Ευκολότεροι καθίστανται οι πλειστηριασμοί των κατασχεμένων περιουσιακών στοιχείων κατηγορούμενων για φοροδιαφυγή, λαθρεμπόριο και ξέπλυμα χρήματος, με το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών που κατατέθηκε στη Βουλή.
Τα κινητά ή περιουσιακά στοιχεία που δεσμεύονται ή κατάσχονται εκποιούνται μόνο μετά από το αμετάκλητο της απόφασης για τη δήμευση τους. Αντίστροφα, τα κατασχεμένα ή δημευμένα περιουσιακά στοιχεία επιστρέφονται στους δικαιούχους, εάν, ο κατηγορούμενος δικαιωθεί.
Σε ότι αφορά στα ακίνητα που δεσμεύονται ή δημεύονται, προβλέπεται η ενοικίασή τους από το δημόσιο ή η παραχώρησή τους σε φορείς του δημοσίου, ενώ αν είναι μισθωμένα, θα διατηρείται η ενοικίασή τους.
Με το νομοσχέδιο επιδιώκεται να καθοριστεί ενιαίο πλαίσιο για την ανάκτηση και διαχείριση των δεσμευμένων, συμπεριλαμβανομένων και των κατασχεμένων, και των δημευμένων περιουσιακών στοιχείων, τα οποία προέρχονται από εγκληματικές δραστηριότητες και τη χρήση αυτών για το δημόσιο συμφέρον, για κοινωνικούς σκοπούς ή για την ικανοποίηση του θύματος.
Ειδικότερα, με το πλαίσιο αυτό επιδιώκεται να γίνονται η διαχείριση και η αξιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων που προέρχονται από εγκληματικές δραστηριότητες και δεσμεύονται, κατάσχονται ή δημεύονται στο πλαίσιο ποινικής διαδικασίας, κατά τον προσφορότερο τρόπο μέσω του εκσυγχρονισμού των διαδικασιών ανάκτησης και διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων υπό την εποπτεία Φορέα Διαχείρισης και μέσω της ανάπτυξης ενός ηλεκτρονικού Μητρώου, του Κεντρικού Μητρώου Διαχείρισης Δεσμευμένων, κατασχεμένων και Δημευμένων Περιουσιακών Στοιχείων (Κε.Μη.Δ.Δ.Δ.Π.Σ.).
Με το νομοσχέδιο διακρίνονται τα κατασχεμένα, σε «περιουσιακά στοιχεία», σε «δημευμένα περιουσιακά στοιχεία και σε «μη δεκτικά διαχείριση περιουσιακά στοιχεία». Ειδικότερα:
«Περιουσιακά στοιχεία»: Κάθε αντικείμενο περιουσιακό στοιχείο δεκτικό διαχείρισης, οποιασδήποτε μορφής, υλικής άυλης, κινητής ακίνητης, καθώς και νόμιμοι τίτλοι έγραφα οποιασδήποτε μορφής, έντυπης, ηλεκτρονικής ψηφιακής, που αποδεικνύουν τίτλο δικαίωμα αυτών, τα οποία αποκτήθηκαν άμεσα έμμεσα, μέσω τέλεσης ποινικών αδικημάτων, συμπεριλαμβανομένων αυτών που έχουν μετατραπεί επανεπενδυθεί πλήρως μέρει άλλο περιουσιακό στοιχείο ως «προϊόντα εγκλήματος» είναι όργανα που χρησιμοποιήθηκαν προορίζονταν να χρησιμοποιηθούν καθ’ οιονδήποτε τρόπο, όλω μέρει, για διάπραξη μιας περισσότερων αξιόποινων πράξεων, ως «όργανα εγκλήματος».
«Δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία»: Τα περιουσιακά στοιχεία, των οποίων έχει προσωρινά απαγορευθεί η καταστροφή, μετατροπή, μετατόπιση/μετακίνηση, μεταφορά διάθεση, έχει προσωρινά αναληφθεί φύλαξη έλεγχος, βάσει απόφασης διάταξης που έχει εκδοθεί από δικαστήριο άλλη αρμόδια αρχή, συμπεριλαμβανομένων και των κατασχεμένων περιουσιακών στοιχείων.
Δεν νοούνται ως δεσμευμένα, τα οποία δεσμεύονται προσωρινά από τις αρμόδιες αρχές για διεξαγωγή διοικητικού ελέγχου για τα οποία έχει εκκινήσει προανακριτική άλλη ποινική διαδικασία.
