Σπανίως ένας κεντρικός τραπεζίτης, που έχει ως βασική αποστολή τον έλεγχο του πληθωρισμού, τάσσεται δημόσια και με σαφήνεια υπέρ της αύξησης των μισθών. Το έκανε χθες ο Μάριο Ντράγκι και το μήνυμα που εξέπεμψε από το Ταλίν της Εσθονίας ακούσθηκε πιο δυνατά στην Φραγκφούρτη και στο Βερολίνο, καθώς συνδέεται άμεσα με την κόντρα του με τις γερμανικές αρχές για τα μηδενικά επιτόκια και την ποσοτική χαλάρωση.
Οι δηλώσεις Ντράγκι προκάλεσαν αίσθηση, κάνοντας το “Bloomberg” να σχολιάσει ότι πρόκειται για μια «κραυγή υπέρ των αξιοπρεπών μισθών». Ο Ιταλός τραπεζίτης συνέδεσε ευθέως την επιστροφή σε μια «κανονική» νομισματική πολιτική, για την οποία πιέζουν ασφυκτικά οι Γερμανοί, με την αύξηση των ονομαστικών αμοιβών των εργαζομένων, χωρίς την οποία εκτιμά ότι δεν πρόκειται να επανέλθει σταθερά ο πληθωρισμός κοντά στο στόχο της ΕΚΤ.
Όπως τόνισε χθες ο Μάριο Ντράγκι, η οικονομία της ευρωζώνης έχει περάσει σε φάση ανάκαμψης, ή, όπως αυτό κωδικοποιείται στη διάλεκτο των κεντρικών τραπεζιτών: «τα ρίσκα για την ανάπτυξη είναι ισορροπημένα».
Υπογράμμισε, όμως, ταυτόχρονα ότι αυτή η ανάκαμψη, την οποία μνημονεύουν συνεχώς οι Γερμανοί για να δικαιολογήσουν το αίτημά τους για «κανονική» νομισματική πολιτική, δεν έχει αλλάξει πολλά στις προβλέψεις για τον πληθωρισμό. Αντίθετα, μάλιστα, η ΕΚΤ υποβάθμισε ελαφρώς τις προβλέψεις της για τον πληθωρισμό, κάτι που σημαίνει ότι η ικανοποίηση των αιτημάτων της Bundesbank μετατίθεται ακόμη πιο μακριά στο μέλλον!
Άλλωστε, όπως αποκάλυψε χθες ο Ντράγκι, το θέμα αυτό δεν συζητήθηκε καν από τους κεντρικούς τραπεζίτες στη χθεσινή συνεδρίαση του συμβουλίου της ΕΚΤ, στο Ταλίν. Μόνο ένα ή δύο μέλη του συμβουλίου έκαναν ορισμένες αναφορές στο θέμα, είπε χαρακτηριστικά ο Ντράγκι, «καρφώνοντας» τον Γιενς Βάιντμαν της Bundesbank, αλλά άφησε να εννοηθεί ότι αυτές οι παρεμβάσεις έπεσαν στο κενό, καθώς η συντριπτική πλειονότητα των τραπεζιτών αρνήθηκαν να τις συζητήσουν.
Αναφερόμενος στον υποτονικό πληθωρισμό, ο Ντράγκι υπογράμμισε ότι «αυτό που πρέπει να εξηγηθεί είναι το προφίλ σταθερού και χαμηλού υποκείμενου πληθωρισμού. Αυτό έχει κυρίως να κάνει με τη χαμηλή αύξηση του ονομαστικού κόστους εργασίας».
Η δρακόντεια πολιτική συγκράτησης του εργατικού κόστους, που έχει επιβάλει στην Ευρώπη η Γερμανία στο όνομα της ανταγωνιστικότητας, έχει διαμορφώσει μια παράδοξη κατάσταση στην αγορά εργασίας της ευρωζώνης. Ενώ η ανεργία μειώνεται γρηγορότερα από το προβλεπόμενο, ο βαθμός αξιοποίησης του εργατικού δυναμικού δεν είναι όσο υγιής υποδεικνύει η μείωση του ποσοστού των ανέργων, καθώς μεγάλος αριθμός εισερχόμενων στην αγορά εργασίας βρίσκουν θέσεις χαμηλής ποιότητας.
"Πραγματική" ανεργία 15%!
«Έχουμε στοιχεία που δείχνουν ότι πολλές από αυτές τις νέες θέσεις εργασίας είναι αυτό που ονομάζουμε θέσεις χαμηλής ποιότητας, δηλαδή μιλάμε για προσωρινή απασχόληση και μερική απασχόληση», τόνισε ο Ντράγκι. Αυτό εξηγεί και το παράδοξο, εκ πρώτης όψεως, φαινόμενο να αυξάνεται η απασχόληση, να υποχωρεί το ποσοστό της ανεργίας, αλλά οι αμοιβές να παραμένουν καθηλωμένες σε πολύ χαμηλό ρυθμό αύξησης.
Η ΕΚΤ παρακολουθεί προσεκτικά τις δυναμικές που αναπτύσσονται στην αγορά εργασίας και εκπόνησε πρόσφατα μελέτη που οδήγησε σε ένα σοκαριστικό συμπέρασμα: με ένα διαφορετικό ορισμό της ανεργίας, όπου κατατάσσονται στους ανέργους και όσοι έχουν δουλειά, αλλά θα ήθελαν να εργασθούν περισσότερες ώρες, το ποσοστό ανεργίας στην ευρωζώνη ανεβαίνει στο 15%!
Η χθεσινή τοποθέτηση Ντράγκι για πληθωρισμό και κόστος εργασίας ρίχνει «πάγο» στα αιτήματα της Γερμανίας για την έξοδο από την ποσοτική χαλάρωση και την αύξηση των επιτοκίων και θέτει υπό αμφισβήτηση το γερμανικό δόγμα της επίμονης συγκράτησης του εργατικού κόστους, η οποία μπορεί να κάνει την ευρωζώνη πιο ανταγωνιστική διεθνώς, αλλά όταν ξεπερνιούνται ορισμένα όρια φέρνει τον πληθωρισμό τόσο χαμηλά, που η κεντρική τράπεζα είναι υποχρεωμένη να κάνει ακριβώς αυτό που δεν επιθυμεί η Γερμανία: να εφαρμόζει πολύ χαλαρή νομισματική πολιτική, με χρήση ακόμη και ανορθόδοξων μέτρων, όπως το QE.