Τον ασκό του Αιόλου ανοίγει στη Μέση Ανατολή η σημερινή στοχευμένη αμερικανική επίθεση με πυραύλους στο αεροδρόμιο της Βαγδάτης και η εξόντωση του Ιρανού στρατηγού Κασέμ Σουλεϊμανί με εντολή Τραμπ. Το Ιράν και οι σιιτικές οργανώσεις απειλούν με εκδίκηση, οι αντιδράσεις στον αραβικό κόσμο εντείνονται και ο κίνδυνος ευρύτερης ανάφλεξης στην περιοχή είναι πλέον ορατός.
Το αμερικανικό χτύπημα στη Βαγδάτη σηματοδοτεί μια δραματική κλιμάκωση των κρυφών πολέμων στη Μέση Ανατολή, στους οποίους εμπλέκονται το Ιράν, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους - Ισραήλ και Σαουδική Αραβία.
Η έκρυθμη κατάσταση είχε άμεσο αντίκτυπο στις διεθνείς αγορές, καθώς οι τιμές του πετρελαίου σημείωσαν σημαντική άνοδο άνω του 3,5%, ενώ τα μεγάλα χρηματιστήρια σε Ασία και Ευρώπη καταγράφουν πτώση.
Το αμερικανικό χτύπημα δημιουργεί νέα εστία κινδύνων στη Μέση Ανατολή, που έρχεται να προστεθεί στα υπάρχοντα μέτωπα της Συρίας, της Υεμένης, των ταραχών στο Ιράκ και το Λίβανο και του εμφυλίου στη Λιβύη, με τον επεκτατισμό του Ερντογάν στην ανατολική Μεσόγειο να περιπλέκει περισσότερο την κατάσταση.
Σημειώνεται ότι αν και το Ιράν είναι ο "δαίμονας του κακού" για τις ΗΠΑ, ο ρόλος του στη Συρία υπέρ του Άσαντ συνέβαλε σε σχετική σταθεροποίηση μετά και τη συμμετοχή των Ρώσων, ενώ οι σχέσεις του με την Χεζμπολάχ που είναι η σιϊτική απειλή για το Ισραήλ, το καθιστούν πλέον μέγα κίνδυνο γι' αυτό. Έτσι εξηγείται η εσπευσμένη αναχώρηση του Μπένζαμιν Νετανιάχου από τη Αθήνα.
Ποιός ήταν ο Σουλεϊμανί
Οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ σκότωσαν τον Ιρανό υποστράτηγο Κασέμ Σουλεϊμανί, επικεφαλής της επίλεκτης Δύναμης Κουντς, τον εγκέφαλο πίσω από τα σχέδια και τις προσπάθειες για την επέκταση της επιρροής του Ιράν στη Μέση Αναστολή, σε αεροπορική επιδρομή στο διεθνές αεροδρόμιο της Βαγδάτης, γνωστοποίησαν το αμερικανικό Πεντάγωνο και οι ιρανικές αρχές.
Ο Αμπού Μάχντι αλ Μουχάντις, υπαρχηγός των Δυνάμεων Λαϊκής Κινητοποίησης (ΔΛΚ), συμμαχίας σιιτικών παραστρατιωτικών οργανώσεων που έχουν ενταχθεί στον ιρακινό στρατό, έχασε επίσης τη ζωή του σε αυτή την επιδρομή, που είχε αποτέλεσμα να σκοτωθούν ακόμη έξι άνθρωποι και να τραυματιστούν αρκετοί άλλοι, κατά έναν εκπρόσωπο των ΔΛΚ.
Ο θάνατος του υποστρατήγου Σουλεϊμανί, που φέρεται να είχε στενή σχέση με τον ανώτατο ηγέτη του Ιράν αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, σηματοδοτεί μια δραματική κλιμάκωση των κρυφών πολέμων στους οποίους εμπλέκονται το Ιράν, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους, ιδίως του Ισραήλ και της Σαουδικής Αραβίας, και ενδέχεται να οδηγήσει σε αντίποινα.
Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, ο πρόεδρος Χασάν Ρουχανί και ο υπουργός Άμυνας Αμίρ Χαταμί ορκίστηκαν «εκδίκηση».
Το Ιράν συνεχίζει να εμπλέκεται σε μια μακρά σύγκρουση με τις ΗΠΑ, που επιτάθηκε την περασμένη εβδομάδα με την επίθεση στην αμερικανική πρεσβεία στη Βαγδάτη από φιλοϊρανούς σιίτες παραστρατιωτικούς και άλλους διαδηλωτές, που διαμαρτύρονταν για τις αμερικανικές επιδρομές εναντίον της Κατάεμπ Χεζμπολάχ («Ταξιαρχίες του Κόμματος του Θεού»). Την Κατάεμπ Χεζμπολάχ, που ανήκουν στις ΔΛΚ, είχε ιδρύσει ο Μουχάντις.
Πως εξοντώθηκε ο στρατηγός
«Κατά διαταγή του προέδρου» Ντόναλντ Τραμπ, οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις εξαπέλυσαν τα «αμυντικά» πλήγματα «για την προστασία του αμερικανικού προσωπικού στο εξωτερικό», σκοτώνοντας τον Κασέμ Σουλεϊμανί, ανέφερε το Πεντάγωνο σε ανακοίνωσή του. Σκοπός της επιχείρησης ήταν «η αποτροπή μελλοντικών ιρανικών επιθέσεων», πρόσθεσε το αμερικανικό υπουργείο Άμυνας.
Αμερικανοί αξιωματούχοι που μίλησαν υπό τον όρο να μην κατονομαστούν διευκρίνισαν ότι η αυτοκινητοπομπή στην οποία επέβαιναν ο Σουλεϊμανί και ο Μουχάντις επλήγη από τηλεκατευθυνόμενο μη επανδρωμένο εναέριο όχημα (UAV). Οι Φρουροί της Επανάστασης έκαναν λόγο περί επίθεσης από αμερικανικά ελικόπτερα. Φωτογραφίες και πλάνα από τον τόπο όπου έγινε η επιδρομή δείχνουν συντρίμμια σκορπισμένα παντού.
Νωρίτερα ο Άχμεντ αλ Ασάντι, εκπρόσωπος των ΔΛΚ, κατηγόρησε τις ΗΠΑ και το Ισραήλ για τους θανάτους των Σουλεϊμανί και Μουχάντις. Ιρακινές σιιτικές παραστρατιωτικές οργανώσεις ανέφεραν στο Ρόιτερς πως στον βομβαρδισμό σκοτώθηκαν πέντε μέλη τους και δύο «καλεσμένοι». Το Γαλλικό Πρακτορείο μετέδωσε υψηλότερο απολογισμό, κάνοντας λόγο για συνολικά 8 νεκρούς.
Οι ρουκέτες έπληξαν δύο αυτοκίνητα κοντά σε αίθουσα διαχείρισης αερομεταφερόμενου φορτίου στο διεθνές αεροδρόμιο της Βαγδάτης.
Ο Αμπού Μουντάθαρ αλ Χουσέινι, επικεφαλής σιιτικής παραστρατιωτικής οργάνωσης, δήλωσε ότι «οι αμερικανοί εγκληματίες είχαν λεπτομερείς πληροφορίες» για την αυτοκινητοπομπή και τις κινήσεις της.
Η Δύναμη Κουντς
Η Δύναμη Κουντς («Ιερουσαλήμ»), μαζί με τις οργανώσεις που έχει υποστηρίξει, από τη Χεζμπολάχ του Λιβάνου ως μονάδες των ΔΛΚ στο Ιράκ, έχουν αφθονία στρατιωτικών μέσων στη διάθεσή τους αν αυτό που θέλουν είναι να πάρουν την «εκδίκηση» για την οποία μίλησαν οι ιρανοί ηγέτες.
Τον Σεπτέμβριο η Ουάσινγκτον κατηγόρησε το Ιράν για μια εξαιρετικά καταστροφική επίθεση με πυραύλους και UAVs στη Σαουδική Αραβία με στόχο εγκαταστάσεις της ARAMCO, του κρατικού πετρελαϊκού κολοσσού του βασιλείου. Η κυβέρνηση Τραμπ είχε τότε αντιδράσει μόνο σε φραστικό επίπεδο.
Το Ιράν από την άλλη έχει υποστεί χωρίς να ανταποδώσει εκατοντάδες αεροπορικές και πυραυλικές επιθέσεις, κυρίως ισραηλινές, στην επικράτεια της Συρίας και του Ιράκ.
Ωστόσο αναλυτές θεωρούν πως η ιρανική ηγεσία είναι πιθανό να αντιδράσει πολύ πιο δυναμικά στον φόνο του Σουλεϊμανί, που τα τελευταία χρόνια είχε μετατραπεί σε θρύλο για τους σιίτες σε όλη την περιοχή. Ο υποστράτηγος είχε γλιτώσει από πολλές απόπειρες κατά της ζωής του από τις μυστικές υπηρεσίες δυτικών χωρών, του Ισραήλ και αραβικών κρατών τις τελευταίες δύο δεκαετίες.
Η Δύναμη Κουντς, που ορισμένοι αναλυτές θεωρούν υβρίδιο υπηρεσίας κατασκοπείας και ειδικών δυνάμεων, απέτρεψε την ήττα του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ στην εμπόλεμη από το 2011 Συρία και συνέβαλε σημαντικά να ηττηθούν οι τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ.
Ο Σουλεϊμανί είχε αναλάβει διοικητής της Δύναμης Κουντς το 1998 και για χρόνια επέλεξε να κρατάει χαμηλό προφίλ. Για τον υπουργό Εξωτερικών του Ιράν Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ, η δολοφονία του διοικητή της Δύναμης Κουντς αποτελεί «πολύ επικίνδυνη κλιμάκωση».
Ηγετικά στελέχη των Δυνάμεων Λαϊκής Κινητοποίησαν κάλεσαν ήδη τους μαχητές τους να «ετοιμαστούν για μάχη».
Στις ΗΠΑ, προβεβλημένα στελέχη των Ρεπουμπλικάνων εξήραν τον αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ για το «θάρρος» του να πάρει την απόφαση να διατάξει τον φόνο του Σουλεϊμανί, που είχε «αίμα Αμερικανών στα χέρια του», όπως το έθεσε ο Ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκρέιαμ. Ο Σουλεϊμανί «πήρε αυτό που άξιζε», υπερθεμάτισε ο ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής Τομ Κότον. Η Νίκι Χέιλι, πρώην πρεσβεύτρια των Ηνωμένων Εθνών στα Ηνωμένα Έθνη, εξέφρασε ικανοποίηση για τον θάνατο του «αρχιτρομοκράτη» Σουλεϊμανί για δήλωσε «υπερήφανη» για την απόφαση του Τραμπ.
Η αντίδραση του Τραμπ
Ο ίδιος ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανάρτησε στον λογαριασμό του στο Twitter μια εικόνα, τη σημαία της χώρας του, χωρίς σχόλια, μετά την επιδρομή.
Στην άλλη πλευρά του πολιτικού φάσματος ο Δημοκρατικός βουλευτής Έλιοτ Ένγκελ στηλίτευσε το γεγονός ότι ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δεν ενημέρωσε το Κογκρέσο για την αμερικανική επιδρομή στο έδαφος του Ιράκ εναντίον του υποστράτηγου και προειδοποίησε ότι η ενέργεια αυτή μπορεί να έχει «απρόβλεπτες συνέπειες».
Ενώ ο υποψήφιος για το χρίσμα των Δημοκρατικών και πρώην αντιπρόεδρος Τζο Μπάιντεν τόνισε πως ο πρόεδρος Τραμπ «έριξε μια ράβδο δυναμίτιδας σε μια πυριτιδαποθήκη» και «οφείλει μια εξήγηση στον αμερικανικό λαό», κάνοντας λόγο για μια «τεράστια κλιμάκωση σε μια περιοχή ήδη πολύ επικίνδυνη».
Ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Τομ Γιουντάλ έκρινε πως ο πρόεδρος Τραμπ «έφερε τη χώρα μας στα πρόθυρα ενός παράνομου πολέμου με το Ιράν χωρίς την έγκριση του Κογκρέσου».