Η εμπειρία από χώρες με καταστροφικό πρώτο επιδημικό κύμα κατέδειξε ξεκάθαρα πως ο αγώνας για τον περιορισμό της πανδημίας δεν κερδίζεται μόνο μέσα στα νοσοκομεία και στις ΜΕΘ. Αντιθέτως, εν αναμονή ενός αποτελεσματικού εμβολίου, είναι καθοριστικό να προληφθεί η πίεση στα νοσοκομεία με ένα οργανωμένο σχέδιο πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και κοινοτικής υγείας. Αυτό τονίζουν πέντε Έλληνες επιστήμονες σε ανοικτή επιστολή τους, με αντικείμενο την καλύτερη αντιμετώπιση της πανδημίας Covid-19 στη χώρα μας.
Την επιστολή συνυπογράφουν οι Απόστολος Βανταράκης (καθηγητής, Εργαστήριο Υγιεινής, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Πατρών), Μιχάλης Λεοντσίνης (καθηγητής, Εργαστήριο Υγιεινής, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Πατρών), Δημήτρης Κουρέτας (καθηγητής, Τμήμα Βιοχημείας-Βιοτεχνολογίας Πανεπιστημίου Θεσσαλίας), Κωνσταντίνος Πουλάς (αναπληρωτής καθηγητής, Εργαστήριο Μοριακής Βιολογίας και Ανοσολογίας, Τμήμα Φαρμακευτικής Πανεπιστημίου Πατρών) και Κωνσταντίνος Φαρσαλινός (ερευνητής, Εργαστήριο Μοριακής Βιολογίας και Ανοσολογίας, Τμήμα Φαρμακευτικής Πανεπιστημίου Πατρών).
Επισημαίνουν ότι «οι υψηλές προσδοκίες, η αισιοδοξία και το κλίμα ευφορίας μετά το τέλος του πρώτου κύματος έχουν διαψευσθεί πλήρως» και ότι «υπάρχει επιστημονική αβεβαιότητα σε παγκόσμιο επίπεδο για την στρατηγική που πρέπει να ακολουθηθεί». Υπογραμμίζουν ότι «δεν είναι τώρα η ώρα για στείρα κριτική και απόδοση ευθυνών» και εκτιμούν ότι «δράση δεν μπορεί να είναι μόνο το οριζόντιο και καθολικό lockdown».
Μεταξύ άλλων, εισηγούνται:
- Άμεση ενεργοποίηση και στήριξη της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, τόσο σε κρατικό επίπεδο (κέντρα υγείας, ΠΕΔΥ, περιφερειακά ιατρεία) όσο και σε ιδιωτικό επίπεδο (ιδιώτες ιατροί συμβεβλημένοι με τον ΕΟΠΥΥ), με στόχο να κρατηθούν οι προσβεβλημένοι από τον κορονοϊό εκτός νοσοκομείων και να αποτραπεί η προσβολή ευαίσθητων ομάδων.
- Άμεση απεμπλοκή των νοσοκομείων από τη δειγματοληψία, τον διαγνωστικό έλεγχο και την αντιμετώπιση ατόμων προσβεβλημένων με SARS-CoV-2 που δεν χρήζουν νοσοκομειακής φροντίδας.
- Άμεση συνεργασία μεταξύ ΕΟΔΥ και Ιατρικών Συλλόγων για τη δημιουργία πρωτοκόλλων αντιμετώπισης και παρακολούθησης ασθενών με COVID-19 που δεν χρήζουν νοσηλείας και για τους οποίους την αντιμετώπιση πρέπει να αναλαμβάνει η δημόσια πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας και οι ιδιώτες ιατροί, ώστε να ελαττωθεί η πίεση στα νοσοκομεία.
- Άμεση νομοθέτηση της δωρεάν συνταγογράφησης και της πλήρους αποζημίωσης από τον ΕΟΠΥΥ του διαγνωστικού ελέγχου (μοριακά τεστ και rapid test αντιγόνων/αντισωμάτων) για όλους, και αποζημίωση των ιδιωτών ιατρών για την παρακολούθηση και αντιμετώπιση ασθενών με COVID-19, ώστε να μειωθεί η αφόρητη πίεση στη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια φροντίδα υγείας, που γίνονται κέντρα δειγματοληψίας και διαγνωστικού ελέγχου.
- Άμεση απο-ποινικοποίηση της μετάδοσης του ιού, ώστε οι ιδιώτες γιατροί να μην εργάζονται υπό τη δαμόκλειο σπάθη πιθανών ποινικών ευθυνών σε περίπτωση μετάδοσης του ιού μέσα στο ιατρείο τους ή κατά την παροχή των υπηρεσιών τους προς τους πολίτες.
- Άμεση αποκέντρωση του διαγνωστικού ελέγχου και της ιχνηλάτησης, με τη δημιουργία δικτύου εργαστηρίων και ομάδων ιχνηλάτησης σε επίπεδο Περιφέρειας και Νομού.
- Άμεσος σχεδιασμός τυχαιοποιημένων ή αντιπροσωπευτικών δειγματοληψιών με συγκεκριμένα επιδημιολογικά πλάνα, χρησιμοποιώντας rapid tests αντιγόνου, σε τακτά χρονικά διαστήματα και σε κάθε νομό της χώρας.
- Άμεση δημιουργία ξεκάθαρου και ολοκληρωμένου πλάνου για την ταχύτατη άρση του οριζόντιου και καθολικού lockdown, το οποίο, όπως αναφέρουν, έχει δυνητικά καταστροφικές συνέπειες για τον πληθυσμό, τόσο οικονομικές όσο και κοινωνικές, ψυχικές και σωματικές.
- Για τα δημοτικά σχολεία τονίζουν ότι είναι κρίσιμο να παραμείνουν ανοιχτά, με κάθε θυσία.