Χιλιάδες φορολογικές υποθέσεις των χρήσεων 2003 μέχρι και του έτους 2013 παραγράφονται σε 12 μέρες και η Εφορία χάνει το δικαίωμα καταλογισμού φόρου, εάν μέχρι τις 11 Δεκεμβρίου, δεν κοινοποιηθεί το φύλλο ελέγχου.
Οι υπηρεσίες της ΑΑΔΕ έχουν ρίξει το βάρος στις συγκεκριμένες υποθέσεις, αλλά ο τεράστιος όγκος τους δεν επιτρέπει τον έλεγχο όλων, που σημαίνει, ότι, σημαντικός αριθμός τους, θα παραγραφεί.
Το έργο των ελεγκτών δυσχέραναν και οι αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, οι οποίες συρρίκνωσαν δραματικά τους χρόνους παραγραφής των φορολογικών υποθέσεων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι έλεγχοι των υπό παραγραφή υποθέσεων επιλέχθηκαν με βάση ύποπτες κινήσεις στους τραπεζικούς λογαριασμούς φυσικών και νομικών προσώπων, μέσω του «Ειδικού Λογισμικού Ελέγχου Προσαύξησης Περιουσίας», το οποίο λειτουργεί από 02/05/2017 και αντλεί στοιχεία από τις εγχώριες τράπεζες, τα οποία αφορούν στο σύνολο των χρηματοοικονομικών προϊόντων (καταθέσεις, ομόλογα, αμοιβαία κ.λπ.), καθώς και των διενεργηθέντων σε αυτά αναλυτικών κινήσεων.
Συνεπώς ο έλεγχος κατά βάση επικεντρώνεται στις περιπτώσεις που παρατηρούνται δυσαρμονίες, μεταξύ των δηλωθέντων στην εφορία εισοδημάτων και των δεδομένων των τραπεζικών λογαριασμών.
Γιατί η 11η και όχι 31η Δεκεμβρίου
Ωστόσο, παρά την ευκολία παρέχει το Ειδικό Λογισμικό, δεν επαρκεί ο χρόνος για τον έλεγχο όλων και χιλιάδες θα γλιτώσουν, εάν δεν λάβουν, μέχρι την 11 Δεκεμβρίου 2019, φύλλο ελέγχου από την εφορία.
Η προθεσμία για την παραγραφή είναι τυπικά η 31η Δεκεμβρίου κάθε έτους, αλλά στην ουσία είναι η τελική ημερομηνία είναι η 11η Δεκεμβρίου κάθε έτους, επειδή για να ολοκληρωθεί ο φορολογικός έλεγχος εντός της προθεσμίας παραγραφής, θα πρέπει να δοθεί στον ελεγχόμενο το περιθώριο 20 ημερών από τη λήψη του φύλλου ελέγχου, να εκθέσει τις αντιρρήσεις του.
Στο πλαίσιο αυτό, προκειμένου να είναι έγκυρος και εντός προθεσμίας παραγραφής ο φορολογικός έλεγχος, θα πρέπει το φύλλο ελέγχου να κοινοποιηθεί στον ελεγχόμενο, το αργότερο την 11 Δεκεμβρίου, ώστε να υπάρχει το 20ήμερο, μέχρι την 31η Δεκεμβρίου.
Σε διαφορετική περίπτωση, εάν το φύλλο ελέγχου, για τις συγκεκριμένες χρήσεις επιδοθεί στις 12 Δεκεμβρίου και μετά, ο έλεγχος είναι άκυρος και αρκεί και απλή προσφυγή στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών για να δικαιώσει τον ελεγχόμενο.
