Στις 9 ή στις 16 Σεπτεμβρίου θα διεξαχθεί στα Σκόπια το δημοψήφισμα σχετικά με την συμφωνία για το ονοματολογικό. Αυτό αναφέρει η εφημερίδα «Nezavisen Vesnik» η οποία επικαλείται αποκλειστικές πληροφορίες και τονίζει ότι περί τα μέσα Ιουλίου το κοινοβούλιο της πΓΔΜ αναμένεται να προκηρύξει επίσημα το δημοψήφισμα για τη συμφωνία για το θέμα του ονόματος.
Οπως μεταδίδουν τα "Νέα", η εξέλιξη αυτή φέρνει πιο κοντά και όλες τις υπόλοιπες διαδικασίες που αφορούν και την Ελλάδα. Αν π.χ. ο λαός των Σκοπίων πει «ναι» στη συμφωνία τότε δεν αποκλείεται η γειτονική χώρα να πάει σε εκλογές μέσα στο φθινόπωρο ώστε ο Ζόραν Ζάεφ να αποκτήσει την πλειοψηφία των 2/3 που χρειάζεται για να περάσει τη συμφωνία. Ταυτόχρονα θα ξεκινήσουν να τρέχουν τα γεγονότα και στην Ελλάδα καθώς η κυβέρνηση θα πρέπει να φέρει τη συμφωνία στη Βουλή για να την κυρώσει, κάτι που αναμένεται να προκαλέσει νέες αναταράξεις στο πολιτικό σκηνικό.
Όπως σημειώνει η σκοπιανή εφημερίδα, οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι το ερώτημα του δημοψηφίσματος θα είναι διατυπωμένο με τρόπο που θα συνδέει τη συμφωνία για το θέμα του ονόματος με την ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ – π.χ. «Συμφωνείτε με την αλλαγή του ονόματος με στόχο την ένταξη της χώρας στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ;» – και εκτιμούν ότι η έκβαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στα τέλη Ιουνίου και της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στις 11 και 12 Ιουλίου θα είναι τέτοια, που θα ενισχύει τη θετική στάση των πολιτών έναντι της συμφωνίας, ως ενός εγγράφου που θα οδηγήσει στην απεμπλοκή της ευρωατλαντικής προοπτικής της χώρας.
Σύμφωνα με την εφημερίδα, ως πιθανή ημερομηνία διεξαγωγής του δημοψηφίσματος θεωρείται από πολιτικές πηγές η 9η Σεπτεμβρίου, δηλαδή η επομένη του εορτασμού της 27ης επετείου από την ανεξαρτησία της χώρας (8 Σεπτεμβρίου), καθώς η ισχύουσα νομοθεσία προβλέπει ότι τα δημοψηφίσματα πραγματοποιούνται αποκλειστικά Κυριακή.
Αν εκτιμηθεί ότι δεν είναι ρεαλιστική η σύνδεση του δημοψηφίσματος με την επέτειο της ανεξαρτησίας της πΓΔΜ, προσθέτει η εφημερίδα, τότε ως εναλλακτική ημερομηνία αναφέρεται η επόμενη Κυριακή, 16 Σεπτεμβρίου.
Σε γενικές γραμμές, τα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού αναμένεται να υπογραμμίσουν τη σημασία της συμφωνίας για την ευρωπαϊκή προοπτική της πΓΔΜ, ενώ το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης θα ταχθεί κατά της συμφωνίας.
Ακόμα, σημειώνει ότι οι δηλώσεις του προέδρου του VMRO-DPMNE, Χρίστιαν Μίτσκοσκι, για συμμετοχή του κόμματος στο δημοψήφισμα δημιουργούν αισιοδοξία για επίτευξη του ορίου συμμετοχής (σ.σ. 50% των εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους) που είναι απαραίτητο προκειμένου το δημοψήφισμα να είναι έγκυρο. Κομματικές πηγές πάντως εκφράζουν φόβους για «σιωπηρό μποϋκοτάζ από την αντιπολίτευση».
Η εφημερίδα υπενθυμίζει ότι μέχρι σήμερα στην πΓΔΜ έχουν πραγματοποιηθεί δύο δημοψηφίσματα. Το πρώτο, το 1991, οδήγησε στην ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της χώρας.
Το δεύτερο πραγματοποιήθηκε το 2004, με πρωτοβουλία πολιτών, και αφορούσε τη νέα διοικητική διαίρεση της χώρας που προωθούσε η τότε κυβέρνηση. Το τότε κυβερνών SDSM και τα αλβανικά κόμματα είχαν μποϋκοτάρει εκείνο το δημοψήφισμα, το οποίο δεν ήταν επιτυχές καθώς σε αυτό συμμετείχαν μόνο το 27% των εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους.
Οι αιτιάσεις της αντιπολίτευσης
Σε σημερινή δήλωσή του προς τα ΜΜΕ, ο εκπρόσωπος του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης VMRO-DPMNE, Ντίμτσε Άρσοφσκι, ανέφερε μεταξύ άλλων: «Ο Υπουργός Εξωτερικών της Ελληνικής Δημοκρατίας, Νίκος Κοτζιάς, επιβεβαίωσε ότι με τη συμφωνία συνθηκολόγησης που υπέγραψε ο Ζόραν Ζάεφ αλλάζει η ταυτότητα του λαού.
Συγκεκριμένα, ο Νίκος Κοτζιάς, με σαφή και κατηγορηματικό τρόπο, χρησιμοποίησε τον όρο Βορειομακεδόνες σε διεθνή διάσκεψη. Ο προσδιορισμός Βορειομακεδόνες ήδη άρχισε να χρησιμοποιείται για τους “Μακεδόνες”. Όσο και αν ο Ζάεφ λέει ψέματα στην κοινή γνώμη ότι κατοχυρώνει κάτι, η αλήθεια είναι ότι με τη συμφωνία πλήττεται άμεσα η ταυτότητά μας. Ποιος λέει τώρα ψέματα, κύριε Ζάεφ; Γιατί δεν υπάρχει διάψευση ή διάβημα διαμαρτυρίας από το Υπουργείο Εξωτερικών; Γιατί δεν έχετε διαψεύσει ακόμα τον Έλληνα Πρωθυπουργό Τσίπρα, που δήλωσε με σαφήνεια ότι δεν υπάρχει “μακεδονικό” έθνος, για την ακρίβεια ότι αυτό δεν αναγνωρίζεται με τη συμφωνία; Δεν σας πειράζει που ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών μας αποκαλεί αλλάζοντας την ταυτότητά μας σε Βορειομακεδόνες; Μετονομάσατε τη “Μακεδονία” erga omnes και βλέπουμε ότι με αυτό το πακέτο μετονομάσατε και τον “μακεδονικό” λαό και το “μακεδονικό” έθνος… Η δήλωση ότι είμαστε Βορειομακεδόνες δεν έρχεται από κάποιον τυχαίο. Έρχεται από τον Νίκο Κοτζιά, που είναι αυτός που συμμετείχε άμεσα στις διαπραγματεύσεις και υπέγραψε τη συμφωνία από ελληνικής πλευράς».