Η αντιμετώπιση των αρνητικών πλευρών της παγκοσμιοποίησης θα είναι το κεντρικό θέμα συζήτησης στη συνεδρίαση της υπουργικής συνόδου του ΟΟΣΑ (Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης), αύριο και μεθαύριο στο Παρίσι. Εν όψει της συνόδου, ο ΟΟΣΑ δημοσιοποίησε έκθεση (key issues paper) με τίτλο: «Κάνοντας αποτελεσματική την παγκοσμιοποίηση: Καλύτερη ζωή για όλους», η οποία τονίζει ότι χρειάζονται ριζικές αλλαγές για να υπάρξει ευρύτερη κατανομή του οφέλους από το όλο και μεγαλύτερο άνοιγμα και την ψηφιοποίηση των οικονομιών.
Η έκθεση, με βάση την οποία θα συζητήσουν οι υπουργοί, περιγράφει πως οι διαδικασίες της παγκοσμιοποίησης και των τεχνολογικών αλλαγών βοήθησαν στην έξοδο εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων από τη φτώχεια, αλλά αναγνωρίζει και τις αδυναμίες τους, οι οποίες εξηγούν τη σημερινή δυσφορία:
Σημαντικά κοινωνικά στρώματα είναι σε χειρότερη θέση, πολλοί αισθάνονται ότι έχουν εγκαταλειφθεί και μία πλειοψηφία θεωρεί ότι το σύστημα είναι στημένο υπέρ των ισχυρών.
Σε ορισμένες χώρες του ΟΟΣΑ, το πραγματικό μέσο (median) εισόδημα δεν έχει αυξηθεί επί 20 χρόνια και πλέον. Το πλουσιότερο 10% του πληθυσμού κερδίζει σήμερα σχεδόν 10 φορές περισσότερα από το φτωχότερο 10%, ενώ η αντίστοιχη αναλογία το 1980 ήταν 7 φορές. Ο πλούτος είναι ακόμη περισσότερο συγκεντρωμένος, καθώς το πλουσιότερο 1% των νοικοκυριών στις χώρες του ΟΟΣΑ κατέχει περίπου το 18% του συνολικού πλούτου των νοικοκυριών, ενώ το φτωχότερο 60% κατέχει μόνο το 13%.
Η παγκοσμιοποίηση δεν είναι υπεύθυνη για όλα αυτά τα προβλήματα, αναφέρει η έκθεση, αλλά εντοπίζει συγκεκριμένους μηχανισμούς με τους οποίους πιθανόν να έχει συμβάλει σε αυτά, προκαλώντας οικονομική και κοινωνική δυσφορία σε πολλές από τις χώρες του ΟΟΣΑ: από τη στασιμότητα ή και επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου, τη μείωση του μεριδίου της εργασίας στο εθνικό εισόδημα και την έλλειψη προοδευτικότητας στα φορολογικά συστήματα έως στην παρακμή περιοχών και τις περιφερειακές ανισότητες, την κυριαρχία μεγάλων επιχειρήσεων σε ορισμένους τομές και την επιταχυνόμενη αύξηση της σημασίας του χρηματοπιστωτικού τομέα των οικονομιών.
Προειδοποιώντας για μία καταστροφική υποχώρηση από την εξωστρέφεια των οικονομιών, εάν οι πολιτικές δεν αλλάξουν, η έκθεση του ΟΟΣΑ κάνει τις ακόλουθες συστάσεις:
• Την αντικατάσταση της νοοτροπίας «πρώτα η ανάπτυξη, αργότερα η διανομή» με ένα πλαίσιο πολιτικής, όπου η ανάπτυξη και η κοινωνική δικαιοσύνη συμβαδίζουν. Την αύξηση των προσπαθειών για την ενίσχυση της ικανότητας των πολιτών να αντιμετωπίσουν την αλλαγή και να επιτύχουν σε έναν παγκοσμιοποιημένο και ψηφιακό κόσμο με προσαρμοσμένα και βελτιωμένα συστήματα κοινωνικής προστασίας.
• Την πορεία προς ένα «δυνατό κράτος» με δημιουργικές λύσεις για να διασφαλίσει την πρόσβαση σε ποιοτική εκπαίδευση και υγειονομική περίθαλψη, περισσότερο ενεργητική αγορά εργασίας και πολιτικές δεξιοτήτων, προοδευτικά φορολογικά συστήματα και στρατηγικές για μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και αυξημένη διάχυση των τεχνολογιών και ενσωμάτωση των μεταναστών.
• Αντιμετώπιση της «γεωγραφικής δυσφορίας» με την εστίαση σε πολιτικές περιφερειακής ανάπτυξης, πέρα από τις απλές αναδιανεμητικές δράσεις.
• Στο διεθνές επίπεδο, πορεία προς εναρμόνιση της διακυβέρνησης της παγκοσμιοποίησης με τα αποτελέσματα της παγκόσμιας οικονομικής δραστηριότητας.
ΑΠΕ - ΜΠΕ