Ενέργεια

Ο «πόλεμος των καλωδίων» με Αμερικανούς, Κοπελούζο και Κινέζους


Ποιος θα συνδέσει την Αίγυπτο με την Ελλάδα για τη μεταφορά φθηνού ηλεκτρικού ρεύματος από ανανεώσιμες πηγές στην Ευρώπη; Αυτό το κρίσιμο ερώτημα θα πρέπει να απαντηθεί μέσα στους επόμενους μήνες και ήδη έχει ξεσπάσει... πόλεμος των καλωδίων, με το project GREGY, που προωθεί ο όμιλος Κοπελούζου, να παίρνει το προβάδισμα, βρίσκοντας υποστήριξη και από τον ΑΔΜΗΕ, έναντι της αντίστοιχης πρότασης από την αμερικανική Eunice, που φαίνεται ότι έχει υποστήριξη από την Ουάσιγκτον.

Τελικός κριτής για την επιλογή του καλύτερου σχήματος θα είναι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Τον Ιούνιο, η Κομισιόν αναμένεται να ανακοινώσει τη λίστα των Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI/PMI) που θα ενταχθούν στα ευρωπαϊκά προγράμματα χρηματοδότησης. Η ενεργειακή διασύνδεση Ελλάδας - Αιγύπτου είναι ένα σύνθετο και ακριβό σχέδιο, με κόστος που ξεπερνά κατά πολύ τα 1 δισ. ευρώ, και το οποίο δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση.

Ωστόσο, πριν αποφανθεί η Κομισιόν, ρόλο ρυθμιστή έχει παίξει ο ΑΔΜΗΕ, καθώς με τη στάση του έναντι του σχεδίου της Eunice, Greece – Africa Power Interconnector (GAP Interconnector), έχει εγείρει εμπόδια που φαίνεται ανυπέρβλητα, ευνοώντας εμμέσως το GREGY της πλευράς Κοπελούζου.

Ο διευθύνων σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ, Μανούσος Μανουσάκης, έχει ισχυρισθεί ότι το ενεργειακό δίκτυο της Κρήτης δεν μπορεί να «σηκώσει» τη διασύνδεση με την Αίγυπτο που προωθεί η Eunice, η οποία με τη σειρά της υποστηρίζει ότι αυτή είναι η πλέον οικονομική λύση, καθώς πρόκειται για τη μικρότερη απόσταση. Θεωρητικά, ο διαχειριστής του δικτύου θα μπορούσε να υποστηρίξει τη διασύνδεση, επενδύοντας περισσότερο στην αναβάθμιση του δικτύου της Κρήτης, κάτι που φαίνεται να προσκρούει στην απροθυμία των Κινέζων μετόχων του ΑΔΜΗΕ για αύξηση των επενδύσεων.

Σε «νεκρό» πολιτικό χρόνο, μάλιστα, ο ΑΔΜΗΕ φαίνεται ότι είναι έτοιμος να προχωρήσει σε μια επιπλέον κίνηση που ευνοεί το σχέδιο GREGY, καθώς υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας με στόχο την είσοδό του στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας Elica, η οποία προωθεί το έργο. Αντίστοιχη κίνηση έκανε και η αιγυπτιακή εταιρεία διαχείρισης των δικτύων υψηλής τάσης, ύστερα και από αρκετό lobbying της πλευράς Κοπελούζου στο Κάιρο -ο Δ. Κοπελούζος είχε, μάλιστα, συνάντηση με τον Αιγύπτιο πρόεδρο Αλ Σίσι.

Αντιδράσεις από την Ουάσιγκτον δεν έχουν εκδηλωθεί ως τώρα. Ομως θεωρείται βέβαιο ότι η αμερικανική διοίκηση δεν βλέπει θετικά τις μεθοδεύσεις που έχουν γίνει ως τώρα για να εκτροχιασθεί το σχέδιο της Eunice και να προκριθεί το σχέδιο Κοπελούζου - το οποίο μάλιστα, εάν ευοδωθεί ο σχεδιασμός για συμμετοχή του ΑΔΜΗΕ, θα έχει και ένα αρκετά έντονο κινεζικό «χρώμα». Ούτε στις Βρυξέλλες, εξάλλου, βλέπουν με καλό μάτι, ιδιαίτερα αυτή την περίοδο, τη συμμετοχή κινεζικών κρατικών εταιρειών σε στρατηγικά έργα ενεργειακών υποδομών.

Πάντως, η Eunice δεν έχει εγκαταλείψει τον στόχο της να διεκδικήσει υψηλή βαθμολογία από την Κομισιόν και να καταφέρει να μπει στη λίστα των έργων PCI/PMI. Μάλιστα, η θέση του διευθύνοντος συμβούλου στο έργο GAP Interconnector έχει ανατεθεί σε πρόσωπο με άριστη δικτύωση στο αμερικανικό πολιτικό σύστημα, τον Αντρέας Μπόρτζας, Ελληνοαμερικανό πρώην Γερουσιαστή της Καλιφόρνιας.

Τον Μάρτιο, ο κ. Μπόρτζας είχε υποβαθμίσει τον ανταγωνισμό με το GREGY, σημειώνοντας ότι «είμαστε σε ανταγωνισμό με τις Βρυξέλλες για την καλύτερη βαθμολογία για την ένταξη του έργου ως PCI και PMI». Για το έργο, όπως είχε τονίσει, δεν αποφασίζουν ούτε η Αθήνα, ούτε το Κάιρο, ούτε η Ουάσιγκτον, αποφασίζουν οι Βρυξέλλες. Σύμφωνα με το σκεπτικό που είχε αναπτύξει, η ιδεώδης λύση για την Ελλάδα θα ήταν να προχωρούσαν περισσότερα από ένα έργα ηλεκτρικών διασυνδέσεων, ώστε να ενισχυθεί ο ρόλος της χώρας ως ενεργειακού κόμβου για την Ευρώπη.