σου παρέχει α) ελαφρά γεύματα ή αναψυκτικά, διαμονή επί του πλοίου και προώθηση στον προορισμό σου με δαπάνη και μέριμνά της, β) για καθυστέρηση άνω των 4 ωρών, τροφή, και εφόσον είναι αναγκαίο, διανυκτέρευση στο πλοίο ή σε ξενοδοχείο (έως 3 διανυκτερεύσεις, με κόστος έως 80 ευρώ / διανυκτέρευση) και μεταφορά από και προς τον λιμένα αναχώρησης, γ) αποζημίωση ανάλογα με τη διάρκεια του ταξιδιού και της καθυστέρησης ή δ) άλλη αντισταθμιστική παροχή κατόπιν συμφωνίας.
5. Αποζημίωση δεν δίνεται για καθυστέρηση, διακοπή, ακύρωση ή τροποποίηση του δρομολογίου σου, εφόσον οφείλονται σε λόγους δημόσιας τάξης και ασφάλειας (ιδίως λόγω δυσμενών καιρικών συνθηκών), συμμόρφωσης στη νομοθεσία ή σε εντολές της αρμόδιας Αρχής.
6. Με την έκδοση του εισιτηρίου σου δικαιούσαι να μεταφέρεις δωρεάν χειραποσκευές βάρους έως 50 κιλών και, εάν είσαι άτομο μειωμένης κινητικότητας, κάθε εξοπλισμό που χρειάζεσαι για τη μετακίνησή σου. Επιπλέον αποσκευές χρεώνονται επιπροσθέτως.
7. Να παραδίδεις τις αποσκευές σου για φύλαξη, λαμβάνοντας σχετική απόδειξη για να διεκδικήσεις αποζημίωση, σε περίπτωση φθοράς, κλοπής ή απώλειάς τους
8. Έχεις δικαίωμα τροποποίησης του εισιτηρίου σου, μόνο εάν υπάρχουν διαθέσιμες θέσεις και μέχρι 48 ώρες πριν από τον προγραμματισμένο απόπλου.
9. Δικαιούσαι να ακυρώσεις το εισιτήριό σου, αν δεν έχει ήδη τροποποιηθεί, και να σου επιστραφεί ολόκληρος ο ναύλος (περιλαμβανομένων των κρατήσεων υπέρ τρίτων και ΦΠΑ), εφόσον η ακύρωση γίνει έως και 14 ημέρες πριν από τον απόπλου ή αν οφείλεται, αποδεδειγμένα, σε ανωτέρα βία. Διαφορετικά, επιστρέφεται τουλάχιστον 50% του ναύλου, οι κρατήσεις υπέρ τρίτων και ο ΦΠΑ, εφόσον η ακύρωση γίνει από 7 μέρες έως 12 ώρες πριν από την αναχώρηση.

Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού

1. Έχεις δικαίωμα να καθίσεις στη θέση ή τον τύπο της καμπίνας που αναγράφεται στο εισιτήριό σου. Διαφορετικά, μπορείς να επιλέξεις ανάμεσα σε: - Υπαναχώρηση από τη σύμβαση, λαμβάνοντας την αξία του ναύλου, και αποζημίωση με ποσό προσαυξημένο κατά 100% επί της τιμής του ναύλου εισιτηρίου επιβάτη που κατέβαλες. - Ταξίδι σε κατώτερη θέση και αποζημίωση με ποσό ίσο με τη διαφορά της τιμής των δύο ναύλων, προσαυξημένο κατά 100%. - Ταξίδι σε ανώτερη θέση, ύστερα από συμφωνία με την εταιρεία, καταβάλλοντας τη διαφορά τιμής του ναύλου με έκπτωση 50%. Στην περίπτωση που ταξιδέψεις σε ανώτερη θέση με πρωτοβουλία της εταιρείας, δεν υποχρεούσαι σε καταβολή της διαφοράς.
2. Τα δικαιώματά σου είναι διαφορετικά ανάλογα με το είδος της τροποποίησης του δρομολογίου σου, τον χρόνο που διήρκεσε, την τυχόν απώλεια κάποιας ανταπόκρισης για τη συνέχιση του ταξιδιού σου και την αιτία που την προκάλεσε. Μπορεί να περιλαμβάνουν αποζημίωση, διαμονή στο πλοίο, προώθηση στον προορισμό σου με το ίδιο ή άλλο πλοίο. Η επιλογή ανήκει σε εσένα και θα πρέπει να ασκήσεις το σχετικό δικαίωμά σου με ενυπόγραφη συμπλήρωση του σχετικού εντύπου που θα σου χορηγηθεί από την εταιρεία κατά την ενημέρωσή σου.
3. Υποχρεούσαι να ακολουθείς τους κανονισμούς του πλοίου και τις οδηγίες των μελών του πληρώματος, προκειμένου να διασφαλίζεται η ασφάλεια και η ευταξία του ταξιδιού.
4. Για οποιοδήποτε παράπονο κατά τη διάρκεια του πλου, μπορείς να απευθυνθείς στον αρμόδιο αξιωματικό του πλοίου.

Μετά το ταξίδι

1. Μέσα σε διάστημα δύο μηνών από το τέλος του ταξιδιού, μπορείς να διαμαρτυρηθείς κατά της ακτοπλοϊκής εταιρείας, του εκδότη του εισιτηρίου, του κατά λιμένα οριζόμενου ναυτικού πράκτορα ή του φορέα εκμετάλλευσης του λιμενικού τερματικού σταθμού, κάνοντας χρήση του ειδικού εντύπου παραπόνων που θα βρεις εντός του πλοίου, στα γραφεία έκδοσης εισιτηρίων, στις λιμενικές Αρχές και τις λιμενικές εγκαταστάσεις. Εφόσον δεν ικανοποιηθείς, μπορείς να απευθυνθείς στις λιμενικές αρχές επιβίβασης ή αποβίβασης ή στη Διεύθυνση Θαλασσίων Συγκοινωνιών του Υ.ΝΑ.Ν.Π. Σε κάθε περίπτωση μπορείς να υποβάλεις αναφορά εντός 1 έτους από το περιστατικό στον Συνήγορο του Καταναλωτή ή χωρίς προθεσμία, στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταναλωτή Ελλάδας.
2. Εφόσον δικαιούσαι επιστροφή ναύλου ή αποζημίωση (π.χ. λόγω ανυπαίτιας τροποποίησης του δρομολογίου σου), οφείλεις να παραδώσεις αυτούσιο το σώμα του εισιτηρίου σου ή το απόκομμά του στην ακτοπλοϊκή εταιρεία ή στον εκδότη ή στον, κατά λιμένα, οριζόμενο από την εταιρεία ναυτικό πράκτορα έως και 7 ημέρες μετά την προγραμματισμένη αναχώρηση του πλοίου. Τυχόν αποδείξεις για έξοδα που έκανες, εφόσον το δρομολόγιό σου δεν πραγματοποιηθεί όπως είχε αρχικά προγραμματιστεί, πρέπει να φυλάσσονται για την περίπτωση που διεκδικείς αποζημίωση.