Διεθνή

Ο «Όρμπαν ο Τρομερός» διχάζει την Ευρώπη


H σκηνή στο φουαγιέ της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Λετονίας διαδραματίστηκε τον Μάιο του 2015, αλλά δεν ξεχνιέται. Σε μια σύνοδο κορυφής της ΕΕ στη Ρίγα, ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ υποδέχεται τον Ούγγρο πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν με ένα... χαστουκάκι στο πρόσωπο και τις λέξεις: "Ο δικτάτορας έρχεται".  

Στη συνέχεια, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας αστειεύθηκαν -άλλωστε και οι δυο ανήκουν στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα- αλλά το μήνυμα είχε σταλεί. Σχεδόν τέσσερα χρόνια αργότερα, η έκρηξη μεταξύ των δύο ανδρών δεν άργησε να έρθει. O Ούγγρος πρωθυπουργός κατηγόρησε με σφοδρότητα τον πρόεδρο της Κομισιόν για την μεταναστευτική πολιτική της ΕΕ, κάνοντας μάλιστα λόγο για σύμπλευση με τον δισεκατομμυριούχο Τζορτζ Σόρος.

«Οι Βρυξέλλες βρίσκονται υπό τον έλεγχο μιας φιλομεταναστευτικής πλειοψηφίας», είπε ο Όρμπαν κατά την εβδομαδιαία συνέντευξή του στο κρατικό ραδιόφωνο Kossuth Rádio, κατηγορώντας ευθέως τον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ ότι τάσσεται υπέρ της νομιμοποίησης της μετανάστευσης στην Ευρώπη. Η εξέλιξη αυτή προκάλεσε όμως ρήγμα στους κόλπους του ΕΛΚ και μάλιστα λιγότερο από τρεις μήνες πριν τις ευρωεκλογές, όπου η ευρωπαϊκή κεντροδεξιά αγωνίζεται για τη νίκη του υποψηφίου της Μάνφρεντ Βέμπερ και την ανάδειξή του σε νέο πρόεδρο της Κομισιόν. Μια υποψηφιότητα που χρειάζεται φυσικά και τις ψήφους των ευρωβουλευτών του Όρμπαν.

«Οι επιθέσεις του Ούγγρου πρωθυπουργού εναντίον του επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ προκαλούν μια διαμάχη στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα τρεις μήνες πριν τις ευρωπαϊκές εκλογές, έγραψε η γερμανική Die Welt.

«Πολλοί απαιτούν τον αποκλεισμό του κόμματος του Όρμπαν από το ΕΛΚ αλλά ο κορυφαίος υποψήφιός του Μάνφρεντ Βέμπερ διστάζει» προσθέτει η γερμανική εφημερίδα .

«Με τις πράξεις και τις ιδέες του, ο κ. Όρμπαν έχει διαφοροποιηθεί από το ιδεολογικό πλαίσιο που έχει το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) και κυρίως η Νέα Δημοκρατία», δήλωσε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας, Κώστας Τζαβάρας στον ραδιοφωνικό σταθμό του Αθηναϊκού - Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων «Πρακτορείο 104,9 FM».

«Νομίζω ότι πρέπει να κρατήσει το ΕΛΚ αποστάσεις από συμπεριφορές, ιδέες και νοοτροπίες που δεν δίνουν την αίσθηση ότι κινούνται στο πλαίσιο του πολιτικού και κοινωνικού φιλελευθερισμού. Όποιος ανήκει στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα θα πρέπει με τη συμπεριφορά, με τη λογική και τις ιδέες του να επιβεβαιώνει τις αξίες και τις αρχές που έχουν οδηγήσει όλα τα κόμματα που ανήκουν σε αυτή την "οικογένεια" των κομμάτων στο να είναι μαζί» τόνισε ο κ. Τζαβάρας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Αλλά και οι φωνές εντός του συντηρητικού ΕΛΚ για να εκδιωχθεί ο Όρμπαν και το κόμμα του, πληθαίνουν. Κάτι τέτοιο όμως θα μείωνε τις πιθανότητες του υποψήφιου του ΕΛΚ Μάνφρεντ Βέμπερ να γίνει ο επόμενος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

«Παρά τις εκκλήσεις στους κόλπους του ΕΛΚ για την αποπομπή του Όρμπαν λόγω των συνεχών επιθέσεων κατά των Βρυξελλών και την ανοικτή ιδεολογική αμφισβήτηση της ΕΕ από τον αυταρχικό ηγέτη της Ουγγαρίας -κάτι ασύμβατο με τις θέσεις του ΕΛΚ- ο επικεφαλής του ΕΛΚ Βέμπερ δεν έχει ακόμη πειστεί να απαιτήσει την απομάκρυνση του Fidesz» γράφει η Die Welt.

