Μόνο όσοι έχουν υποβάλει δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και δηλώσεις Φ.Π.Α. την τελευταία πενταετία και φυσικά έχουν ρυθμισμένες οφειλές προς το δημόσιο ή θα τις τακτοποιήσουν με παρακράτηση τιμήματος, μπορούν να λαμβάνουν φορολογική ενημερότητα.
Η ΑΑΔΕ προχώρησε στην κωδικοποίηση των νομοθετικών διατάξεων που αφορούν στο αποδεικτικό φορολογικής ενημερότητας με ειδική εγκύκλιο που εξέδωσε, η οποία περιέχει και σειρά παραδειγμάτων.
Το αποδεικτικό ενημερότητας εκδίδεται υποχρεωτικά ψηφιακά και αν αυτό δεν είναι εφικτό τότε χορηγείται από οποιαδήποτε Δ.Ο.Υ. ή ελεγκτικά κέντρα.
Αν υφίσταται αδυναμία ψηφιακής έκδοσης ο αιτών το αποδεικτικό ενημερώνεται για τον λόγο απόρριψης μέσω της εφαρμογής «Αποδεικτικό ενημερότητας - Οι Αιτήσεις μου» της ψηφιακής πύλης «myAADE», προκειμένου να υποβάλλει εκ νέου αίτηση μέσω της εφαρμογής “τα Αιτήματά μου» στην αρμόδια Υπηρεσία προσκομίζοντας τα τυχόν απαραίτητα ανά περίπτωση δικαιολογητικά.
Σημειώνεται ότι οι δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και δηλώσεις Φ.Π.Α. που απαιτείται να έχουν υποβληθεί είναι αυτές της τελευταίας πενταετίας που η προθεσμία υποβολής τους έχει λήξει ένα μήνα πριν από την ημερομηνία αίτησης έκδοσης του αποδεικτικού ενημερότητας. Οι εν λόγω έλεγχοι διενεργούνται από τα πληροφοριακά συστήματα της ΑΑΔΕ.
Όταν η αιτία χορήγησης του αποδεικτικού ενημερότητας είναι η μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού από επαχθή αιτία με τίμημα και το αποδεικτικό ενημερότητας εκδίδεται με τον όρο της παρακράτησης, στην αίτηση αναγράφονται επιπλέον των στοιχείων του αιτούντος και:
- ο/οι αριθμός/ οι ταυτότητας ακίνητου (Α.Τ.ΑΚ.) του ακινήτου το οποίο θα μεταβιβαστεί ή επί του οποίου θα συσταθεί εμπράγματο δικαίωμα.
- η αντικειμενική αξία (βάσει ποσοστού κυριότητας του αιτούντος) του ακινήτου ή του εμπράγματου δικαιώματος,
- το τίμημα (βάσει ποσοστού κυριότητας),
- οι όροι παρακράτησης και απόδοσης του τιμήματος (π.χ. μέσω χορήγησης δανείου).
Δεν απαιτείται η αναγραφή του Α.Τ.ΑΚ. του ακινήτου όταν:
- ο αιτών το αποδεικτικό ενημερότητας δεν έχει υποχρέωση υποβολής δήλωσης Στοιχείων Ακινήτων
- το προς μεταβίβαση δικαίωμα δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της παρ. 1 του άρθρου 23 του ν. 3427/2005,
- το αποδεικτικό ενημερότητας ζητείται σύμφωνα με την παρ. 9 του άρθρου 12 του ΚΦΔ για τον εργολάβο κατά τη μεταβίβαση ποσοστών οικοπέδου σε τρίτο,
- το αποδεικτικό ενημερότητας ζητείται για τη σύνταξη συμβολαίου μεταβίβασης ακινήτου σε εκτέλεση προσυμφώνου με αυτοσύμβαση.
