Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι έχει ήδη εκλεγεί πρόεδρος της Ουκρανίας μια φορά. Ήταν όμως σε μια τηλεοπτική σειρά. Ο δημοφιλής ηθοποιός, ο οποίος δεν διαθέτει καμία πολιτική εμπειρία, έκλεισε τα στόματα των επικριτών του καθώς πριν από λίγες ημέρες κατέγραψε νέο ρεκόρ δημοτικότητας μεταξύ των υποψηφίων για τις προεδρικές εκλογές στην Ουκρανία που θα διεξαχθούν στις 31 Μαρτίου.
Στην πιο πρόσφατη δημοσκόπηση ο κωμικός ηθοποιός ενίσχυσε το προβάδισμά του έναντι των αντιπάλων του με 26,9% στην πρόθεση ψήφου έναντι 17,7% του νυν προέδρου Πέτρο Ποροσένκο και 15,8% της πρώην πρωθυπουργού Γιούλια Τιμοσένκο ανατρέποντας έτσι τα προγνωστικά που έκαναν λόγο για μια μάχη ανάμεσα σε δύο από τους εμπειρότερους πολιτικούς της Ουκρανίας.
Ο 41χρονος Ζελένσκι εκμεταλλεύτηκε την λαϊκή δυσαρέσκεια απέναντι στο πολιτικό κατεστημένο και χρησιμοποίησε το ίντερνετ για να περάσει το μήνυμά του στους ψηφοφόρους.
Ο Ζελένσκι είχε κάνει την έκπληξη τον Ιανουάριο, όταν ήρθε πρώτος στις δημοσκοπήσεις γι΄αυτές τις εκλογές, τις τόσο κρίσιμες για την χώρα, η οποία εδώ και πέντε χρόνια βρίσκεται σε πόλεμο και αντιμετωπίζει μεγάλες οικονομικές δυσκολίες.
Για πολλούς η πολιτική του θυμίζει την λαϊκιστική ρητορική του Ντόναλντ Τραμπ. Οι υποστηρικτές του ωστόσο τον θεωρούν μια εναλλακτική πρόταση απέναντι στην παλιά φρουρά, η οποία όπως υποστηρίζουν, δεν κατάφερε να πραγματοποιήσει τις υποσχέσεις της ως προς την καταπολέμηση της διαφθοράς και την βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης.
Ο Ποροσένκο ανήλθε στην εξουσία το 2014 με την φιλοευρωπαϊκή, κατά της διαφθοράς λαϊκή εξέγερση, ενώ η Τιμοσένκο ήταν το πρόσωπο της Πορτοκαλί Επανάστασης, η οποία το 2004 υποσχέθηκε μια νέα, πιο δίκαιη Ουκρανία.
"Ο Ζελένσκι θεωρείται ο ‘τίποτα από τα παραπάνω’ υποψήφιος. Επίσης είναι ένα νέο πρόσωπο, είναι μοντέρνος, είναι νέος, είναι trendy", δηλώνει στο AFP ο πολιτικός αναλυτής Βαντίμ Καρασίοφ, τον οποίο επικαλείται το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
«Ο λαός έχει κουραστεί από τις παρωχημένες ιδέες και τους συνηθισμένους πολιτικούς», προσθέτει.
Αλλά όπως ο ίδιος επισημαίνει, υπάρχει διαφορά από το να χρησιμοποιηθεί η υποψηφιότητα του Ουκρανού ηθοποιού απέναντι στην πολιτική ελίτ και να του εμπιστευτεί ο λαός τα ηνία της χώρας.
Παρότι προηγείται στις δημοσκοπήσεις κάποιοι ειδικοί υποστηρίζουν ότι ο Ζελένσκι απέχει πολύ από το να εκλεγεί καθώς πολλοί από τους υποστηρικτές του είναι νέοι και μάλλον απρόθυμοι να μετακινηθούν για να ψηφίσουν.
Υπάρχει επίσης ένας αριθμός ρεκόρ υποψηφίων (44), γεγονός που καθιστά ακόμη πιο απρόβλεπτη την ψηφοφορία, αλλά και ένα μεγάλο ποσοστό αναποφάσιστων.
Επιπλέον, οι ειδικοί τονίζουν ότι κανένας από τους υποψήφιους για την προεδρία δεν μπορεί να κερδίσει από τον πρώτο γύρο. Ο Ζελένσκι, πάντως, θεωρείται πιθανό να περάσει στον δεύτερο γύρο που προβλέπεται να διεξαχθεί στις 21 Απριλίου.
