Σε συμπληγάδες βρίσκεται η Τουρκία, ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ρωσία για την επιλογή της να αγοράσει το αντιαεροπορικό πυραυλικό σύστημα S-400, με κίνδυνο να στρέψει και τις δύο δυνάμεις εναντίον του.
Η Τουρκία φλερτάρει έντονα με οικονομικές κυρώσεις από τις ΗΠΑ το καλοκαίρι όταν θα παραλάβει τους ρωσικούς πυραύλους, ενώ απειλούν την Άγκυρα με έξοδο και από το πρόγραμμα του F-35, παρόλο που έχει παραγγείλει 100 αεροσκάφη, έχει ανακοινώνει την πρόθεση της για ακόμη 20 (καθέτου προσγειώσεως) και συμμετέχει και στην κατασκευή μέρους της ατράκτου και των οθονών του πιλοτηρίου.
Οι ΗΠΑ διαμηνύουν σε όλα τα επίπεδα ότι η Τουρκία δεν θα παραλάβει και τα F-35 και τους S-400 διότι είναι δυνατόν μέσω του ραντάρ του αεροπορικού συστήματος η Ρωσία να αποκτήσει πλεονέκτημα στον εντοπισμό του ίχνος του αεροσκάφους, σε ένα από τα δυνατά σημεία του μαχητικού. Ο εκπρόσωπος του Πενταγώνου Τσαρλς Σάμερς προειδοποίησε ότι η Τουρκία είναι εκτεθειμένη σε «σοβαρές συνέπειες». Μία απειλή που πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπ΄ όψιν, σύμφωνα με τους αναλυτές.
«Η αμερικανική κυβέρνηση και το Κονγκρέσο δεν διατυπώνουν απειλές στον αέρα», σύμφωνα με την πρώην διπλωμάτη Αμάντα Σλόουτ, ερευνήτρια στο Brookings Institution.
«Στη Ουάσινγκτον, όπως και στην Ευρώπη, υπάρχει πραγματική ανησυχία για το γεγονός ότι μία χώρα σύμμαχος στο ΝΑΤΟ αγοράζει ρωσικό αμυντικό υλικό», λέει.
Οι Αμερικανοί φοβούνται ότι η τεχνολογία που διαθέτουν τα συστήματα S-400 μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την συλλογή στοιχείων για τα πολεμικά αεροσκάφη του ΝΑΤΟ και ότι η Ρωσία μπορεί να αποκτήσει πρόσβαση σε αυτά.
Η Τουρκία θα μπορούσε, σύμφωνα με τους αναλυτές, να βρει μπροστά της τον νόμο Caatsa (Counter America's Adversaries Through Sanctions Act), που επιβάλλει κυρώσεις σε οποιαδήποτε οντότητα ή χώρα που συνομολογεί συμβόλαια εξοπλισμών με ρωσικές εταιρείες.
Αμερικανοί αξιωματούχοι και στρατιωτικοί έχουν επανειλημμένως ζητήσει να τερματισθούν οι διαπραγματεύσεις για την πώληση αμερικανικών αεροσκαφών F-35 στη Τουρκία, εάν παραλάβει τους ρωσικούς πυραύλους S-400.
Ελπίζοντας ότι παρουσιάζει μία εναλλακτική λύση, η Ουάσινγκτον ενέκρινε τον περασμένο χρόνο την πώληση στην Άγκυρα αμερικανικών πυραύλων Patriot , χωρίς να καταφέρει να μεταπείσει την Τουρκία να εγκαταλείψει τους S-400.
Ο επικεφαλής του Πενταγώνου Πάτρικ Σάναχαν δήλωσε την Τρίτη ότι επιθυμεί την διατήρηση του συμβολαίου για τα F-35, μόνο που για να γίνει αυτό «χρειάζεται η Τουρκία να αγοράσει τους Patriot».
Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου δήλωσε την 1η Μαρτίου ότι οι διαπραγματεύσεις για ενδεχόμενη αγορά των αμερικανικών πυραύλων έχουν ξεκινήσει. Ομως, ο χρόνος πιέζει: η επίσημη προσφορά για τους Patriot εκπνέει στο τέλος του μήνα, σύμφωνα με τα μέσα ενημέρωσης.
«Δεν είναι πολύ πιθανόν ότι αυτή η αμερικανο-τουρκική διαφωνία θα προκαλέσει μόνιμη ρήξη», λέει η Αμάντα Σλόουτ. Αλλά «θα βαρύνει σημαντικά στις ήδη τεταμένες σχέσεις και θα εγείρει νέα ζητήματα στη Ουάσινγκτον ως προς την αξιοπιστία του τούρκου συμμάχου της.
Η ρήξη με τη Ρωσία
Αλλά, εάν η Τουρκία υπαναχωρήσει, ο Ταγίπ Ερντογάν αναλαμβάνει το ρίσκο να συγκρουσθεί με την Ρωσία, στρατηγικό του εταίρο στην Συρία.
Στην περίπτωση αυτή, θα μπορούσε να τεθεί εν αμφιβόλω η συμφωνία ανάμεσα στην Μόσχα και την Αγκυρα για την ματαίωση της επίθεσης των δυνάμεων του συριακού καθεστώτος κατά της επαρχίας Ιντλίμπ, που συνορεύει με την Τουρκία και τελεί υπό τον έλεγχο των τζιχαντιστών.
Η Ρωσία θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιήσει το οικονομικό όπλο, σύμφωνα με τους αναλυτές, φρενάροντας την άφιξη εκατομμυρίων Ρώσων τουριστών στην Τουρκία.
Τέτοιες κυρώσεις θα εφαρμόζονταν στην χειρότερη στιγμή για τον Ερντογάν, καθώς η τουρκική οικονομία έχει περάσει σε ύφεση για πρώτη φορά σε δέκα χρόνια.
ς».