Εάν ο αγοραστής ζητεί το αποδεικτικό ενημερότητας για λογαριασμό του πωλητή λόγω του δικαιώματος της αυτοσύμβασης, το αποδεικτικό ενημερότητας εκδίδεται ψηφιακά μόνο από τον συμβολαιογράφο ή εάν υφίσταται αδυναμία ψηφιακής έκδοσης, οι φορολογούμενοι υποβάλλουν σχετική αίτηση στις Δ.Ο.Υ., τα ΚΕ.Β.ΕΙΣ., το Κ.Ε.ΜΕ.ΕΠ. ή το Κ.Ε.ΦΟ.ΜΕ.Π.. προσκομίζοντας και τα απαραίτητα δικαιολογητικά που αποδεικνύουν πχ την ύπαρξη του δικαιώματος της αυτοσύμβασης.
Παραδείγματα
Το αποδεικτικό εκδίδεται υπό όρους, ανάλογα με το ύψος των χρεών και το καθεστώς ρύθμισής τους, στις περιπτώσεις μεταβίβασης ακινήτου, είσπραξης χρημάτων από δημόσιο φορέα, ενώ ανάλογα με την περίπτωση η ΑΑΔΕ παρέχει και τα ακόλουθα παραδείγματα:
Παράδειγμα 1
- Ο φορολογούμενος ζητά στις 10.11.2023 αποδεικτικό ενημερότητας για να εισπράξει από Ο.Τ.Α. 10.000 ευρώ.
- ο αιτών το αποδεικτικό έχει υπαγάγει τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής 24 μηνιαίων δόσεων, την οποία τηρεί και είναι ενήμερος σε αυτή, και έχει πληρώσει 17 δόσεις της ρύθμισης, με εναπομένουσες από την ημερομηνία αίτησης χορήγησης αποδεικτικού 7 δόσεις (ήτοι έχει καταβληθεί ποσό μεγαλύτερο του 70% της ρύθμισης και ο εναπομένων αριθμός δόσεων είναι κάτω των 12).
- Οι ανωτέρω βεβαιωμένες στη Δ.Ο.Υ. ανοικτές εναπομένουσες ληξιπρόθεσμες ρυθμισμένες οφειλές του ανέρχονται στις 21.000 ευρώ, με 3.000 ευρώ το ύψος της δόσης.
- πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις χορήγησης του αποδεικτικού ενημερότητας.
- προσαύξηση συντελεστών σύμφωνα με την παρ. 3 α) της ενότητας Β. : +10%
Απάντηση: Το συνολικό ποσοστό παρακράτησης επί της εισπραττόμενης απαίτησης ορίζεται στο 20% (= 10% λόγω της αποπληρωμής του 70% της ρύθμισης + 10% λόγω της προσαύξησης των συντελεστών) επί της απαίτησης/είσπραξης, το οποίο όμως θα πρέπει να καλύψει τουλάχιστον τις 2 δόσεις της ρύθμισης που έπονται της ημερομηνίας αίτησης χορήγησης του αποδεικτικού, ήτοι τις δόσεις του Νοεμβρίου (3.000 ευρώ) και Δεκεμβρίου (3.000 ευρώ).
Συνεπώς: Το ποσό παρακράτησης επί του αποδεικτικού ενημερότητας ανέρχεται στο ύψος των 6.000 ευρώ.
Παράδειγμα 2
- Ο ίδιος φορολογούμενος ζητά στις 25.11.2023 αποδεικτικό ενημερότητας για να εισπράξει από Πανεπιστήμιο 3.000 ευρώ.
- Έχει αποδοθεί στη Φορολογική Διοίκηση η παρακράτηση του αποδεικτικού ενημερότητας του Παραδείγματος 1.
- Τα λοιπά δεδομένα παραμένουν ίδια με το Παράδειγμα 1.
Απάντηση: Το ποσοστό παρακράτησης ορίζεται στο 20% επί της είσπραξης, ήτοι 600 ευρώ καθώς έχουν ήδη καλυφθεί οι δόσεις της ρύθμισης που έπονται της ημερομηνίας αίτησης χορήγησης του αποδεικτικού, ήτοι οι δόσεις του Νοεμβρίου και του Δεκεμβρίου.
Συνεπώς: Το ποσό παρακράτησης επί του αποδεικτικού ενημερότητας ανέρχεται στο ύψος των 600 ευρώ.