Αν και ο Βέμπερ αποστασιοποιήθηκε από τον Όρμπαν, εξακολουθεί να βρίσκεται σε διάλογο μαζί του, εκτιμώντας ότι καλύτερα είναι να διατηρήσουμε το κόμμα του Fidesz ελεγχόμενο κοντά μας», γράφει η γερμανική εφημερίδα.

Tη θέση ότι «το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα χρειάζεται τον Όρμπαν» υποστηρίζει ο ευρωβουλευτής της ΝΔ Γιώργος Κύρτσος.

Μιλώντας στον ραδιοσταθμό Νews24/7 ο κ. Κύρτσος τόνισε: «Ο Όρμπαν είναι υπερσυντηρητικός αλλά έχει 49%. Έχει απέναντί του την Χρυσή Αυγή της Ουγγαρίας και αυτό δεν πρέπει να το ξεχνάμε». Ο υποψήφιος πρόεδρος της Κομισιόν των Ευρωπαίων Σοσιαλδημοκρατών Φρανς Τίμερμανς εκμεταλλεύθηκε μάλιστα τη διαμάχη στο ΕΛΚ για τον Βίκτορ Όρμπαν για να επιτεθεί εναντίον του συντηρητικού αντιπάλου του Μάνφρεντ Βέμπερ. «Η ιδέα ότι ο Όρμπαν θα μπορούσε να συνετιστεί μέσα στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα δεν λειτούργησε», δήλωσε ο Τίμερμανς στο SPIEGEL. «Θέλω να προειδοποιήσω το ΕΛΚ και τον κ. Βέμπερ ότι ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας δεν θα μολύνει μόνο το ΕΛΚ» πρόσθεσε.  

Βαρίδι για το ΕΛΚ ο Όρμπαν

Αλλά και ο ηγέτης του Χριστιανοδημοκρατικού κόμματος του Λουξεμβούργο και ευρωβουλευτής Φρανκ Ένγκελ δήλωσε στην Die Welt ότι «το κόμμα του Όρμπαν, το Fidesz, έχει γίνει ένα αντι-ευρωπαϊκό κόμμα και με την πολιτική του μίσους που ακολουθεί δεν μπορεί να ανήκει στο ΕΛΚ». Μια ευρωπαϊκή προεκλογική εκστρατεία με το Fidesz στο ΕΛΚ θα ήταν για όλους μια "αδικαιολόγητη επιβάρυνση"», προειδοποίησε ο Ένγκελ και πρόσθεσε ότι «το Fidesz πρέπει, επομένως, να βγει από το ΕΛΚ αυτή τη στιγμή».  

Στο ίδιο μήκος κύματος ο Γερμανός χριστιανοδημοκράτης ευρωβουλευτής Έλμαρ Μπροκ θεωρεί τον Ούγγρο πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν «βαρίδι» για το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα.  

«Ο Όρμπαν γίνεται ολοένα και πιο αφόρητος», δήλωσε ο Μπροκ στην εφημερίδα Tagesspiegel. Αλλά και η αντίδραση του πρωθυπουργού της Βαυαρίας και του επικεφαλής του CSU, Μάρκους Σέντερ ήταν χαρακτηριστική: «Η πορεία που ακολούθησε ο Βίκτορ Όρμπαν είναι δυστυχώς σε λάθος κατεύθυνση» είπε ο Σέντερ. Ακόμη και ο Βέμπερ έκανε λόγο για «μεγάλη έλλειψη κατανόησης και θυμό» στο ΕΛΚ. Η ηγέτης των Χριστιανοδημοκρατών Ανεγκρέτ Κραμπ Κάρενμπάουερ εμφανίστηκε ακόμη πιο ήπια έναντι του Όρμπαν, αποφεύγοντας να κόψει τις γέφυρες. Άλλωστε, πολλοί Γερμανοί συντηρητικοί πολιτικοί συμμερίζονται την ευρέως διαδεδομένη άποψη ότι ο Όρμπαν συνέβαλε με την αντιμεταναστευτική του πολιτική να περιορίσει τον αριθμό των προσφύγων προς τη Γερμανία .  

Η μαύρη και η άσπρη γάτα

Η γερμανική FAZ εκτιμά πάντως ότι «πολλές φορές μια προβληματική ηγεσία μπορεί ακόμη και να προκαλεί μια κάποια γοητεία». Υπενθυμίζει μάλιστα ότι «κατά ειρωνικό τρόπο, ο υπερσυντηρητικός Φραντς Γιόζεφ Στράους το 1975, ήταν ο πρώτος Δυτικογερμανός πολιτικός, ο οποίος έγινε δεκτός από τον Κινέζο δικτάτορα Μάο Τσε Τουνγκ. Όταν μάλιστα ο μετέπειτα διάδοχος του Μάο, Ντενγκ Χσιάο Πινγκ, ρωτήθηκε γιατί τα πάει τόσο καλά με τον Στράους απάντησε: "Δεν έχει σημασία αν η γάτα είναι μαύρη ή γκρι, κυρίως πιάνει ποντίκια"». Αυτή είναι μόνο ένα μέρος της εξήγησης της ιδιαίτερης σχέσης που έχουν οι Βαυαροί Χριστιανοκοινωνιστές -στους οποίους ανήκει και ο Βέμπερ-με τον δημοκρατικά εκλεγμένο πρωθυπουργό της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν.

Ο πρώην πρωθυπουργός της Βαυαρίας Έντμουντ Στόιμπερ είπε κάποτε ότι η Ουγγαρία είναι «μια χώρα που μας δίνει συναισθηματική συμπάθεια». Αλλά η κοινή ιστορία είναι επίσης πολύ σημαντική, ειδικά αν θυμηθούμε ότι το 1989 που κατέρρευσε το Ανατολικό μπλοκ, ο τότε ηγέτης των φοιτητών Βίκτορ Όρμπαν είχε πρωτοστατήσει στο κίνημα ανατροπής του κομμουνιστικού καθεστώτος. Το 2001 μάλιστα του απονεμήθηκε το βραβείο Φραντς Γιοζεφ Στράους από το Ίδρυμα Hanns-Seidel, το οποίο βρίσκεται κοντά στο CSU. Η συμβολή του Όρμπαν στην ανατροπή του κομμουνιστικού καθεστώτος ήταν επίσης ο λόγος για τη φιλία του με τον Χέλμουτ Κολ τον οποίο ο Ούγγρος πρωθυπουργός εκθείαζε συνεχώς με θερμά λόγια.  

Αντίθετα, για την Άγγελα Μέρκελ ο Όρμπαν δεν είχε διστάσει να την επικρίνει τα τελευταία χρόνια, κατηγορώντας την ότι θέλει να στείλει το... ιππικό στην Ουγγαρία. Λίγο μετά που ο Όρμπαν κέρδισε πάλι τις εκλογές στην Ουγγαρία, η Μέρκελ τον υποδέχτηκε στο Βερολίνο το περασμένο καλοκαίρι, θέλοντας να εξομαλύνει την κατάσταση. Η Καγκελάριος δεν δίστασε όμως να πει σε κοινή συνέντευξη Τύπου ότι «οι απόψεις μας για τη μεταναστευτική πολιτική είναι πολύ διαφορετικές».  

Εθνικισμός κλειστών συνόρων

Ο Βίκτορ Όρμπαν δεν κρύβει ότι είναι θιασώτης μιας λευκής, χριστιανικής και κλειστής Ευρώπης. Ο Εμανουέλ Μακρόν προειδοποίησε για τη «λέπρα που διογκώνεται στην Ευρώπη, τον εθνικισμό που αναγεννάται, τα κλειστά σύνορα». Το γεγονός ότι οι Χριστιανοδημοκράτες διστάζουν να απομακρύνουν το δεξιό εθνικιστικό κόμμα Fidesz του Όρμπαν από το ΕΛΚ, δίνει τροφή σε αρκετές ευρωπαϊκές δυνάμεις να τους κατηγορούν για πιο...·δεξιά στροφή. Κατά την άποψη του Τίμερμανς, «οι χριστιανοδημοκράτες της Ευρώπης συνεχίζουν να κινούνται προς τα δεξιά άκρα με ανθρώπους όπως ο Όρμπαν αλλά και τη νέα γενιά του ΕΛΚ, για παράδειγμα τον Ομοσπονδιακό Καγκελάριο της Αυστρίας Σεμπάστιαν Κουρτς, που κινεί το κόμμα στα δεξιά», δήλωσε ο Σοσιαλδημοκράτης Τίμερμανς, ο οποίος είναι και Πρώτος Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.