Κορυφώνεται η αγωνία για 17.000 συνταξιούχους της Εθνικής Τράπεζας, καθώς αρχίζει σήμερα η κρισιμότερη δίκη στον Άρειο Πάγο για την υπόθεση του Λογαριασμού Επικούρησης (ΛΕΠΕΤΕ), που ουσιαστικά θα κρίνει την έκβαση μιας μακράς αντιδικίας, στη διάρκεια της οποίας έχουν εκδοθεί, σε πρώτο και δεύτερο βαθμό, αντιφατικές μεταξύ τους αποφάσεις.
Η δίκη που αρχίζει σήμερα, όπου οι ενάγοντες συνταξιούχοι θα εκπροσωπηθούν από το δικηγόρο Γιάννη Κυριακόπουλο, έχει ενδιαφέρον ιστορικό. Η υπόθεση φθάνει στον Άρειο Πάγο κατόπιν πρωτοβουλίας της Εθνικής, που προχώρησε σε ένα σημαντικό δικονομικό ελιγμό: μετά την αρχική έκδοση απόφασης σε βάρος της, σε πρώτο βαθμό, η τράπεζα «παρέκαμψε» το Εφετείο και έφερε το θέμα απευθείας στον Άρειο Πάγο, πιθανότατα για να εξασφαλίσει ότι θα επιταχυνθεί η έκδοση μιας αμετάκλητης απόφασης.
Η τράπεζα έχει εκτιμήσει κατ' επανάληψη και σε σχετικές σημειώσεις των οικονομικών της καταστάσεων ότι η τελική έκβαση της αντιδικίας με τους εργαζομένους θα είναι θετική για την ίδια και δεν θα υποχρεωθεί να επιβαρυνθεί με πληρωμές για την επικούρηση των συνταξιούχων.
Νέα απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου
Πριν εισαχθεί στον Άρειο Πάγο η υπόθεση του ΛΕΠΕΤΕ, μια νέα απόφαση πρώτου βαθμού, από το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών (με αριθμό 2413/2019) δημιούργησε θετικό κλίμα στις τάξεις των συνταξιούχων, αν και δεν προδικάζει σε καμία περίπτωση, όπως σημειώνουν νομικοί, την έκβαση της δίκης στο Ανώτατο Δικαστήριο.
Η εν λόγω απόφαση δέχεται ένα βασικό επιχείρημα των συνταξιούχων, ότι η παροχή του ΛΕΠΕΤΕ, όπως προκύπτει «από την επισκόπηση του Κανονισμού Λειτουργίας του και με γνώμονα τόσο την γραμματική ερμηνεία των διατάξεών του, αλλά και τον σκοπό τον οποίο εξυπηρετούσε η σύσταση και η λειτουργία του, αποτελούσε μία κατά κυριολεξία μισθολογική παροχή, μέσω συγκεντρώσεως περιουσίας».
Αυτός ο χαρακτήρας της παροχής, όπως εξηγείται στο σκεπτικό της ίδιας απόφασης, «καταδεικνύεται και από το γεγονός ότι με την έγκριση του Κανονισμού Λειτουργίας του ΛΕΠΕΤΕ από το Διοικητικό Συμβούλιο της εναγομένης (σ.σ.: της Εθνικής Τράπεζας) και τις ακόλουθες τροποποιήσεις του με αποφάσεις αποκλειστικά του Δ.Σ. της εναγομένης και όχι με νομοθετικές παρεμβάσεις, ο όρος αυτός (περί μηνιαίας παροχής) θεωρείται μέρος των ατομικών συμβάσεων εργασίας των εργαζομένων και υπόκειται και υπόκειται στην αρχή περί τηρήσεως των συμπεφωνημένων (pacta sunt servanda)».
Περαιτέρω, η απόφαση υπεισέρχεται στο θέμα της διαχείρισης των πόρων του ΛΕΠΕΤΕ, τονίζοντας ότι αυτός «χρηματοδοτείτο και με ιδίους πόρους των εργαζομένων, που μέσω της μισθοδοσίας τους παρακρατούνταν ανάλογα ποσά αποδοχών προκειμένου να λειτουργήσει». Η κατάθεση των εισφορών αυτών «δεν λειτουργούσε ούτε ως χρηματιστηριακή συναλλαγή, ούτε και ως επισφαλές επενδυτικό προϊόν τοποθετήσεων της διαχειριστικής επιτροπής».
Συνεπώς, «προκύπτει ο μισθολογικός χαρακτήρας της εν λόγω παροχής και όχι ένα επικουρικό ασφαλιστικό ταμείο των εργαζομένων της εναγομένης εταιρείας το οποίο και ενδεχομένως θα ήταν αμφιλεγόμενο από νομική υπόσταση, σύμφωνα με το καταστατικό και τους σκοπούς ίδρυσής του».
Ο Κανονισμός, κατά την ίδια απόφαση, «συνιστά μία σύμβαση μεταξύ της εναγομένης και των εργαζομένων της», ενώ «πουθενά δεν γίνεται λόγος για περίπτωση ολοκληρωτικής διακοπής της παρoχής, όχι με πρόθεση το θέμα να αφεθεί αρρύθμιστο, αλλά για να θεωρείται ότι η χορήγηση της συγκεκριμένης παροχής είναι εγγυημένη, κυρίως ως εργοδοτική της υποχρέωση για τη χορήγηση της, με μόνη ανεκτή τη μη αναπροσαρμογή του μόνο προς τα επάνω και σε καμία περίπτωση η περικοπή του».
Η Εθνική είναι υποχρεωμένη σε κάθε περίπτωση να καλύπτει με χρηματοδότηση τον ΛΕΠΕΤΕ. «Ακόμη και σε περίπτωση μη ύπαρξης αποθεματικού στο ΛΕΠΕΤΕ (...) η εναγόμενη εταιρεία ως προνοούσα εργοδότις πάντοτε στήριζε με οικονομική παροχή τη λειτουργία του ΛΕΠΕΤΕ. (...) Το αποθεματικό του ΛΕΠΕΤΕ θα έπρεπε (με βάση την χρηστή διαχείρισή του και την πρόνοια και ορθό σχεδιασμό της εναγομένης να τον διατηρεί ικανό να συνεχίζει τη μηνιαία αυτή παροχή».
Προηγούμενη απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών (759/2019), επίσης δικαίωνε πλήρως τους συνταξιούχους, κρίνοντας ότι ο ΛΕΠΕΤΕ αποτελεί Λογαριασμό Εγγυημένων και Καθορισμένων Παροχών και απορρίπτοντας τον ισχυρισμό της τράπεζας ότι αποτελεί ένα επικουρικό ασφαλιστικό ταμείο των εργαζομένων της ΕτΕ.
