Μέτρα για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της απάτης στον ΦΠΑ υποδεικνύει η Κομισιόν στα κράτη μέλη της ΕΕ, με κύριους αποδέκτες, χώρες όπως η Ελλάδα, που βρίσκεται στη δεύτερη χειρότερη θέση.
Ειδικότερα, ο ΦΠΑ αντιπροσωπεύει περίπου το 7% του ΑΕΠ της ΕΕ και αποτελεί μία από τις κύριες πηγές εσόδων των κρατών μελών. Ωστόσο, η απώλεια εσόδων από τον ΦΠΑ, που έφτασε στα 134 δισ. ευρώ το 2019 εξακολουθεί να αποτελεί μείζον πρόβλημα.
Στην Ελλάδα οι απώλειες από τον ΦΠΑ ανήλθαν σε 5,3 δισ. ευρώ το 2019, ή στο 26% του συνόλου των εσόδων από τον ΦΠΑ και η Ελλάδα είναι στη δεύτερη χειρότερη θέση, μετά τη Ρουμανία που προηγείται με απώλειες ύψους 33%.
Εξάλλου στη χώρα μας, οργιάζουν οι «εξαφανισμένοι έμποροι» και οι απάτες τύπου καρουζέλ, με αποτέλεσμα η ΑΑΔΕ κάθε μήνα να απενεργοποιεί δεκάδες ΑΦΜ των παραβατών.
Δεδομένου του προβλήματος, η Επιτροπή δημοσίευσε την έκθεση επισκόπησης της διαχείρισης του φόρου προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) στην ΕΕ, η οποία περιέχει σειρά συστάσεων που θα βοηθήσουν τα κράτη μέλη να βελτιώσουν την είσπραξη των εσόδων από τον ΦΠΑ, τις διαδικασίες είσπραξης και τις διαδικασίες ελέγχου.
Με την έκθεσή της η Κομισιόν συνιστά την ψηφιοποίηση της εγγραφής στα μητρώα ΦΠΑ και της διαχείρισης του ΦΠΑ, γεγονός που θα έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση του φόρτου εργασίας των επιχειρήσεων.
Επιπλέον, η έκθεση επισημαίνει τις στρατηγικές που θα μπορούσαν να υιοθετήσουν οι φορολογικές διοικήσεις στην εσωτερική τους οργάνωση και τονίζει τη σημασία της αλληλεπίδρασης με τους φορολογούμενους, η οποία θα μπορούσε να βελτιώσει τις διαδικασίες τόσο για τις φορολογικές αρχές όσο και για τις επιχειρήσεις.
Ακόμη, η Επιτροπή θα υποβάλλει ανά τριετία στο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έκθεση σχετικά με την εγγραφή στα μητρώα ΦΠΑ, τον προσδιορισμό και την είσπραξη του ΦΠΑ και τις διαδικασίες ελέγχου.
Ο 10λογος της Κομισιόν
Μεταξύ άλλων η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συστήνει 10 μέτρα όπως είναι:
- Η ενημέρωση των φορολογουμένων στο Διαδίκτυο σχετικά με τις υποχρεώσεις τους σχετικά με τον ΦΠΑ και πρόβλεψη ηλεκτρονικής εγγραφής.
- Η βελτίωση της αυτόματης ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ φορολογικών διοικήσεων και άλλων εθνικών φορέων.
- Η διατήρηση βάσης δεδομένων ΦΠΑ.
- Η διεξαγωγή επαληθεύσεων και συστηματικοί έλεγχοι βασισμένοι σε δείκτες κινδύνου (risk indicators)
- Η θέσπιση διαδικασιών για τον εντοπισμό φορολογουμένων που αποτυγχάνουν να εγγραφούν και εστίαση στους συγκεκριμένους οικονομικούς τομείς με σημαντικό αριθμό μη εγγεγραμμένων επιχειρήσεων.
- Η ενσωμάτωση διαδικασίας αξιολόγησης κινδύνου στη διαδικασία εγγραφής.
- Η σύνδεση του πληροφοριακού συστήματος καταχώρισης πληροφορικής με άλλα υποσυστήματα της φορολογικής διοίκησης, όπως η κατάθεση και πληρωμή, η είσπραξη και ο έλεγχος.
- Η παροχή πρόσβασης στους υπόχρεους ΦΠΑ να έχουν πρόσβαση, να οπτικοποιούν και να τροποποιούν τα σχετικά με τον ΦΠΑ δεδομένα τους μέσω μιας ασφαλούς διαδικτυακής σύνδεσης.
- Ο σχεδιασμός ενός συστήματος κυρώσεων σε περίπτωση μη υποβολής δηλώσεων ΦΠΑ και μη έγκαιρης πληρωμής, έχοντας υπόψη δύο βασικές αρχές: απλότητα και αναλογικότητα.
- Η δρομολόγηση μιας «επαρκούς» διαδικασίας εσωτερικού ελέγχου για το λογιστικό σύστημα, ώστε να διασφαλιστεί η ευθυγράμμιση με τη φορολογική νομοθεσία και τα λογιστικά πρότυπα.