Τα πράγματα δυσκολεύουν στο μέτωπο της διαπραγμάτευσης για το Σκοπιανό. Όχι εξ αιτίας του συλλαλητηρίου της Κυριακής, το οποίο εκ των πραγμάτων υπαγορεύει «κόκκινες γραμμές» στην κυβέρνηση και θα αναγκάσει την αντιπολίτευση να εμμείνει σε ανεδαφικές απόψεις. Το μεγάλο πρόβλημα είναι οι προτάσεις που διατυπώνονται στο σχέδιο Νίμιτς: απέχουν παρασάγγας από τις ελληνικές θέσεις και δεν μπορούν να αποτελέσουν ούτε καν αποδεκτή βάση συζήτησης.
Συναρτούν την αλλαγή επίσημης ονομασίας με την ένταξη της ΠΓΔΜ στην ΕΕ – δηλαδή την μεταθέτουν σε βάθος χρόνου, δεν περιλαμβάνουν πρόβλεψη για αλλαγή συνταγματικών διατάξεων, αφήνουν επίσης πολλά σκοτεινά σημεία όσον αφορά τον αλυτρωτισμό και τη γλώσσα.
Ακόμη και αν ήθελε να δείξει διαλλακτικότητα και υπερβολικά «καλή διάθεση» συνεννόησης, η κυβέρνηση δεν θα μπορούσε - πιεζόμενη μάλιστα εντονότερα και εκ των έσω μετά το συλλαλητήριο – να προσέλθει σε ουσιαστική διαπραγμάτευση επ’ αυτού του σχεδίου.
Το σχέδιο Νίμιτς, το οποίο δημοσίευσε το Βήμα, έχει σημαντικές διαφορές από τις ελληνικές θέσεις, όπως αυτές θα εκφραστούν στο κείμενο Συμφωνίας που θα παρουσιάσει ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, εντός του Φεβρουαρίου. Το προσχέδιο του εν λόγω Συμφώνου, το οποίο παρουσίασε ο κ.Κοτζιάς στο Μάθιου Νίμιτς, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα, έχει τρεις κεντρικούς άξονες, πέραν βεβαίως από το πρωτεύον ζήτημα του ονοματολογικού.
Ο πρώτος είναι οι συνταγματικές αλλαγές, που ζητάει μετά επιτάσεως το ελληνικό ΥΠΕΞ, προκειμένου να εξαλειφθούν πλήρως αλυτρωτικά στοιχεία και αναφορές. Το δεύτερο σημείο στο οποίο επιμένει η Αθήνα, όπως διατυπώνεται στο προσχέδιο του Συμφώνου, αφορά στην ταυτότητα, καθώς οι πολίτες της ΠΓΔΜ προσδιορίζονται ως «Μακεδόνες», ενώ το τρίτο σημείο στο οποίο η Ελλάδα εκφράζει ενστάσεις αφορά τη «μακεδονική» γλώσσα που υιοθετούν στο σύνταγμά τους τα Σκόπια.
Τι αναφέρει το σχέδιο Νίμιτς
Για την αλλαγή συνάγματος: Στο σχέδιο Νίμιτς, το οποίο κατατέθηκε στους διαπραγματευτές Ελλάδας-ΠΓΔΜ στις 17 Ιανουαρίου, δεν υπάρχει αναφορά σε υποχρεωτική αλλαγή του συντάγματος. Μάλιστα, όπως, χαρακτηριστικά αναφέρεται στο κείμενο η ΠΓΔΜ «είναι αρμόδια να κρίνει ποιες θα είναι οι δεσμευτικές, αξιόπιστες και αμετάκλητες εθνικές διαδικασίες» για την εφαρμογή της λύσης». Καμία προτροπή, λοιπόν, προς τους Σκοπιανούς, εκ μέρους του Μάθιου Νίμιτς, για αναθεώρηση του συντάγματος.
Για την ταυτότητα και την γλώσσα: Ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ προτείνει τη σλαβική εκδοχή «makedonski» ή την περιγραφή με βάση το επίσημο όνομα που τελικώς θα υιοθετηθεί, αν επέλθει συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών. (π.χ. πολίτης της «Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας»).
Σ’ ότι αφορά στο ονοματολογικό, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς έχε υποστηρίξει ότι η Αθήνα τάσσεται υπέρ μιας σύνθετης ονομασίας με γεωγραφικό ή τοπικό προσδιορισμό, που θα ισχύει έναντι όλων και θα είναι αμετάφραστη στη σλαβική γλώσσα. Η πρόταση Νίμιτς διαφοροποιείται από την ελληνική θέση, αφού αφήνει ανοιχτό το «παράθυρο», στα κράτη μέλη του ΟΗΕ και τρίτα μέρη, να μεταφράζουν κατ΄ επιλογήν τη νέα ονομασία.
Αξιο αναφοράς στο σχέδιο Νίμιτς αποτελεί και η θέση που «ασπάζεται» για τα θέματα εμπορικής χρήσεως. Συγκεκριμένα επαναφέρει τη ρήτρα «μη αποκλειστικής χρήσης» των όρων «Μακεδονία» και «μακεδονικός» και για τις δύο χώρες.
Τούτων δοθέντων, προκύπτει το συμπέρασμα οι θέσεις Νίμιτς διευρύνουν το χάσμα ανάμεσα σε Αθήνα και Σκόπια, δημιουργώντας σημαντικά προσκόμματα και διπλωματικά προβλήματα, που δύσκολα θα ξεπεραστούν. Η κυβέρνηση, πάντως, και δη ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, θα καταθέσει εντός του Φεβρουαρίου το Σύμφωνο, την ελληνική πρόταση για την επίλυση του ζητήματος