Ωστόσο, αν ο Ζελένσκι δεν κερδίσει την προεδρική εκλογή, η συμμετοχή στις εκλογές θα επιτρέψει στον ίδιο και στο νεοϊδρυθέν κόμμα του να εξασφαλίσουν ένα καλό ποσοστό στις βουλευτικές εκλογές του Οκτωβρίου.
«Υπηρέτης του λαού»
Οι επικριτές του επικεντρώνονται στην ασάφεια του μανιφέστου του, τα κυριότερα σημεία του οποίου επιλέχτηκαν έπειτα από λαϊκή ψηφοφορία που διενεργήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Αμφισβητούν την ικανότητα ενός ανθρώπου, η πολιτική εμπειρία του οποίου περιορίζεται σε έναν ρόλο σε σόου με τον τίτλο «Υπηρέτης του λαού».
Αν εκλεγεί πρόεδρος ο Ζελένσκι θα κληθεί να αντιμετωπίσει μια σύγκρουση με τους υποστηριζόμενους από τη Ρωσία αυτονομιστές, ένα εχθρικό Κρεμλίνο καθώς και τα υψηλά ποσοστά φτώχειας και διαφθοράς.
Ξένοι διπλωμάτες έχουν, ανώνυμα, εγείρει ερωτήματα σχετικά με την υποψηφιότητά του. «Πολλές γενικολογίες, καμία ξεκάθαρη θέση. Ήταν τρομακτικό αν σκεφτεί κανείς ότι πρόκειται για προεδρικό υποψήφιο», λέει στο Γαλλικό Πρακτορείο δυτική διπλωματική πηγή έπειτα από συνάντηση με τον Ζελένσκι.
«Υστερεί σε γνώσεις, αλλά είναι πολύ πρόθυμος να μάθει», σημειώνει από την πλευρά του ο μεταρρυθμιστής βουλευτής Σεργκίι Λεστσένκο, ο οποίος επίσης είχε παραστεί σε συνάντηση.
Κάποιες φορές στην προεκλογική του εκστρατεία υπήρξε σύγχυση ανάμεσα στην μυθοπλασία και στην πραγματικότητα.
«Ο πρόεδρος Υπηρέτης του Λαού. Σύντομα κοντά σας», έγραφαν οι αφίσες στους δρόμους του Κιέβου, προωθώντας τόσο την υποψηφιότητά του όσο και τον νέο κύκλο της δημοφιλούς σειράς που θα ξεκινήσει τον Μάρτιο.
«Μπήκα στην μάχη για την προεδρία της Ουκρανίας και μετά με αποκάλεσαν κλόουν. Είμαι ένας κλόουν και είμαι πολύ υπερήφανος γι’ αυτό», έγραψε ο Ζελένσκι σε ανάρτησή του στη σελίδα του στο Facebook.
Όπως και οι άλλοι βασικότεροι υποψήφιοι για την προεδρία, ο Ζελένσκι λέει ότι θέλει η χώρα να διατηρήσει μια φιλοδυτική κατεύθυνση.
«Μαριονέτα»
Ο Ζελένσκι κατάγεται από την βιομηχανική πόλη Κρίβι Ριγκ στην κεντρική Ουκρανία. Πατέρας δύο παιδιών έχει πτυχίο Νομικής, αλλά τελικά ακολούθησε καριέρα ηθοποιού.
Είναι ο καλλιτεχνικός διευθυντής ενός θεατρικού στούντιο, του Kvartal 95, που φέρεται ότι ανήκει σε μια κοινοπραξία επιχειρήσεων με συναλλαγές με τη Ρωσία.
Ένα ρεπορτάζ-έρευνα που προβλήθηκε στην ουκρανική τηλεόραση τον Ιανουάριο τον κατηγορεί για συνεχιζόμενες εμπορικές σχέσεις με την Ρωσία, ένα πολύ ευαίσθητο ζήτημα λόγω της έντασης στις σχέσεις των δύο γειτονικών χωρών.
Μετά το τηλεοπτικό ρεπορτάζ ο Ζελένσκι επιβεβαίωσε ότι έχει μετοχές σε μια κυπριακή εταιρεία, η οποία ανήκει σε ρωσικό όμιλο και δεσμεύτηκε να τις πουλήσει.
Οι αντίπαλοί του τον κατηγόρησαν ότι είναι «μαριονέτα» του ολιγάρχη Ιγκόρ Κολομόισκι, του δισεκατομμυριούχου εχθρού του Ποροσένκο, κάτι το οποίο διαψεύδει ο ηθοποιός.
ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP