Οι ΗΠΑ άσκησαν βέτο χθες Παρασκευή σε ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που ζητούσε «άμεση κατάπαυση του πυρός» στη Λωρίδα της Γάζας για ανθρωπιστικούς λόγους, παρά την πίεση του Γενικού Γραμματέα Αντόνιο Γκουτέρες που κατήγγειλε τη «συλλογική τιμωρία» των Παλαιστινίων.
Το σχέδιο ψηφίσματος υπερψηφίστηκε από 13 μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, καταψηφίστηκε από τις ΗΠΑ, ενώ απείχε το Ηνωμένο Βασίλειο. Είχε συνταχθεί από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα μετά την άνευ προηγουμένου ενεργοποίηση από τον ΓΓ του ΟΗΕ του άρθρου 99 του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ, που επιτρέπει στον Γενικό Γραμματέα να εφιστά την προσοχή του Συμβουλίου Ασφαλείας σε θέμα που «θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τη διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας».
Ωστόσο οι ΗΠΑ άσκησαν βέτο, για 35η φορά από το 1970, σε ψήφισμα για το ισραηλινοπαλαιστινιακό ζήτημα (από τα 39 συνολικά), επαναλαμβάνοντας την αντίθεσή τους σε κατάπαυση του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας. «Δεν υποστηρίζουμε τις εκκλήσεις για άμεση κατάπαυση του πυρός» η οποία «θα σπείρει τους σπόρους του επόμενου πολέμου», υποστήριξε ο αναπληρωτής πρεσβευτής των ΗΠΑ Ρόμπερτ Γουντ, καταγγέλλοντας επίσης την απουσία στο κείμενο καταδίκης των επιθέσεων που εξαπέλυσε η Χαμάς στο ισραηλινό έδαφος την 7η Οκτωβρίου.
Ο ισραηλινός πρεσβευτής στον ΟΗΕ Γκιλάντ Ερντάν είπε ότι «ο πραγματικός δρόμος προς την ειρήνη» είναι μόνο η υποστήριξη των στρατιωτικών επιχειρήσεων του Ισραήλ και η «καταστροφή της Χαμάς», όχι η έκκληση για κατάπαυση του πυρός. Ευχαρίστησε τις ΗΠΑ που «παραμένουν σθεναρά στο πλευρό μας».
Για «θλιβερή μέρα στην ιστορία του Συμβουλίου Ασφαλείας» έκανε αντίθετα λόγο ο παλαιστίνιος πρεσβευτής στον ΟΗΕ Ριάντ Μανσούρ, προσθέτοντας πως «δεν θα εγκαταλείψουμε».
Το σχέδιο ψηφίσματος, το οποίο υποστηρίχθηκε από σχεδόν 100 χώρες, απαιτούσε «άμεση κατάπαυση του πυρός» για ανθρωπιστικούς λόγους, απελευθέρωση όλων των ομήρων της Χαμάς και μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας.
«Καθώς η κρίση στη Γάζα επιδεινώνεται και απειλεί να εξαπλωθεί», το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ «δεν ανταποκρίνεται στη θεμελιώδη αποστολή του», δήλωσε απογοητευμένος ο πρεσβευτής της Γαλλίας Νικολά ντε Ριβιέρ, απηχώντας τα αισθήματα κι άλλων μελών του ΣΑ.
Ο αναπληρωτής πρεσβευτής της Ρωσίας στον ΟΗΕ Ντμίτρι Πολιάνσκι υποστήριξε πως η έκβαση της ψηφοφορίας σηματοδοτεί «μια από τις πιο μαύρες ημέρες στην ιστορία της Μέσης Ανατολής» και κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι «μπροστά στα μάτια μας καταδικάζουν σε θάνατο χιλιάδες, αν όχι δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους στην Παλαιστίνη και στο Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένων γυναικόπαιδων».
«Συνένοχοι»
«Συνεχίζοντας να παρέχουν όπλα και διπλωματική προστασία στο Ισραήλ που διαπράττει θηριωδίες (…) οι ΗΠΑ κινδυνεύουν να γίνουν συνένοχοι σε εγκλήματα πολέμου», σχολίασε ο Λουί Σαρμπονό του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch).
Πριν από την ψηφοφορία στο Συμβούλιο Ασφαλείας, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες είχε δικαιολογήσει την ενεργοποίηση του άρθρου 99 υπογραμμίζοντας για άλλη μια φορά τον κίνδυνο «ολικής κατάρρευσης της δημόσιας τάξης» στη Λωρίδα της Γάζας.
«Καταδικάζω ανεπιφύλακτα» τις επιθέσεις που εξαπέλυσε η Χαμάς την 7η Οκτωβρίου, αλλά «τα εγκλήματα της Χαμάς δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να δικαιολογήσουν τη συλλογική τιμωρία του παλαιστινιακού λαού», τόνισε. «Αν η αδιάκριτη εκτόξευση ρουκετών από τη Χαμάς εναντίον του Ισραήλ και η χρήση αμάχων ως ανθρώπινες ασπίδες αποτελούν παραβιάσεις του δικαίου του πολέμου, αυτή η συμπεριφορά δεν απαλλάσσει το Ισραήλ από τις (ευθύνες για τις) δικές του παραβιάσεις», σημείωσε ο Γκουτέρες.
Από το ξέσπασμα του πολέμου Ισραήλ-Χαμάς, το χθεσινό ήταν το πέμπτο σχέδιο ψηφίσματος το οποίο απορρίφθηκε σε ψηφοφορία του Συμβούλιου Ασφαλείας του ΟΗΕ, καθώς το σώμα παραμένει βαθιά διχασμένο για χρόνια όσον αφορά στο ισραηλινο-παλαιστινιακό ζήτημα. Στο κείμενο εξέφρασαν υποστήριξη 100 και πλέον χώρες μέλη του Οργανισμού.
Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ κατέληξε σε συμβιβασμό στα μέσα Νοεμβρίου, μπόρεσε εγκρίνει ψήφισμα που ζητούσε «παύσεις των εχθροπραξιών» και δημιουργία «ανθρωπιστικών διαδρόμων» στη Λωρίδα της Γάζας, όχι όμως «κατάπαυση του πυρός», ούτε καν «ανακωχή».