Οικονομία

Στο 1,49% του ΑΕΠ το ποσοστό δαπανών για Έρευνα και Ανάπτυξη στην Ελλάδα το 2022


Το 2022 οι δαπάνες για Έρευνα και Ανάπτυξη (Ε&Α) στην Ελλάδα ανήλθαν σε 3.070,30 εκατομμύρια ευρώ, με τις επιχειρήσεις να συνεισφέρουν 1.505,49 εκατομμύρια ευρώ (ποσοστό 49%), σύμφωνα με τα οριστικά στοιχεία που δημοσίευσε το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ) και έχουν αποσταλεί στη Eurostat.

Οι συνολικές δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν για Έρευνα και Ανάπτυξη στην Ελλάδα ήταν αυξημένες κατά 424,35 εκατομμύρια ευρώ σε σχέση με το 2021 (ποσοστό αύξησης 16%). Σε συνδυασμό με την αύξηση, κατά 13,8%, του ΑΕΠ στην Ελλάδα το 2022, ο δείκτης «Ένταση Ε&Α», που εκφράζει τις δαπάνες Έρευνας και Ανάπτυξης ως ποσοστό του ΑΕΠ, διαμορφώθηκε σε 1,49%, από 1,46% το 2021. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η Ελλάδα βρίσκεται στη 13η θέση μεταξύ των χωρών της ΕΕ, σε ό,τι αφορά την Ένταση Ε&Α.

Παράλληλα, ο αριθμός του προσωπικού που απασχολήθηκε σε δραστηριότητες Έρευνας και Ανάπτυξης, εκφρασμένος σε Ισοδύναμα Πλήρους Απασχόλησης (ΙΠΑ) που αποδίδουν θέσεις πλήρους απασχόλησης, αυξήθηκε σε 69.307 ΙΠΑ για το συνολικό προσωπικό σε Ε&Α από 61.702 ΙΠΑ το 2021 (ποσοστό αύξησης 12,3%) και σε 51.611 ΙΠΑ για το ερευνητικό προσωπικό από 45.345 ΙΠΑ το 2021 (ποσοστό αύξησης 13,8%).

Η συμμετοχή του τομέα των επιχειρήσεων στο σύνολο των δαπανών Έρευνας και Ανάπτυξης διαμορφώθηκε στο 49% (1.505,49 εκατομμύρια ευρώ) συνεχίζοντας την ανοδική πορεία των τελευταίων ετών. Αυξημένη ήταν η συμμετοχή των κλάδων οικονομικής δραστηριότητας «Ενημέρωση & Επικοινωνία» (325,21 εκατομμύρια ευρώ), «Επαγγελματικές, επιστημονικές και τεχνικές δραστηριότητες» (193,94 εκατομμύρια ευρώ) και «Παραγωγή βασικών φαρμακευτικών προϊόντων & φαρμακευτικών σκευασμάτων» (161,01 εκατομμύρια ευρώ). Οι δαπάνες Ε&Α που αφορούν τον συνολικό κλάδο του Τομέα Πληροφοριών & Επικοινωνίας, όπως συγκροτείται από επιμέρους κλάδους της Μεταποίησης και των Υπηρεσιών, ανήλθαν σε 391,54 εκατομμύρια ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 27,4%.

Ο δεύτερος τομέας, κατά φθίνουσα σειρά δαπανών Έρευνας και Ανάπτυξης, ήταν ο τομέας της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, που περιλαμβάνει τα πανεπιστήμια, τα ερευνητικά πανεπιστημιακά ινστιτούτα και τα πανεπιστημιακά νοσοκομεία. Το 2022 οι δαπάνες του τομέα ανήλθαν σε 906,27 εκατομμύρια ευρώ (29,5% του συνόλου των δαπανών Ε&Α στην Ελλάδα). Οι δραστηριότητες Ε&Α, σύμφωνα και με τις διεθνείς πρακτικές για τον συγκεκριμένο τομέα, είχαν ως επίκεντρο την υλοποίηση βασικής έρευνας (492,74 εκατομμύρια ευρώ) και εφαρμοσμένης έρευνας (338,94 εκατομμύρια ευρώ). Τα επιστημονικά πεδία με τις μεγαλύτερες δαπάνες ήταν η «Ιατρική και Επιστήμες Υγείας» (245,48 εκατομμύρια ευρώ), οι «Επιστήμες Μηχανικού & Τεχνολογία» (197,07 εκατομμύρια ευρώ) και οι «Κοινωνικές Επιστήμες» (194,81 εκατομμύρια ευρώ).

Ο τομέας Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης συγκεντρώνει τις περισσότερες θέσεις απασχόλησης σε Ε&Α, που το 2022 ήταν συνολικά 32.348 ΙΠΑ (46,7% επί του συνόλου), εκ των οποίων 26.655 ΙΠΑ αφορούσαν ερευνητικές θέσεις.

Οι δαπάνες του κρατικού τομέα το 2022 ανήλθαν σε 641,25 εκατομμύρια ευρώ (20,9% του συνόλου των δαπανών Ε&Α στην Ελλάδα). Ο κρατικός τομέας περιλαμβάνει φορείς που εποπτεύονται από διάφορα υπουργεία όπως τα ερευνητικά κέντρα που εποπτεύονται από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας, οι δημόσιοι ερευνητικοί φορείς που εποπτεύονται από άλλα υπουργεία, οι Εφορείες Αρχαιοτήτων, οι Επηρεσίες Νεωτέρων Μνημείων, τα δημόσια μουσεία, τα δημόσια νοσοκομεία, οι φορείς, οι διευθύνσεις και τα νοσοκομεία του υπουργείου Εθνικής Άμυνας. Συνολικά, οι δραστηριότητες Ε&Α του κρατικού τομέα για το 2022 αφορούσαν τόσο βασική όσο και εφαρμοσμένη έρευνα, με δαπάνες 262,06 και 256,93 εκατομμύρια ευρώ, αντίστοιχα. Τα κυριότερα επιστημονικά πεδία στα οποία διεξήγαγαν Ε&Α το 2022 οι κρατικοί φορείς ήταν η «Ιατρική και Επιστήμες Υγείας» (196,71 εκατομμύρια ευρώ), οι «Επιστήμες Μηχανικού & Τεχνολογία» (149,62 εκατομμύρια ευρώ) και οι «Ανθρωπιστικές Επιστήμες & Τέχνες» (135,55 εκατομμύρια ευρώ).

Τέλος, στον τομέα των ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων πραγματοποιήθηκαν δαπάνες Ε&Α 17,29 εκατομμύρια ευρώ.