«Δημευμένα περιουσιακά στοιχεία»: Τα περιουσιακά στοιχεία τα οποία περιέρχονται στην κυριότητα του Δημοσίου με δήμευση, περί αναγνώρισης και εκτέλεσης απόφασης δήμευσης που επιβλήθηκε αμετακλήτως από δικαστήριο άλλου κράτους μέλους Ευρωπαϊκής Ένωσης και διάθεσης δημευμένων περιουσιακών στοιχείων.
«Μη δεκτικά διαχείρισης περιουσιακά στοιχεία»: Τα περιουσιακά στοιχεία τα οποία δεν αποφέρουν οικονομικό αποτέλεσμα. Τέτοια είναι προϊόντα που παραβιάζουν δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, ψηψιακά δεδομένα, ακατάλληλα για κατανάλωση επικίνδυνα για δημόσια υγεία, ιδιαιτέρως ευπαθή, ρυπαρά φθαρμένα είδη, βιομηχανοποιημένα καπνά, υγρά αναπλήρωσης ηλεκτρονικού τσιγάρου και μείγματα καπνού θερμαινόμενου προϊόντος καπνού, εξαρτησιογόνες ουσίες και πρόδρομες ουσίες, ναρκωτικά φάρμακα και ψυχοτρόπες ουσίες, αρχαιολογικά ευρήματα.
Τι προβλέπεται για τα ακίνητα
Η διαχείριση των δεσμευμένων ακινήτων γίνεται από τον Φορέα Διαχείρισης και μπορεί να περιλαμβάνει εκμίσθωση του ακινήτου ή παραχώρηση της χρήσης του σε τρίτους με αντάλλαγμα, για την εξυπηρέτηση δημόσιου σκοπού, αφού ληφθεί υπόψη και η βούληση του κυρίου του ακινήτου. Η εκποίηση των ακινήτων αυτών δεν επιτρέπεται.
Στην περίπτωση ακινήτου μεγάλης οικονομικής αξίας, η διαχείριση κατά το διάστημα της δέσμευσης δύναται να ανατεθεί στην ΕΤ.Α.Δ. Α.Ε.
Αν το ακίνητο, κατά τον χρόνο της δέσμευσης ή κατάσχεσης, είναι μισθωμένο από τον ιδιοκτήτη του σε τρίτους, η μίσθωση διατηρείται και το μίσθωμα κατατίθεται στον ειδικό λογαριασμό του δημοσίου, μέχρι να τελεσιδικήσει η υπόθεση.
Για τα δημευμένα ακίνητα, μετά από το αμετάκλητο της δικαστικής απόφασης για τη δήμευση και τη μεταγραφή αυτής στα βιβλία μεταγραφών του αρμοδίου υποθηκοφυλακείου ή του κτηματολογικού γραφείου, το ακίνητο περιέρχεται στην ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου και η δικαστική απόφαση και η πράξη μεταγραφής καταχωρίζονται στο Μητρώο.
Όταν με τη δικαστική απόφαση που διατάσσει αμετακλήτως τη δήμευση, το δικαστήριο αποφασίσει, ότι το δημευθέν ακίνητο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για το δημόσιο συμφέρον ή για κοινωνικούς σκοπούς ή για την ικανοποίηση του θύματος, ο Φορέας Διαχείρισης προβαίνει στις δέουσες ενέργειες, σε συμμόρφωση με το διατακτικό αυτής.
Αν στη δικαστική απόφαση δεν καθορίζεται η τύχη του ακινήτου του οποίου διατάσσεται η δήμευση, μετά από τη μεταγραφή της απόφασης στα βιβλία του υποθηκοφυλακείου ή του κτηματολογίου, ο Φορέας Διαχείρισης ενημερώνει τη Γενική Γραμματεία Φορολογικής Πολιτικής και Δημόσιας Περιουσίας του Υπουργείου Οικονομικών, προκειμένου το ακίνητο να καταγραφεί στο Μητρώο Ακίνητης Περιουσίας (Μ.Α.Π.) που τηρείται στο Υπουργείο Οικονομικών, ως ακίνητο που ανήκει στην κυριότητα του ελληνικού Δημοσίου.
Για την καταχώριση στο Μ.Α.Π. ενημερώνεται σχετικώς ο Φορέας Διαχείρισης. Επιπλέον, ενημερώνεται η ΕΤ.Α.Δ. Α.Ε., η οποία αναλαμβάνει τη διαχείριση και αξιοποίηση του ακινήτου. Ο Φορέας Διαχείρισης ενημερώνεται για την αξιοποίηση του ακινήτου με ευθύνη της ΕΤ.Α.Δ.