Οι υποθέσεις που παραγράφονται στις 31-12-2019
Οι υποθέσεις που παραγράφονται στο τέλος του 2019 είναι:
- Οι φορολογικές υποθέσεις της χρήσης 2013 (φορολογίας εισοδήματος και ΦΠΑ), για τις οποίες έχουν υποβληθεί αρχικές εμπρόθεσμες δηλώσεις ή για τις οποίες έχουν υποβληθεί αρχικές εκπρόθεσμες δηλώσεις το αργότερο μέχρι τις 31-12-2018. Οι συγκεκριμένες υποθέσεις υπάγονται στον κανόνα της 5ετούς παραγραφής. Στην ουσία είναι 5+1 έτη, δεδομένου ότι η πενταετής προθεσμία αρχίζει να μετράει, ένα έτος μετά από την εν λόγω φορολογική χρήση. Δηλαδή, για τη χρήση του 2013, η φορολογική δήλωση έπρεπε να υποβληθεί μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2014 και η προθεσμία που έχουν οι φορολογικές αρχές για τη διενέργεια ελέγχου ξεκίνησε να «τρέχει» από την 1-1-2015 και εκπνέει στις 31 Δεκεμβρίου 2019. Όποια επιχείρηση δεν ελεγχθεί για τη χρήση του 2013 μέχρι τις 31η Δεκεμβρίου 2019, δεν θα μπορεί να ελεγχθεί από την 1-1-2020. Σημειώνεται ότι έχουν ήδη παραγραφεί οι υποθέσεις για το έτος 2012 και τα προγενέστερα, εκτός και αν υπάρχουν «συμπληρωματικά στοιχεία».
- Οι υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος που αφορούν στη χρήση του 2010, αλλά οι επιτηδευματίες «ξέχασαν» να υποβάλουν έγκαιρα φορολογικές δηλώσεις και τις υπέβαλαν εντός του 2016. Για τις συγκεκριμένες υποθέσεις η βασική προθεσμία παραγραφής, που είναι 5 χρόνια, έληξε κανονικά στις 31-12-2016 (5+1 έτος από το τη φορολογική χρήση), εφόσον υποβάλλονταν εμπρόθεσμη φορολογική δήλωση. Ωστόσο επειδή υποβλήθηκε εκπρόθεσμη δήλωση το 2016, η προθεσμία παραγραφής επεκτείνεται για μια τριετία ακόμη και συγκεκριμένα στα 8 έτη.
- Οι υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος και ΦΠΑ της χρήσης του 2008, για τις οποίες προέκυψαν «συμπληρωματικά» στοιχεία. Εφόσον οι φοροελεγκτικές αρχές εντοπίζουν, μετά τη λήξη της κανονικής πενταετούς περιόδου παραγραφής, «συμπληρωματικά» στοιχεία, (π.χ. εικονικά τιμολόγια) από τα οποία προκύπτει ότι υπήρξε απόκρυψη εισοδήματος και φοροδιαφυγή, ο χρόνος της μη παραγραφής επεκτείνεται στη δεκαετία. Σημειώνεται ότι από τα συμπληρωματικά στοιχεία εξαιρούνται οι καταθέσεις σε τράπεζες του εσωτερικού και του εξωτερικού.
- Οι υποθέσεις ΦΠΑ της φορολογικής χρήσης του έτους 2008 για τις οποίες δεν υποβλήθηκε εκκαθαριστική δήλωση ΦΠΑ. Για τις υποθέσεις αυτές ισχύει 10ετής περίοδος παραγραφής που άρχισε να «τρέχει» από την 1η-1-2010 -δηλαδή μετά τη λήξη του έτους 2008 στο οποίο έπρεπε να υποβληθεί η εκκαθαριστική δήλωση- και λήγει την 31η-12-2019.
- Στις περιπτώσεις που για κάποιο έτος δεν υποβλήθηκε δήλωση φορολογίας εισοδήματος ή υποβλήθηκε εκπρόθεσμη αρχική δήλωση φορολογίας εισοδήματος, η προθεσμία παραγραφής είναι 15ετής. Αυτό σημαίνει ότι η εφορία έχει το δικαίωμα να διενεργήσει ελέγχους και να επιβάλει πρόστιμα και προσαυξήσεις, μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2019, για τις υποθέσεις της φορολογικής χρήσης του έτους 2003. Για τις συγκεκριμένες υποθέσεις πρέπει να διευκρινιστεί, ότι με βάση τη νέα απόφαση του ΣτΕ, η 15ετία είναι το μέγιστο χρονικό όριο παραγραφής, ακόμη και αν υποβληθεί εκπρόθεσμη δήλωση στο 13, 14, ή 15 έτος, από το έτος υποχρέωσης. Δηλαδή, ενώ μέχρι τώρα, η προθεσμία παραγραφής επεκτεινόταν για μια τριετία στην περίπτωση υποβολής εκπρόθεσμης δήλωσης, το ΣτΕ αποφάσισε ότι η επέκταση της τριετίας δεν μπορεί να εκτείνει τον χρόνο πέραν της 15ετίας.