Σχέδιο για την αντικατάσταση του ΕΝΦΙΑ από έναν δικαιότερο και αναλογικότερο φόρο που θα αφορά την κατοχή περιουσίας φέρεται να εξετάζει η κυβέρνηση, η οποία επιθυμεί να ελαφρύνει την φορολογική επιβάρυνση για ακίνητη περιουσία μέχρι και 150.000 και να απαλλαγούν τελείως από ΕΝΦΙΑ 1,35 εκ νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα και μικρή ακίνητη περιουσία που σήμερα έχουν έκπτωση 50% από το φόρο.
Φιλοδοξία της κυβέρνησης είναι η κατάργηση του ΕΝΦΙΑ να γίνει το αργότερο μέχρι το 2020 ενώ ο οικονομικός στόχος θα παραμείνει ο ίδιος: Δηλαδή θα πρέπει να εισπράττονται κάθε χρόνο όσα ακριβώς και με τον ΕΝΦΙΑ, περί τα 2,65 δισ. ευρώ.
Ο νέος αυτός φόρος θα επιβάλλεται στο σύνολο των ακινήτων και των κινητών περιουσιακών στοιχείων των Ελλήνων πολιτών, ακόμη κι εκείνων που βρίσκονται στο εξωτερικό.
Μάλιστα για τα ακίνητα του εξωτερικού οι φορολογούμενοι θα υποχρεωθούν να δηλώσουν και αυτά τα οποία ανήκουν σε οff shore εταιρίες στις οποίες εμφανίζονται ως διαχειριστές.
Μάλιστα, ο νέος φόρος περιουσίας θα αφορά όχι μόνο τα κτίσματα, τα οικόπεδα και τα αγροτεμάχια, που κατέχουν οι φορολογούμενοι, αλλά και τα Ι.Χ. αυτοκίνητα, τις μοτοσικλέτες, τα σκάφη αναψυχής και τα λοιπά κινητά περιουσιακά στοιχεία μεγάλης αξίας που έχουν στην ιδιοκτησία τους.
Το σχέδιο προβλέπει ότι οι αξίες όλων των ακινήτων και κινητών περιουσιακών στοιχείων κάθε φυσικού προσώπου θα αθροίζονται και θα φορολογούνται με μία προοδευτική κλίμακα συντελεστών. Από τη συνολική αξία των περιουσιακών στοιχείων θα αφαιρείται ως αφορολόγητο ένα συγκεκριμένο ποσό, το οποίο πιθανότατα θα κλιμακώνεται ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση του κάθε ιδιοκτήτη (έγγαμος, άγαμος, με ή χωρίς προστατευόμενα τέκνα).
Συγκεκριμένα, στο νέο φόρο θα μπουν:
- Κατοικίες, κτίρια επαγγελματικής στέγης, αποθήκες και άλλων ειδών κτίσματα, καθώς και οικόπεδα, αγροί, αγροτεμάχια και λοιπές εδαφικές εκτάσεις που κατέχουν οι φορολογούμενοι κατά πλήρη κυριότητα, ψιλή κυριότητα ή επικαρπία.
- Αυτοκίνητα Ι.Χ., μοτοσικλέτες, μηχανάκια, τρίκυκλα, σκάφη αναψυχής ταχύπλοα ή μη, εναέρια μέσα μεταφοράς (αεροπλάνα, ελικόπτερα κ.λπ.).
- Κινητά αντικείμενα μεγάλης συνολικής αξίας, όπως έπιπλα κ.λπ.
- Συμμετοχές των φορολογουμένων σε επιχειρήσεις, καθώς και ορισμένες άλλες επενδυτικές τοποθετήσεις κεφαλαίων τους (π.χ. σε επενδυτικό χρυσό).
Η εφαρμογή του σχεδίου θα υποστηριχθεί από το ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο, τη βάση δεδομένων που θα δημιουργηθεί εντός των προσεχών 2 ετών και θα περιλαμβάνει πληροφοριακά στοιχεία για όλη την ακίνητη και την κινητή περιουσία που κατέχουν οι Έλληνες φορολογούμενοι.
Ουσιαστικά τα δεδομένα που θα συγκεντρωθούν στο ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο θα αξιοποιηθούν από το υπουργείο Οικονομικών και την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων με σκοπό την αναδιαμόρφωση της φορολογικής πολιτικής, δηλαδή για την επιβολή νέων φόρων στην περιουσία.
Οι πληροφορίες που θα συγκεντρωθούν στο e- περιουσιολόγιο θα αφορούν ενδεικτικά: ακίνητα, οχήματα, μετρητά, επενδυτικό χρυσό, εναέρια μέσα μεταφοράς, σκάφη, μετοχές, εταιρικά μερίδια, εταιρικές μερίδες, συμμετοχές σε επιχειρήσεις οποιασδήποτε μορφής, τραπεζικούς λογαριασμούς, ομόλογα, έντοκα γραμμάτια, αμοιβαία κεφάλαια, παράγωγα χρηματοοικονομικά προϊόντα και λοιπά χρηματοοικονομικά προϊόντα και υπηρεσίες, δρόμωνες ίππους, κινητά αντικείμενα μεγάλης αξίας κ.λπ.
Ωστόσο, στο νέο φόρο περιουσίας δεν θα υπόκεινται οι καταθέσεις στις τράπεζες και ίσως κι άλλες μορφές αποταμιεύσεων και επενδύσεων, όπως οι μετοχές που είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο, τα μερίδια των αμοιβαίων κεφαλαίων, τα ομόλογα και τα έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου. Στο νέο φόρο θα υπόκεινται όμως τα ακίνητα και τα λοιπά κινητά περιουσιακά στοιχεία κάθε φορολογούμενου όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στο εξωτερικό.
Διευθέτηση για τα αγροτεμάχια και τα εκτός σχεδίου
επιβεβλημένη κρίνεται η τακτοποίηση της εκκρεμότητας του συμπληρωματικού φόρου στα αγροτεμάχια με συνολική αντικειμενική αξία άνω των 250.000 ευρώ και τα ακίνητα εκτός σχεδίου στα οποία επιβάλλεται σήμερα ένας συμβολικός ΕΝΦΙΑ (ξεκινά από 1,5 ευρώ μέχρι και 165 ευρώ το στρέμμα).
Από την πρώτη εφαρμογή του νόμου οι περιοχές αυτές απαλλάσσονταν από υψηλό ΕΝΦΙΑ τον οποίο επιβαρύνονταν τα αστικά ακίνητα. Η τελευταία διετής αναβολή διευθέτησης του ζητήματος έγινε το 2017 και λήγει στο τέλος του χρόνου. Συνεπώς το 2019 το καθεστώς με τα ακίνητα εκτός σχεδίου πρέπει να αλλάξει.
Η στρέβλωση γίνεται φανερή φέτος στα Κυκλαδονήσια, όπου στην πόλη της Μυκόνου οι αντικειμενικές τιμές αυξήθηκαν κατά 40% ενώ ελάχιστα χιλιόμετρα πιο μακρυά εκτάσεις που βρίσκονται κοντά στην θάλασσα πληρώνουν 25 ή 30 ευρώ ΕΝΦΙΑ το στρέμμα γιατί είναι εκτός σχεδίου.