Η προοπτική αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, σε υλοποίηση των συστάσεων του «μνημονίου» Πισσαρίδη έχει σπείρει πανικό σε χιλιάδες ασφαλισμένους, οι οποίοι ανησυχούν πως μπορεί να χρειαστούν και άλλα πέντε χρόνια για να συνταξιοδοτηθούν.
Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας μελετάει ήδη την κατάργηση του μεταβατικού καθεστώτος που ισχύει για το διάστημα 2015-2021, όπως και για τη δυνατότητα συνταξιοδότησης είτε στα 62 με 40 έτη είτε στα 67 έτη.
Από το υπουργείο Εργασίας, δεν έχει δοθεί καμία πειστική διαβεβαίωση ότι δεν θα γίνει καμία παρέμβαση στα όρια ηλικίας του μεταβατικού καθεστώτος, αλλά και να δοθεί κάποια στιγμή, δεν σημαίνει, πως θα τηρηθεί.
Η ανησυχία για το φρένο στις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις που ισχύουν, ως μεταβατικό καθεστώς, εντάθηκε από την έκθεση της Επιτροπής Πισσαρίδη όπου αναφέρεται ότι «χρήζει ιδιαίτερης προσοχής» και επισημαίνει ότι «έως το 2022, οι επιλογές πρόωρης συνταξιοδότησης θα έχουν καταργηθεί και θα ισχύει μια γενική ηλικία συνταξιοδότησης των 67 ετών» ή των 62 ετών με εισφορές 40 ετών.
Στην ουσία, προαναγγέλλεται επανεξέταση με σκοπό την κατάργηση της δυνατότητας συνταξιοδότησης πριν από το 62ο έτος της ηλικίας, για όσους έχουν συμπληρώσει ορισμένο χρόνο ασφάλισης.
«Κατοχυρωμένα» ή «θεμελιωμένα» δικαιώματα
Το πρόβλημα εντοπίζεται στους ασφαλισμένους που έχουν απλά «κατοχυρωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα», δηλαδή, μέχρι την κρίσιμη ημερομηνία για τη λήψη της σύνταξης, πληρούν μόνο μία από τις δύο προϋποθέσεις ήτοι, τα απαιτούμενα έτη ασφάλισης ή την απαιτούμενη ηλικία.
Δηλαδή, σε άμεσο κίνδυνο βρίσκονται όσοι έχουν μεν συμπληρώσει τα απαιτούμενα έτη ασφάλισης, αλλά δεν συμπληρώνουν το όριο ηλικίας, αλλά και όσοι έχουν συμπληρώσει την απαιτούμενη ηλικία, αλλά δεν έχουν τα απαιτούμενα χρόνια ασφάλισης, για πλήρη σύνταξη.
Μικρότερο κίνδυνο φαίνεται να αντιμετωπίζουν όσοι την κρίσιμη ημερομηνία, θα έχουν «θεμελιωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα», δηλαδή έχουν συμπληρωμένα και τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης και το απαιτούμενο όριο ηλικίας.
Μέχρι και τις 31-12-2021 σύνταξη πριν από τα 62 μπορούν να λάβουν, περίπου 20 κατηγορίες ασφαλισμένων κάνοντας χρήση των ευνοϊκών μεταβατικών διατάξεων, εφόσον δεν αλλάξουν.
Από την 1η-1- 2022 οι ευνοϊκές διατάξεις καταργούνται, σύμφωνα με ορισμένους εργατολόγους, ενώ σύμφωνα με άλλους, εξακολουθούν και ισχύουν, για όσους στην πορεία, συμπληρώνουν όρια ηλικίας και χρόνια εργασίας.
Σημειώνεται ότι από το 2022 και μετά το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης ανεβαίνει για όλους στα 67 έτη με 15 έτη ασφάλισης και στα 62 με 40 έτη ασφάλισης.
Οι ασφαλισμένοι οι οποίοι μέχρι 31/12/2021 θα έχουν θεμελιώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης δεν θίγονται από τις όποιες νέες ρυθμίσεις και μπορούν να συνταξιοδοτηθούν και μετά την 1/1/2022 οποτεδήποτε, χωρίς κανέναν περιορισμό με βάση τις ευνοϊκές διατάξεις.
Όσοι μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2021 δεν θα έχουν συμπληρώσει το απαιτούμενο όριο ηλικίας και τον χρόνο ασφάλισης, δεν θα μπορούν να συνταξιοδοτηθούν, με βάση τα παλαιά όρια και αναγκαστικά πηγαίνουν με τα νέα όρια.
Στο σημείο αυτό υπάρχει μια διχογνωμία, καθώς η απόφαση του ΙΚΑ (Αριθ. Πρωτ.:Φ11321/οικ.47523/1570/ ΦΕΚ Β' 2311/26-10-2015) αναφέρει ότι: «Σε περίπτωση που το προβλεπόμενο από τους Πίνακες 1 και 2 μεταβατικό όριο ηλικίας συμπληρώνεται μετά την 1.1.2022, η σύνταξη καταβάλλεται κατά το έτος που συμπληρώνεται το νέο αυτό όριο ηλικίας».
Δηλαδή, αν το 2022 ο ασφαλισμένος συμπληρώσει 40 χρόνια εργασίας και το 62ο έτος ηλικίας θα μπορεί να λάβει πλήρη σύνταξη και δεν θα περιμένει να πάει στα 67 έτη για να τη λάβει. Επίσης, αν συμπληρώσει το όριο το 2023 θα τη λάβει κανονικά το 2023.
Όλα αυτά όμως τελούν υπό επανεξέταση και αναθεώρηση και εντείνουν την ανησυχία.
Τα όρια που αμφισβητούνται
Το μεταβατικό καθεστώς που ισχύει περιγράφεται στην προαναφερόμενη απόφαση του ΙΚΑ του 2015, η οποία δεν έχει αλλάξει και ισχύει ακόμη.
Σύμφωνα με αυτή, «τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης λόγω γήρατος των ασφαλισμένων σε φορείς κοινωνικής ασφάλισης, οι οποίοι μέχρι και την 18.8.2015 δεν είχαν θεμελιώσει δικαίωμα πλήρους ή μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος, αυξάνονται σταδιακά έως την 1.1.2022 σύμφωνα με τους ακόλουθους Πίνακες 1 και 2 και διαμορφώνονται σε έτη και μήνες ως εξής:
Στις περιπτώσεις που τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης έως την έναρξη της ισχύος του ν. 4336/2015 δεν ορίζονταν σε ακέραια έτη, η νέα μεταβατική ηλικία συνταξιοδότησης που αντιστοιχεί στη στήλη «Ηλικία συνταξιοδότησης» των Πινάκων 1 και 2 διαμορφώνεται ως εξής: