Δεν κρατάνε μόνο τα ποντίκια μακριά, αλλά φαίνεται πως κάνουν κάτι ανάλογο και με το παιδικό άσθμα, τουλάχιστον σε μερικά παιδιά που έχουν συγκεκριμένη γενετική προδιάθεση. Ο λόγος για τις γάτες, τους μικρούς τετράποδους φίλους του ανθρώπου, που μέχρι τώρα φημίζονταν για πολλές άλλες ιδιότητές τους, αλλά όσο αφορά τη σχέση τους με το άσθμα, υπήρχαν μάλλον αρνητικοί συνειρμοί.
Αυτό υποστηρίζει μια νέα δανική επιστημονική έρευνα, που κατέληξε στο συμπέρασμα ότι όταν ένα μωρό μεγαλώνει σε σπίτι με γάτα, μειώνεται ο κίνδυνος να εκδηλώσει άσθμα. Αυτό συμβαίνει, κατά τους δανούς επιστήμονες, επειδή -για άγνωστο λόγο- η παρουσία της γάτας «εξουδετερώνει» ένα γονίδιο (ΤΤ), το οποίο, αν ενεργοποιηθεί, διπλασιάζει τον κίνδυνο εμφάνισης παιδικού άσθματος. Κάτι ανάλογο δεν φαίνεται να συμβαίνει, όταν υπάρχει σκύλος στο σπίτι.
Η νέα μελέτη αποτελεί άλλη μια ένδειξη για την αλληλεπίδραση γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων, καθώς τα γονίδια που εμπλέκονται σε μια πάθηση, συχνά ενεργοποιούνται ή «σιωπούν» ανάλογα με τις επιδράσεις του περιβάλλοντος, που ασκούνται ήδη μέσα στη μήτρα και μόλις γεννηθεί το παιδί.
Οι ερευνητές του Κέντρου Ερευνών Παιδικού 'Ασθματος του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης (COPSAC), με επικεφαλής τον καθηγητή παιδιατρικής Χανς Μπίσγκααρντ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αλλεργιολογίας και κλινικής ανοσολογίας "Journal of Allergy and Clinical Immunology", ανέλυσαν στοιχεία για 377 παιδιά, των οποίων οι μητέρες είχαν άσθμα.
Διαπιστώθηκε ότι τα παιδιά με τη γονιδιακή παραλλαγή ΤΤ (άσχετα με το αν οι μητέρες τους είχαν ή όχι άσθμα) εμφάνιζαν μειωμένο κίνδυνο να εκδηλώσουν άσθμα, αν υπήρχε γάτα στο σπίτι τους. Το συγκεκριμένο γονίδιο -που υπάρχει περίπου στο ένα τρίτο των παιδιών- ασκεί τη μεγαλύτερη γενετική επίδραση στο αν ένα παιδί θα εμφανίσει άσθμα.
Οι γάτες φαίνεται να μειώνουν, επίσης, την πιθανότητα το παιδί να πάθει πνευμονία ή βρογχίτιδα. Οι ερευνητές δεν έχουν κάποια βέβαιη εξήγηση γιατί οι γάτες δρουν προστατευτικά για τα παιδιά, με ποιό τρόπο επιδρούν στα γονίδια και γιατί κάτι παρόμοιο δεν συμβαίνει με τους σκύλους που επίσης ζουν στα σπίτια μας.
Πιθανώς, όπως λένε, η εξήγηση βρίσκεται σε βακτήρια που έχουν μόνο οι γάτες στο σώμα τους ή σε μύκητες και ιούς που μεταφέρουν μόνο αυτές μέσα στο σπίτι. Αυτοί οι μικροοργανισμοί μπορεί να «εκπαιδεύουν» το ανοσοποιητικό σύστημα του παιδιού, μειώνοντας έτσι την αλλεργική και φλεγμονώδη αντίδραση του σώματός του.
Η ύπαρξη μιας γάτας στο σπίτι μπορεί να ερεθίσει τους πνεύμονες και να επιτείνει τα συμπτώματα του άσθματος ακόμη και σε άτομα που δεν έχουν αλλεργία στα ζώα, σύμφωνα με τα συμπεράσματα μιας νέας πανευρωπαϊκής έρευνας.
Ο αντίλογος
Όμως άλλες έρευνες έχουν καταλήξει σε διαφορετικά συμπεράσματα. Μία μελέτη του Ιmperial College του Λονδίνου έδειξε αυξημένο κίνδυνο ερεθισμού των πνευμόνων και ένταση των συμπτωμάτων του άσθματος σε ανθρώπους που έρχονται σε επαφή με γάτες.
Περίπου το 15% του πληθυσμού υπολογίζεται ότι έχει αλλεργία στις γάτες, λόγω μιας πρωτεΐνης που εκκρίνεται από το δέρμα τους. Η βρετανική έρευνα συμπέρανε ότι η συχνή έκθεση στις γάτες σχετίζεται με αυξημένη ευαισθησία στο αναπνευστικό σύστημα και επιτείνει τα συμπτώματα του άσθματος ή της δύσπνοιας ακόμα και σε εκείνους που δεν είχαν αλλεργία στις γάτες.
Από την άλλη, μια μεγάλη σουηδική επιστημονική έρευνα προ διετίας συμπέρανε ότι τα παιδιά που κατά τον πρώτο χρόνο της ζωής τους μεγαλώνουν σε σπίτια όπου υπάρχουν σκύλοι, αντιμετωπίζουν μικρότερο κίνδυνο άσθματος τα επόμενα χρόνια.
Οι ερευνητές του Τμήματος Ιατρικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Ουψάλα και του ιατρικού Ινστιτούτου Καρολίνσκα του Πανεπιστημίου της Στοκχόλμης, που είχαν κάνει τη σχετική δημοσίευση στο αμερικανικό περιοδικό παιδιατρικής "JAMA Pediatrics", είχαν διαπιστώσει ότι η συνύπαρξη με σκύλους κατά το πρώτο έτος της ζωής ενός παιδιού σχετίζεται με μείωση κατά 13% έως 15% του κινδύνου για εμφάνιση άσθματος στην έναρξη της σχολικής ηλικίας (έξι ετών).
Μπορείτε να δείτε την επιστημονική δημοσίευση, αντιγράφοντας στον browser σας την ακόλουθη διεύθυνση: http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0091674917314392
Παύλος Δρακόπουλος, ΑΠΕ-ΜΠΕ