Στο περιθώριο της εαρινής συνόδου του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας αναμένεται να οριστικοποιηθεί η συμφωνία για την εξαγορά μέρους των δανείων που έχει χορηγήσει το Ταμείο στην Ελλάδα. Η προοπτική αυτή συμβάλλει ήδη στη διαμόρφωση κλίματος ευφορίας για τα ελληνικά ομόλογα, καθώς η «απεξάρτηση» μιας χώρας από τα δάνεια του ΔΝΤ ερμηνεύεται πάντα θετικά από τους επενδυτές.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι περιορισμοί που έθεσαν στην κυβέρνηση οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, κυρίως δηλαδή η Γερμανία και η Ολλανδία, δεν επιτρέπουν να εφαρμοσθεί πλήρως το αρχικό σχέδιό της για πρόωρη ολοσχερή εξόφληση της οφειλής προς το ΔΝΤ - ή τουλάχιστον του ποσού που δίνει τη δυνατότητα στο Ταμείο να έχει "λόγο" για τα δημοσιονομικά της χώρας.
Η κυβέρνηση έχει «πυρομαχικά» που ξεπερνούν τα 6 δισ. ευρώ από τις δύο φετινές εκδόσεις ομολόγων και από την είσπραξη των 970 εκατ. ευρώ που η εκταμίευσή τους εγκρίθηκε από το Eurogroup. Θα μπορούσε λοιπόν να προχωρήσει σε αποπληρωμή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους προς το ΔΝΤ, που φθάνει τα 9,5 δισ. ευρώ.
Με τον τρόπο αυτό, θα μειωνόταν το υπόλοιπο των δανείων του ΔΝΤ κάτω από το κρίσιμο όριο των 6 δισ. ευρώ (200% της ποσόστωσης συμμετοχής της Ελλάδας στο κεφάλαιο του Ταμείου), ώστε να επιτυγχανόταν και η έξοδος από το αυστηρό πρόγραμμα μεταμνημονιακής επιτήρησης της οικονομίας (Post – Program Monitoring – PPM), που προβλέπει δύο ελέγχους ετησίως, και να περνούσε η Ελλάδα στην «κανονικότητα» του ενός ελέγχου το χρόνο, όπως προβλέπει το άρθρο IV του καταστατικού του Ταμείου για όλα τα μέλη του.
Οι περιορισμοί
Όμως, οι Ευρωπαίοι θέτουν ορισμένους περιορισμούς στην κυβέρνηση. Ο σημαντικότερος είναι ότι δεν θα πρέπει να εξοφληθούν δάνεια του Ταμείου που είναι φθηνότερα σε σχέση με το κόστος δανεισμού της Ελλάδας από την αγορά.
Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να εξοφληθούν μόνο τα δάνεια που ξεπερνούν το 200% της ποσόστωσης, δηλαδή μόνο τα δάνεια 3,5 δισ. ευρώ, για τα οποία η Ελλάδα πληρώνει επιτόκιο πάνω από 5%. Τα υπόλοιπα δάνεια έχουν κόστος γύρω στο 2,5%, δηλαδή πολύ χαμηλότερο από όσο πληρώνει η Ελλάδα για δανεισμό από την αγορά ομολόγων.
Επιπλέον, οι Ευρωπαίοι απαγόρευσαν να χρησιμοποιηθεί για επαναγορά χρέους κεφάλαιο από το «μαξιλάρι» που σχημάτισε η κυβέρνηση, κυρίως με τα φθηνά δάνεια του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας. Κρίθηκε ότι θα δημιουργούσε κινδύνους αν άνοιγε τέτοια συζήτηση για αλλαγή της χρήσης κεφαλαίων, τα οποία προορίζονται να καλύψουν τις ανάγκες για την εξυπηρέτηση του χρέους, μέχρι να μπορεί η Ελλάδα και πάλι να χρηματοδοτείται πλήρως από τις αγορές.
Γερμανική υστεροβουλία
Πίσω από αυτούς τους περιορισμούς, υπάρχει, βεβαίως, ένας πολιτικός υπολογισμός που γίνεται κυρίως από την Γερμανία: τα δάνεια του ΔΝΤ δεν πρέπει να αποπληρωθούν υπερβολικά γρήγορα, καθώς θεωρείται απαραίτητη η παρουσία του Ταμείου σε ρόλο επιτηρητή για να υπάρχει έλεγχος στην Αθήνα, κάτι που είναι σημαντικό και για την αγορά ομολόγων.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το γεγονός ότι η Ελλάδα μπαίνει, όπως προηγουμένως και οι άλλες χώρες της ευρωζώνης που εφάρμοσαν μνημόνια, στο στάδιο της αποπληρωμής δανείων του Ταμείου ερμηνεύεται από την αγορά ομολόγων ως ένα θετικό «σήμα» και εκτιμάται ότι αυτό προκαλεί τη σημερινή πτώση των αποδόσεων των ελληνικών τίτλων σε επίπεδα – ρεκόρ.
Η απόδοση του 10ετούς είναι σταθερά χαμηλότερα από το 3,50%, σε επίπεδο που είχε να υποχωρήσει εδώ και 13 χρόνια (από το 2006), όπως σημειώνει το Reuters.