Αναμφίβολα, η τεχνολογική πρόοδος μας έχει γλιτώσει από πολλές δυσκολίες. Όχι όμως χωρίς κόστος, αφού μας έχει φέρει νέα και ίσως χειρότερα δεινά: Πολλοί από εμάς παραμένουμε καθισμένοι –στο αυτοκίνητο, το γραφείο, στο σπίτι, μπροστά από υπολογιστές και τηλεοράσεις- περισσότερες από τις μισές ώρες που είμαστε ξύπνιοι. Πρόσφατες επιστημονικές μελέτες δείχνουν ότι η παρατεταμένη καθιστή στάση συνδέεται πέραν της παχυσαρκίας και με αίσθημα ανησυχίας, κατάθλιψη, καρδιαγγειακές νόσους, φλεγμονές, καρκίνο και διαβήτη τύπου 2 (Sanchez-Villegas et al, 2008. Thorp et al, 2011).
Από την Αννίτα Νιάκα
Επί αιώνες οι άνθρωποι ζούσαν ως κυνηγοί, τροφοσυλλέκτες ή αγρότες, άρα κινούνταν πολύ. Η κίνηση υποστηρίζει τις φυσικές μεταβολικές διαδικασίες μας. Το ανθρώπινο σώμα δεν λειτουργεί σωστά εάν καθόμαστε συνεχώς.
«Ναι, αλλά εγώ γυμνάζομαι συστηματικά» ίσως σκέφτεστε τώρα (όπως ακριβώς σκεφτόμουν κι εγώ πριν διαβάσω τα ακόλουθα στοιχεία).
Ωστόσο, όπως προκύπτει από τις μελέτες, ακόμα και η συστηματική άσκηση δεν «αποζημιώνει» για την πολύωρη καθιστική μας στάση. Μπορεί κάποιος που κάθεται πολλές ώρες στη δουλειά και το σπίτι καθημερινά και να ακολουθεί πρόγραμμα εντατικής άσκησης τρεις ή τέσσερις φορές την εβδομάδα και παρ’ όλα αυτά να πάσχει από τις παρενέργειες της καθιστικής ζωής (Katzmarzky, Church, Craig, & Bouchard, 2009).
Άρα, τι μπορούμε να κάνουμε; Μήπως να επιστρέψουμε στις τροφοσυλλεκτικές κοινωνίες;
Ευτυχώς για εμάς, τους ανθρώπους του τεχνολογικά ανεπτυγμένου κόσμου, οι τελευταίες μελέτες έδειξαν, ότι κάνοντας μικρά, αλλά συχνά διαλείμματα, στα οποία σηκωνόμαστε και περπατάμε στο χώρο, μπορούμε να βοηθήσουμε τον οργανισμό μας να αποκαταστήσει την κανονική του λειτουργία, να βελτιώσει τον μεταβολισμό της γλυκόζης και να περιορίσουμε έτσι τουλάχιστον τους καρδιαγγειακούς κινδύνους (Dunstan et al., 2012).
Αν και ακόμα χρειάζεται περισσότερη έρευνα, για να κατανοήσουμε πλήρως γιατί τα μικρά συχνά διαλείμματα είναι καλύτερα, από το να καθόμαστε πολλές ώρες και μετά να γυμναζόμαστε έντονα μία ώρα τρεις φορές την εβδομάδα, ήδη έχουν αναπτυχθεί σχετικές παρεμβάσεις: Πολλοί άνθρωποι έχουν αρχίσει να χρησιμοποιούν γραφεία στα οποία στέκονται όρθιοι ή κάθονται σε μπάλες άσκησης αντί για καρέκλες.
Για εμάς τους πιο… «καθημερινούς» τύπους, υπάρχουν μερικές ακόμα πιο απλές αλλαγές, που μπορούμε να κάνουμε για να διασφαλίσουμε την υγεία μας απέναντι στους κινδύνους της καθιστικής ζωής:
- Ολιγόλεπτα διαλείμματα ανά μία ώρα στο γραφείο, για να στεκόμαστε όρθιοι και να περπατάμε στο χώρο.
- Να στεκόμαστε όρθιοι όταν μιλάμε στο τηλέφωνο.
- Μέσα στο γραφείο, να πηγαίνουμε να πούμε αυτοπροσώπως αυτό που θέλουμε σε κάποιον συνάδελφο, αντί να στέλνουμε e-mail πέντε γραφεία πιο πέρα.
- Στο σπίτι, ενώ χαλαρώνουμε μπροστά στην τηλεόραση ή τον υπολογιστή, να κάνουμε συχνά διαλείμματα για λίγη κίνηση (όχι προς το ψυγείο!) και μερικές σύντομες διατάσεις.
Αν διαβάζεις αυτό το κείμενο από το σπίτι, μπορείς και τώρα να κάνεις κάτι καλό -και πολύ απλό- για τον εαυτό σου:
- Σήκω από την καρέκλα.
- Ανασήκωσε τους ώμους σου εισπνέοντας αργά και βαθιά.
- Άφησέ τους να πέσουν εκπνέοντας χαλαρά από το στόμα.
- Επανάλαβε μερικές φορές ακόμα, επιτρέποντας στο σώμα και το μυαλό σου την αίσθηση της καλύτερης υγείας και ζωτικότητας στη ζωή σου.
Και για να μην πείτε «δάσκαλε που εδίδασκες και λόγο δεν εκράτησες», το ίδιο θα κάνω κι εγώ αμέσως τώρα!