Σε ανοιχτή διένεξη της κυβέρνησης με τις τράπεζες εξελίσσεται το μείζον ζήτημα της στήριξης των δανειοληπτών που έχουν πληγεί από την αύξηση των επιτοκίων και αδυνατούν να πληρώσουν τις μηνιαίες δόσεις.
Η κυβέρνηση πετάει το μπαλάκι της ευθύνης και της επίλυσης του μείζονος ζητήματος προς τις τράπεζες. Χθες ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας έκοψε κάθε σκέψη για συνδρομή του κράτους στο πρόγραμμα στήριξης των δανειοληπτών, ενώ σήμερα ήταν η σειρά του πρωθυπουργού να αποστείλει μήνυμα προς τις τράπεζες να αλλάξουν στάση. «Πρέπει να στηρίξουν συνολικά τα ευάλωτα νοικοκυριά, καθώς έχουν υψηλή κερδοφορία, ώστε να αποτρέψουμε μια νέα γενιά κόκκινων δανείων. Να αναλάβουν την ευθύνη που τους αναλογεί», είπε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός.
Η παρέμβαση Μητσοτάκη και το δημόσιο μήνυμα προς τις τράπεζες, εντάσσεται στο πλαίσιο της επικοινωνιακής πίεσης που ασκεί το Μαξίμου προς τις τελευταίες και αποσκοπεί στο εξής: να αναδείξει την πολιτική «δύο μέτρων και δύο σταθμών» που ακολουθούν οι τράπεζες, οι οποίες από τη μία διπλασίασαν τα επιτόκια των δανείων και από την άλλη διατηρούν σχεδόν μηδενικά αυτά των καταθέσεων.
Πρόκειται για μια στρέβλωση η οποία έχει επισημανθεί εδώ και καιρό, από οικονομικούς και άλλους παράγοντες και η κυβέρνηση φροντίζει να «φωτίσει» καταλλήλως, καταδεικνύοντας τις ευθύνες των τραπεζών. Λίγο μετά τις δηλώσεις Μητσοτάκη, δημοσιοποιήθηκαν-αρχικώς στο ΑΠΕ-τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος αναφορικά με την πρακτικά που ακολουθούν οι τράπεζες στα επιτόκια των δανείων και των καταθέσεων. Επιβεβαιώνοντας επί της ουσίας αυτό που έχει καταστεί σαφές εδώ και καιρό, ότι αυξάνουν μόνο τα επιτόκια των δανείων διατηρώντας σχεδόν μηδενικά και αμετάβλητα εκείνα των καταθέσεων.
Ιδίως στα στεγαστικά δάνεια, τα οποία βρίσκονται στο επίκεντρο της δημόσιας διαβούλευσης, το κυμαινόμενο επιτόκιο σχεδόν διπλασιάστηκε από την αρχή του χρόνου (από 2,36% στο 4%. Αντιθέτως οι τράπεζες διατηρούν σε μηδενικά επίπεδα τα επιτόκια των καταθέσεων. Σύμφωνα με την ΤτΕ, τον Οκτώβριο το επιτόκιο νέων καταθέσεων παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητο στο 0,05%, από το 0,04% στην αρχή του έτους. Αυξήθηκε όμως το σταθμισμένο επιτόκιο των νέων δανείων στο 4,86%, από 3,90% που ήταν στην αρχή του 2022. Η εξέλιξη αυτή είχε ως αποτέλεσμα να αυξηθεί το επιτοκιακό περιθώριο στο 4,23% από 3,86% που ήταν στην αρχή του έτους.
Η ραγδαία και μεγάλη άνοδος των επιτοκίων δανείων, στην οποία προχώρησαν οι τράπεζες, δεν αφορά μόνο τα στεγαστικά αλλά τα καταναλωτικά και τα επιχειρηματικά-επαγγελματικά.
Πιο αναλυτικά στα νέα δάνεια το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο του συνόλου των νέων δανείων προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις αυξήθηκε κατά 26 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 4,86%, από 3,82% στις αρχές του 2022.
Ειδικότερα, το μέσο επιτόκιο των καταναλωτικών δανείων χωρίς καθορισμένη διάρκεια (κατηγορία που περιλαμβάνει τα δάνεια μέσω πιστωτικών καρτών, τα ανοικτά δάνεια και τις υπεραναλήψεις από τρεχούμενους λογαριασμούς) αυξήθηκε κατά 33 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 14,44%.
Το μέσο επιτόκιο των καταναλωτικών δανείων με συγκεκριμένη διάρκεια και κυμαινόμενο επιτόκιο αυξήθηκε κατά 41 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 11,37%. Το μέσο επιτόκιο των στεγαστικών δανείων με κυμαινόμενο επιτόκιο αυξήθηκε κατά 50 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 4,00%, από 2,36% που ήταν στην αρχή του χρόνου.
Το μέσο επιτόκιο των επιχειρηματικών δανείων χωρίς καθορισμένη διάρκεια αυξήθηκε κατά 42 μονάδες βάσης στο 4.79%. Το αντίστοιχο επιτόκιο των επαγγελματικών δανείων αυξήθηκε κατά 21 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 6,83%.
Το μέσο επιτόκιο των νέων επιχειρηματικών δανείων με συγκεκριμένη διάρκεια και κυμαινόμενο επιτόκιο αυξήθηκε κατά 20 μονάδες βάσης, τον Οκτώβριο του 2022, και διαμορφώθηκε στο 4,17%. Το μέσο επιτόκιο των δανείων τακτής λήξης με κυμαινόμενο επιτόκιο προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) αυξήθηκε κατά 25 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 4,42%.
