Η περαιτέρω συρρίκνωση της παραοικονομίας μέσω αύξησης των ηλεκτρονικών συναλλαγών σε επίπεδα παραπλήσια του ευρωπαϊκού νότου, θα προσθέσει 0,5% στο μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης της περιόδου 2016-2020 και περίπου €1,5 δισ. στα φορολογικά έσοδα, εκτιμά μελέτη της Εθνικής Τράπεζας.
Η μείωση της εξάρτησης από το ρευστό εκτιμάται ότι συνεισέφερε άμεσα 1,4% στο ΑΕΠ του δεύτερου εξαμήνου του 2015, στηρίζοντας συναλλαγές στην επίσημη οικονομία και συρρικνώνοντας την παραοικονομία, αναφέρει η ανάλυση.
Η άνθηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών φαίνεται ότι διαδραμάτισε βασικό ρόλο στον περιορισμό της παραοικονομίας, αυξάνοντας τις συναλλαγές και την τελική ζήτηση στην επίσημη οικονομία και ασκώντας πίεση στους εμπλεκόμενους σε άτυπες/αδήλωτες συναλλαγές - με χρήση, κατά βάσει, μετρητών - είτε να προσαρμοστούν στις νέες απαιτήσεις είτε να αναστείλουν τη δραστηριότητά τους.
Συγκεκριμένα, εκτιμάται ότι η στήριξη στην οικονομική δραστηριότητα από την αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών (από 4,7% του ΑΕΠ το 2014 σε εκτιμώμενο 6,8% το 2015) ανήλθε στο 1,4% του ΑΕΠ στο δεύτερο εξάμηνο του 2015, ενώ μεταφράστηκε σε συνολική ώθηση +0,8% στο ετήσιο ΑΕΠ για το 2015. Χωρίς αυτή τη συνεισφορά και χωρίς την ευνοϊκή επίδραση των χαμηλότερων, από το αρχικά αναμενόμενο, τιμών πετρελαίου η ετήσια ύφεση το 2015 θα προσέγγιζε το -2,5%.
Τόσο τα στοιχεία της πορείας των φορολογικών εσόδων όσο και αναγωγές βασισμένες στην εκτιμώμενη αύξηση των συναλλαγών χωρίς μετρητά κατά την ίδια περίοδο συνηγορούν στις ανωτέρω εκτιμήσεις, σύμφωνα με την ανάλυση της Εθνικής Τράπεζας.
Τα περιθώρια διατηρήσιμων κερδών στην ανάπτυξη και τα δημόσια έσοδα τα επόμενα χρόνια είναι σημαντικά δεδομένου ότι η παραοικονομία στην Ελλάδα, παρά τη μείωση το 2015 (στο 23,8% του ΑΕΠ το 2015), παραμένει από τις υψηλότερες τόσο στην ευρωζώνη όσο και στην ΕΕ, και οι τάσεις των τελευταίων μηνών επιβεβαιώνουν τη στενή συσχέτιση μεταξύ επέκτασης των ηλεκτρονικών πληρωμών και μείωσης της παραοικονομίας, αναφέρεται επισης.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της ΕΤΕ, μία ετήσια αύξηση των ηλεκτρονικών πληρωμών της τάξης του 10% προσθέτει περίπου 0,2%, κατά μ.ο. στον ετήσιο ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ. Ως εκ τούτου, η περαιτέρω αύξηση της διείσδυσης των ηλεκτρονικών πληρωμών στην Ελλάδα εγγύτερα στο μ.ο. των χωρών του ευρωπαϊκού νότου (περίπου 12% του ΑΕΠ κατά μ.ο. Ιταλίας, Ισπανίας, Πορτογαλίας και 15,5% στην Ευρωζώνη 11) από 6,8% του ΑΕΠ το 2015 εκτιμάται ότι θα προσέθετε 0,5% στο μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης της περιόδου 2016-2020 (+4,5 δισ. ευρώ σωρευτικά στο ΑΕΠ) και άνω των +1,5 δισ. ευρώ στα φορολογικά έσοδα κατά την ίδια περίοδο (0,8% του ΑΕΠ του 2015).
Σε αυτό το πλαίσιο η έγκαιρη παροχή σταθερών κινήτρων για παγίωση και επαύξηση της χρήσης ηλεκτρονικών πληρωμών αποτελεί βασική πτυχή της δημοσιονομικής και διαρθρωτικής στρατηγικής, αναφέρει η μελέτη.
Και ειδικότερα:
Η εκδηλωμένη ήδη βούληση για σύνδεση του αφορολογήτου ορίου στο φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων με τη χρήση ηλεκτρονικών πληρωμών,εξυπηρετεί αναμφισβήτητα αυτό το στόχο. Η αποτελεσματικότητα αυτού του μέτρου θα μπορούσε να ενισχυθεί περαιτέρω αν παρεχόταν μία κλιμάκωση των κινήτρων, ώστε να σταθμίζονται περισσότερο οι ηλεκτρονικές πληρωμές για αγαθά και κυρίως υπηρεσίες με μεγαλύτερη ροπή προς την παραοικονομία.
Επίσης, η παροχή φορολογικών κινήτρων που να σχετίζονται με τον ετήσιο ρυθμό αύξησης των επιχειρηματικών συναλλαγών που γίνονται μέσω ηλεκτρονικών μέσων, θα μπορούσε να διευκολύνει ιδιαίτερα τις μικρότερες επιχειρήσεις.
Άλλες διοικητικές αποφάσεις που μειώνουν περαιτέρω τα επιτρεπτά όρια για πληρωμή με μετρητά ή/και καθιστούν υποχρεωτική τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων σε συγκεκριμένες κατηγορίες συναλλαγών με μεγάλη ροπή προς φοροδιαφυγή θα μπορούσαν να προσδώσουν επιπρόσθετα οφέλη.
Οι τράπεζες από την πλευρά τους προσπαθούν να καταστήσουν όσο το δυνατό ελκυστικότερες τις ηλεκτρονικές πληρωμές τόσο για τα νοικοκυριά όσο και για τη επιχειρήσεις έχοντας σε λειτουργία προγράμματα επιβράβευσης συναλλαγών, μειώνοντας σε επίπεδα συμβατά με άλλες συγκρίσιμες χώρες τα κόστη συναλλαγών που σχετίζονται με τις ίδιες, και εμπλουτίζοντας τα προϊόντα τους προκειμένου να γίνουν ακόμη πιο ελκυστικά ειδικά για τις ΜΜΕ και ελεύθερους επαγγελματίες.
Υπό αυτό το πρίσμα, το ΑΕΠ αναμένεται να εμφανίσει σταθεροποιητικές τάσεις το 2016 με αυξημένη δυναμική κατά την πορεία του έτους (οριακή μέση μείωση 0,2% ετησίως για το σύνολο τους έτους και ανάπτυξη 1,7% ετησίως το 4ο τρίμηνο του 2016), με τις ηλεκτρονικές πληρωμές να αυξάνονται περαιτέρω κατά 2,5% του ΑΕΠ (+35% ετησίως στο σύνολο 2016 και +13% ετησίως το Β' εξάμηνο του 2016) προσθέτοντας 0,7% στο ΑΕΠ.
Η επίδραση αυτή- σε συνδυασμό με το εκτιμώμενο 0,6% που αναμένεται να συνεισφέρει η νέα ετήσια μείωση των τιμών πετρελαίου - εκτιμάται ότι θα εξουδετερώσει το υφεσιακό αποτέλεσμα από την εφαρμογή νέων μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής.