H εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία απειλεί δύο από τις βασικές αγορές σιτηρών στον κόσμο, ωθώντας τις χώρες που βασίζονται στις εισαγωγές από την περιοχή να αρχίσουν να αναζητούν εναλλακτικές προμήθειες ενώ εντείνει τις ανησυχίες για τον παγκόσμιο πληθωρισμό τροφίμων και την πείνα σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg.
Οι εξαγωγές σιτηρών από τη Ρωσία πιθανότατα θα παραμείνουν σε αναμονή για τουλάχιστον τις επόμενες δύο εβδομάδες, ανέφερε η τοπική ένωση την Παρασκευή, μετά την αναταραχή που ξέσπασε στη Μαύρη Θάλασσα. Τα λιμάνια της Ουκρανίας είναι κλειστά από την Πέμπτη.
Αυτό σημαίνει ότι ο πόλεμος στερεί προσωρινά αυτό που αντιπροσωπεύει περισσότερο από το ένα τέταρτο του παγκόσμιου εμπορίου σιταριού και σχεδόν το ένα πέμπτο του καλαμποκιού. Οι μεγάλοι εισαγωγείς εξετάζουν ήδη τις επιλογές τους για να αγοράσουν από αλλού, και οι τιμές και για τα δύο σιτηρά έχουν αυξηθεί δραματικά τις τελευταίες δύο ημέρες.
Οι διαταραχές έρχονται σε μια περίοδο που οι παγκόσμιες τιμές των καλλιεργειών έχουν ήδη εκτοξευθεί στα ύψη. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα έχουν δυσχεράνει τις καλλιέργειες, ενώ η έλλειψη εργαζομένων και το υψηλότερο κόστος μεταφορών λόγω των ενεργειακών ανατιμήσεων κατέστρεψαν τις αλυσίδες εφοδιασμού.
«Θα υπάρξει μεγάλος αντίκτυπος στις τιμές του σιταριού και τις τιμές του ψωμιού για τους απλούς ανθρώπους», δήλωσε την Παρασκευή ο Γενικός Διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου Νγκόζι Οκόντζο-Ιουεάλα.
Η Ρωσία και η Ουκρανία προμηθεύουν σιτηρά σε μια μακρά λίστα χωρών σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων μεγάλων ποσοτήτων σε αγοραστές στη Μέση Ανατολή και την Αφρική, οι οποίοι θα πρέπει να ψάξουν αλλού και πιθανώς να πληρώσουν περισσότερα τόσο για το ίδιο το σιτάρι όσο και για το κόστος αποστολής. Η Αίγυπτος, ο κορυφαίος εισαγωγέας σιταριού, είχε προγραμματίσει διαγωνισμό την Πέμπτη, αλλά τον ακύρωσε αφού έλαβε μόνο μία προσφορά για γαλλικό σιτάρι.
«Είναι δύσκολο να προγραμματιστούν συναλλαγές αυτή τη στιγμή», δήλωσε ο Eduard Zernin, επικεφαλής της Ρωσικής Ένωσης Εξαγωγέων Σιτηρών. «Νομίζω ότι μπορεί να πάρει μερικές εβδομάδες».
Η ζήτηση αρχίζει να μετατοπίζεται σε εναλλακτικές εξαγωγικές προελεύσεις, συμπεριλαμβανομένης της Ινδίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν το θέμα.
Στην Τυνησία, το υπουργείο Γεωργίας είπε ότι αναζητά μαλακό σιτάρι από την Ουρουγουάη, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία για να προστατευθεί από πιθανές διακοπές του εφοδιασμού, ενώ οι αλευρόμυλοι της Ινδονησίας αναζητούν επίσης άλλες προελεύσεις λόγω της κλιμακούμενης κρίσης. Ένας μαροκινός όμιλος μυλωνάδων δήλωσε ότι θα στραφεί στην Αργεντινή, τη Γαλλία και την Πολωνία, σύμφωνα με τον πρόεδρο Abdelkader El-Alaoui.
Ωστόσο, ο μεγάλος ρόλος που διαδραματίζει η Μαύρη Θάλασσα στις παγκόσμιες αγορές σιτηρών σημαίνει ότι οι εναλλακτικές λύσεις μπορεί να είναι περιορισμένες. Τα παγκόσμια αποθέματα σιτηρών μειώνονται ήδη, καθιστώντας πιο δύσκολο να αντισταθμιστεί η χαμένη προσφορά.
«Πραγματικά πιέζει μια ήδη σφιχτή αγορά και δημιουργεί τεράστια αβεβαιότητα για τις επόμενες εβδομάδες, αν όχι μήνες», δήλωσε ο James Bolesworth, διευθύνων σύμβουλος της CRM AgriCommodities με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο. «Για το σιτάρι και το καλαμπόκι, ωθεί τη ζήτηση σε άλλα μέρη του κόσμου όπου γνωρίζουμε ότι τα αποθέματα είναι στενά».
Εκτός από το πρόβλημα της ναυτιλίας στη Μαύρη Θάλασσα, πρόβλημα αντιμετωπίζουν και ορισμένοι από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς σιταριού της Ρωσίας που έχουν δεσμούς με την κρατική τράπεζα VTB Group, η οποία βρίσκεται τώρα υπό κυρώσεις από τις ΗΠΑ.
Η Ρωσία είναι επίσης σημαντικός εξαγωγέας χαμηλού κόστους σχεδόν για κάθε είδος λιπάσματος. Είναι δύσκολο να υποτιμηθεί η «αφανής» αλλά κομβική σημασία των λιπασμάτων για την αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων.
Είτε έτσι είτε αλλιώς, ο πόλεμος είναι πιθανό να έχει εκτεταμένες επιπτώσεις, ανέφερε το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα.
Ο αντίκτυπος της σύγκρουσης στην επισιτιστική ασφάλεια πιθανότατα θα γίνει αισθητός πέρα από τα σύνορα της Ουκρανίας, ειδικά στους φτωχότερους από τους φτωχούς», ανέφερε σε δήλωση η υπηρεσία που εδρεύει στη Ρώμη. Η διακοπή της ροής σιτηρών από την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας θα αυξήσει τις τιμές και σε τρόπο ώστε στον υπάρχοντα πληθωρισμό των καυσίμων να προστεθεί τώρα και πληθωρισμός των τροφίμων.
Ένας πόλεμος που θα σταματούσε τις εξαγωγές της Ουκρανίας πιθανότατα θα οδηγούσε τις τιμές του σιταριού σε άνοδο κατά 30% και του καλαμποκιού κατά 20%, σύμφωνα με αναλυτές της Rabobank.
Το σιτάρι στο χρηματιστήριο του Σικάγου εκτινάχθηκε στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 13 ετών την Παρασκευή, αφού τα κέρδη περιορίστηκαν στην αμέσως προηγούμενη συνεδρίαση επειδή τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης εκτινάχθηκαν κατά το μέγιστο που επιτρέπει το χρηματιστήριο. Το καλαμπόκι έχει αυξηθεί σχεδόν 20% μέχρι στιγμής φέτος.