Σε αυξημένη επαγρύπνηση βρίσκονται οι υγειονομικές αρχές της χώρας μας για την πρόληψη και τον έγκαιρο εντοπισμό των κρουσμάτων Mpox (ευλογιά των πιθήκων). Όπως δήλωσε η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη κρούσματα ενδέχεται να εμφανιστούν στη χώρα μας.
«Δεν υπάρχει αυξημένη ανησυχία για τον γενικό πληθυσμό, αλλά για ομάδες υψηλού κινδύνου για τις οποίες συστήνονται ήδη συγκεκριμένα μέτρα προστασίας», ανέφερε, σημειώνοντας ότι αυξάνονται τα εμβολιαστικά κέντρα, ενώ ήδη έχουν οριστεί συγκεκριμένα κέντρα αναφοράς. Προσέθεσε ότι υπάρχει επάρκεια σε φάρμακα και εμβόλια προκειμένου να αντιμετωπιστεί η νέα πρόκληση δημόσιας υγείας.
Στη χώρα μας ο εμβολιασμός έναντι της Μpox ξεκίνησε στις 22 Ιουλίου 2024 στα νοσοκομεία «Αττικόν» και «Ανδρέας Συγγρός». Προς το παρόν ο εμβολιασμός ενδείκνυται στις ομάδες υψηλού κινδύνου. Στο επόμενο διάστημα θα λειτουργήσουν 5 ακόμα εμβολιαστικά κέντρα σε Θεσσαλονίκη, Αλεξανδρούπολη, Κρήτη, Πάτρα και Αθήνα.
Παρότι ο κίνδυνος αυτή τη στιγμή εκτιμάται ως χαμηλός για μετάδοση του νοσήματος στη χώρα μας, ο ΕΟΔΥ προβαίνει σε ενημέρωση του κοινού, σε ευαισθητοποίηση του υγειονομικού προσωπικού για έγκαιρη διάγνωση και ενημέρωση των αρχών δημόσιας υγείας. Παράλληλα λειτουργεί δίκτυο εργαστηρίων (ΚΕΔΥ, ΠΕΔΥ Κρήτης, ΑΠΘ) για τη διασφάλιση της εργαστηριακής διάγνωσης το οποίο θα ενισχυθεί όταν κριθεί σκόπιμο.
Υπενθυμίζεται ότι στις 14 Αυγούστου 2024 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) κήρυξε την επιδημία Mpox στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (ΛΔΚ) και στις γειτονικές με εκείνη χώρες ως επείγουσα κατάσταση δημόσιας υγείας με διεθνές ενδιαφέρον (Public Health Emergency of International Concern). Στην κίνηση αυτή προέβη ο ΠΟΥ λόγω της αύξησης των κρουσμάτων στην ΛΔΚ και της ανίχνευσης κρουσμάτων σε 4 γειτονικές χώρες (Μπουρούντι, Κένυα, Ρουάντα, Ουγκάντα) ενός νέου στελέχους του ιού που ανήκει στη φυλογενετική ομάδα Ιb. Επιπλέον το νέο στέλεχος στη ΛΔΚ εμφανίζεται με αυξημένη σοβαρότητα νόσου και αναφερόμενη θνητότητα μεταξύ 3% και 4%. Πρέπει να σημειωθεί ότι η αναφερόμενη θνητότητα αντανακλά τις συνθήκες στη συγκεκριμένη χώρα και τη σημαντική υποδήλωση των ήπιων σε βαρύτητα κλινικών μορφών του νοσήματος.
Στις 14/08/2024 δηλώθηκε το πρώτο κρούσμα Mpox φυλογενετικής ομάδας Ιb στην Ευρώπη σε ταξιδιώτη από την Αφρική.
Η μετάδοση του νοσήματος από άνθρωπο σε άνθρωπο γίνεται κυρίως μέσω της επαφής με δερματικές βλάβες/σωματικά υγρά του πάσχοντος και μετά από παρατεταμένη στενή επαφή σε μικρή απόσταση και σπανιότερα από μολυσμένα αντικείμενα
Στη ΛΔΚ και στις γειτονικές χώρες οι κύριοι αναφερόμενοι τρόποι μετάδοσης είναι η σεξουαλική επαφή, η διαμονή στο ίδιο οικιακό περιβάλλον με πάσχοντες και η μετάδοση εντός του χώρου υγειονομικής περίθαλψης (ελλείψει κατάλληλου εξοπλισμού ατομικής προστασίας). Αναφέρεται, επίσης, μετάδοση μετά από επαφή με ζωντανά ή νεκρά άγρια ζώα.
Οδηγίες προς τους ταξιδιώτες
Τη λήψη αυξημένων μέτρων προφύλαξης σε όσους πρόκειται να ταξιδέψουν στις χώρες που καταγράφουν κρούσματα Mpox (ευλογιά των πιθήκων) συστήνει ο ΕΟΔΥ. Ειδικότερα, συστήνει να αποφεύγεται η επαφή με α) πιθανά μολυσμένα άτομα και ιδιαίτερα με όσα εμφανίζουν δερματικές βλάβες, β) άγρια ζώα (ζωντανά ή νεκρά), όπως μικρά θηλαστικά, συμπεριλαμβανομένων τρωκτικών (αρουραίοι, σκίουροι) και πρωτευόντων (μαϊμούδες, πίθηκοι), γ) μολυσμένες επιφάνειες και είδη που χρησιμοποιούνται από ασθενείς (ρούχα, κλινοσκεπάσματα κλπ) ή που ήρθαν σε επαφή με άγρια ζώα.
Επίσης, κατά την διάρκεια του ταξιδιού θα πρέπει να αποφεύγεται η κατανάλωση ή παρασκευή κρέατος από άγρια ζώα, η χρήση προϊόντων (κρέμες, λοσιόν, σκόνες) που προέρχονται από άγρια ζώα και να αναζητείται άμεσα ιατρική φροντίδα σε περίπτωση εμφάνισης ανεξήγητου δερματικού εξανθήματος (βλάβες σε οποιοδήποτε μέρος του σώματος), με ή χωρίς πυρετό και ρίγη. Αν τα συμπτώματα εμφανιστούν μετά την επιστροφή από το ταξίδι να ενημερώνεται ο γιατρός ή ο πάροχος υγειονομικής περίθαλψης σχετικά με το ταξίδι κατά τη διάρκεια των τελευταίων 21 ημερών πριν την εμφάνιση συμπτωμάτων.
Πέραν των ταξιδιωτών οι ίδιες οδηγίες ισχύουν και για εργαζόμενους στις χώρες αυτές καθώς και σε ναυτικούς που τα πλοία τους προσεγγίζουν λιμάνια των επηρεαζόμενων χωρών.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα μέτρα προφύλαξης καθώς και το τι πρέπει να κάνετε εάν νοσήσετε μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον ΕΟΔΥ στην τηλεφωνική γραμμή 2105212054 όλο το 24ωρο.
Τέλος, σημειώνεται ότι έχουν δοθεί οδηγίες στις πύλες εισόδου μεταναστών από τις χώρες με κρούσματα, για την έγκαιρη αναγνώριση πιθανών κρουσμάτων και τη διαχείριση τους, καθώς και την άμεση λήψη μέτρων δημόσιας υγείας.