Σχέδιο απαλλαγής της χώρας από τον «εναγκαλισμό» του ΔΝΤ έχει ετοιμάσει η κυβέρνηση. Περιλαμβάνει δύο κινήσεις: Πρόωρη αποπληρωμή των υψηλότοκων δανείων του Ταμείου – ώστε να μειωθεί το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους – και στη συνέχεια εξαγορά των υπόλοιπων σε βάθος τριετίας.
Το πρώτο σκέλος θα υλοποιηθεί σύντομα. Για το δεύτερο, θα απαιτηθούν πολλές συζητήσεις και επίπονες διαπραγματεύσεις με τους Ευρωπαίους δανειστές – κυρίως με το Βερολίνο, που θέλει το ΔΝΤ σε ρόλο επόπτη-συμβούλου… «μπαμπούλα».
Μέχρι τότε το Ταμείο θα διατηρήσει το ρόλο του στο πλαίσιο της μεταμνημονιακής εποπτείας.
Για την πρόωρη αποπληρωμή των «ακριβών» δανείων έχουν ήδη ολοκληρωθεί οι συζητήσεις, δόθηκε πράσινο φως από τους ευρωπαϊκούς Θεσμούς και σύντομα θα αποσταλεί επιστολή με το σχετικό αίτημα προς τον ESM/EFSF.
Η διαφορά επιτοκίων
Σύμφωνα με το σχεδιασμό που έχει γίνει, μόλις ολοκληρωθούν οι προβλεπόμενες διαδικασίες θα πληρωθούν δύο δόσεις συνολικού ποσού 3,7 δισ. ευρώ (1,5 δισ. η φετινή και 2,2 δισ. του 2020). Ετσι η συνολική οφειλή της χώρας προς το Ταμείο θα μειωθεί από 9,4 σε 5,7 δισ. ευρώ – ποσό που πρέπει να πληρωθεί μέχρι τα μέσα του 2024.
Το κομμάτι του δανείου που θα αποπληρωθεί είναι το «ακριβότερο», με επιτόκιο της τάξεως του 4,7% κατά μέσο όρο. (Επισημαίνεται ότι τα δάνεια του ΔΝΤ βαρύνονται με κλιμακωτό επιτόκιο, το οποίο διαμορφώνεται ανάλογα με την δανειακή έκθεση της χώρας).
Εχοντας πλέον τη δυνατότητα να προσφύγει στις αγορές, η Ελλάδα μπορεί κατ’ αυτόν τον τόπο να αντικαταστήσει ακριβό βραχυπρόθεσμο χρέος (το οποίο μάλιστα έχει κυμαινόμενο επιτόκιο και συναλλαγματικό κίνδυνο), με φθηνότερο μεσοπρόθεσμο πού θά έχει σταθερό επιτόκιο.
Συμφωνούν οι Ευρωπαίοι
Για να πληρώσει όμως πρόωρα το ΔΝΤ, πρέπει να εξασφαλίσει την συναίνεση των Ευρωπαίων και ειδική έγκριση από τον EFSF/ESM: Οι δανειακές συμφωνίες τοῦ EFSF με τις χώρες της Ευρωζώνης που προσέφυγαν στη χρηματοδοτική του βοήθεια, προβλέπουν ὅτι σέ περίπτωση πρόωρης πληρωμῆς στο ΔΝΤ, πρέπει να πληρώσουν άμεσα τό ίδιο ποσό στον Μηχανισμό (EFSF/ESM). Eκτός εάν αυτός αποφασίσει να άρει τη συγκεκριμένη υποχρέωση.
Στο σχεδιασμό που έχει συμφωνηθεί με τους Ευρωπαίους, προβλέπονται άλλες δύο πρόωρες πληρωμές συνολικού ποσού 2 δισ. ευρώ τη διετία 2020-2021.
Με βάση τα σημερινά δεδομένα και την πρόβλεψη-βεβαιότητα ότι η Ελλάδα θα μπορεί να δανείζεται τα επόμενα χρόνια από τις αγορές, θα υπήρχε δυνατότητα να εξοφληθεί πλήρως το ΔΝΤ στα μέσα του 2022.
Αυτό όμως δεν θα γίνει. Θα αφεθεί να υπάρχει μια μικρή εκκρεμής οφειλή προς το Ταμείο, ώστε αυτό να συνεχίσει να μετέχει ως σύμβουλος στήν ενισχυμένη μεταμνημονιακή εποπτεία. Αποτελεί απαίτηση της Γερμανίας, που θέλει να κρατήσει το ΔΝΤ στο παιχνίδι.