Παράδειγμα 3
- Φορολογούμενος ζητά στις 20.11.2023 αποδεικτικό ενημερότητας για να εισπράξει περιοδικές απαιτήσεις από Ε.Ο.Π.Υ.Υ..
- Το ύψος της απαίτησης για την οποία ζητείται αποδεικτικό ενημερότητας είναι 20.000 ευρώ.
- Υφίσταται περιοδική απαίτηση από Ε.Ο.Π.Υ.Υ..
- Ο φορολογούμενος έχει εναπομένουσες ληξιπρόθεσμες ρυθμισμένες οφειλές ύψους 18.000 ευρώ.
- πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις χορήγησης του αποδεικτικού ενημερότητας.
Απάντηση: Το ποσοστό παρακράτησης, είναι το 10% επί της εισπραττόμενης απαίτησης, ήτοι 2.000 ευρώ, χωρίς να απαιτείται να καλυφθεί συγκεκριμένη δόση καθώς το ύψος της εναπομένουσας ρυθμισμένης οφειλής είναι μικρότερο των 20.000 ευρώ.
Συνεπώς: Το ποσό παρακράτησης επί του αποδεικτικού ενημερότητας ανέρχεται στο ύψος των 2.000 ευρώ.
Παράδειγμα 4
- Ο φορολογούμενος ζητά την έκδοση αποδεικτικού ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου από επαχθή αιτία, (πώληση ακινήτου).
- Ο φορολογούμενος έχει συνολικές ληξιπρόθεσμες ρυθμισμένες οφειλές ύψους 240.000 ευρώ.
- Οι λοιπές προϋποθέσεις αποδεικτικού ενημερότητας πληρούνται.
- Η αντικειμενική αξία του ακινήτου που μεταβιβάζεται είναι 80.000 ευρώ.
- Το δηλούμενο τίμημα ανέρχεται στο ποσό των 80.000 ευρώ.
Απάντηση: Το ποσοστό παρακράτησης επί του αποδεικτικού ενημερότητας ορίζεται στο 70% επί του τιμήματος, [ήτοι 56.000 (=70%*80.000 ευρώ)] και έως το ύψος των συνολικών ληξιπρόθεσμων ρυθμισμένων οφειλών (ήτοι 240.000 ευρώ).
Συνεπώς:
Το ποσό παρακράτησης επί του αποδεικτικού ενημερότητας ανέρχεται στο ύψος των 56.000 ευρώ.
Παράδειγμα 5
- Ο φορολογούμενος ζητά την έκδοση αποδεικτικού ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου από επαχθή αιτία, (πώληση ακινήτου).
- Ο φορολογούμενος έχει συνολικές ληξιπρόθεσμες ρυθμισμένες οφειλές ύψους 40.000 ευρώ.
- Οι λοιπές προϋποθέσεις αποδεικτικού ενημερότητας πληρούνται.
- Η αντικειμενική αξία του ακινήτου που μεταβιβάζεται είναι 180.000 ευρώ.
- Το δηλούμενο τίμημα ανέρχεται στο ποσό των 80.000 ευρώ.
Απάντηση: Το ποσοστό παρακράτησης επί του αποδεικτικού ενημερότητας ορίζεται στο 70% επί του τιμήματος [ήτοι 56.000 ευρώ (=70%*80.000)] και έως το ύψος των συνολικών ληξιπρόθεσμων ρυθμισμένων οφειλών (ήτοι 40.000 ευρώ).
Συνεπώς, το ποσό παρακράτησης επί του αποδεικτικού ενημερότητας ανέρχεται στο ύψος των 40.000 ευρώ.
Επειδή το ποσό της παρακράτησης εξοφλεί πλήρως τις συνολικές ληξιπρόθεσμες ρυθμισμένες οφειλές (ήτοι 40.000 ευρώ), το ποσοστό παρακράτησης δεν υπολογίζεται επί της αντικειμενικής αξίας παρόλο που το τίμημα υπολείπεται αυτής.