Με απελπιστικά αργούς ρυθμούς εξελίσσονται οι ρυθμίσεις δανείων μέσω του Εξωδικαστικού Μηχανισμού, καθώς οι χρηματοδοτικοί φορείς, που έχουν από το νόμο τον τελευταίο λόγο για την έγκρισή τους, έχουν ορθώσει… μπλόκο, απορρίπτοντας πολύ μεγάλο αριθμό αιτήσεων, σε όλες τις περιπτώσεις όπου κρίνουν ότι άλλα μέτρα, όπως οι πλειστηριασμοί, ή οι ιδιωτικές συμφωνίες με τους οφειλέτες, θα τους αποδώσουν καλύτερο εισπρακτικό αποτέλεσμα.
Σύμφωνα με στοιχεία του υπ. Οικονομικών, που παρουσίασε ο Χρ. Σταϊκούρας στη Βουλή, τα δάνεια για τα οποία έχουν ανάψει «κόκκινο» οι τράπεζες και οι servicers, μπλοκάροντας τη ρύθμιση ξεπερνούν τα 600 εκατ. ευρώ!
Επιχειρήσεις και νοικοκυριά εξακολουθούν να βαρύνονται με τεράστιου ύψους κόκκινα δάνεια, αφού με το σχέδιο «Ηρακλής» μόνο διευκολύνθηκε η μεταφορά τους από τα χαρτοφυλάκια των τραπεζών σε funds και servicers, χωρίς ωστόσο να διευθετηθούν και να μπορέσουν οι οφειλέτες να επανέλθουν κανονικά στην οικονομική ζωή.
«Δεν πρέπει να παραβλέπουμε το γεγονός ότι, παρά την εξυγίανση που επιτυγχάνεται στους ισολογισμούς των τραπεζών, το χρέος ιδιωτών και επιχειρήσεων παραμένει εντός του χρηματοπιστωτικού συστήματος», τόνισε ο κ. Σταϊκούρας, εξηγώντας ότι κόκκινα δάνεια ύψους 15 δις. έχουν μείνει στις τράπεζες και 87 δις. ευρώ στις εταιρείες διαχείρισης, δηλαδή συνολικά 102 δισ. ευρώ προβληματικών δανείων βρίσκονται στην ουρά για διευθέτηση. «Το χρέος ιδιωτών και επιχειρήσεων δεν εξαφανίζεται μέσω της μεταφοράς του από τους ισολογισμούς των τραπεζών στις εταιρείες διαχείρισης», είπε χαρακτηριστικά ο υπ. Οικονομικών.
Ωστόσο, τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα του Εξωδικαστικού Μηχανισμού, στον οποίο η κυβέρνηση έχει εναποθέσει μεγάλες προσδοκίες, όχι απλώς δεν είναι τα αναμενόμενα, αλλά είναι εντελώς απογοητευτικά. Όπως αναφέρουν νομικοί, αυτό συνδέεται και με τη φιλοσοφία του ισχύοντος νόμου: ενώ οι ρυθμίσεις υποτίθεται ότι γίνονται δίκαια και αμερόληπτα μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας, οι πιστωτές έχουν τη διακριτική ευχέρεια να αποφασίζουν πότε θα «ανάβουν πράσινο». Αυτή είναι μια εντελώς διαφορετική φιλοσοφία από τον νόμο Κατσέλη, για παράδειγμα, όπου την τελική λύση έδινε το δικαστήριο και είχε υποχρεωτικό χαρακτήρα για οφειλέτες και τράπεζες.
Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, οι χρηματοδοτικοί φορείς βλέπουν τον Εξωδικαστικό Μηχανισμό ως μια έσχατη λύση και δέχονται τις ρυθμίσεις μόνο όταν κρίνουν ότι δεν έχουν τη δυνατότητα να εισπράξουν περισσότερα από άλλες οδούς. Μάλιστα, όπως αναφέρουν στελέχη τραπεζών και servicers, σε μια οικονομία όπως η ελληνική, όπου η παραοικονομία… βασιλεύει, αυτή η τακτική ίσως είναι ενδεδειγμένη, όταν υπάρχουν υπόνοιες ότι ένας οφειλέτης μπορεί να έχει πολύ μεγαλύτερη οικονομική δυνατότητα από αυτή που εμφανίζει επίσημα και θα μπορούσε να πληρώσει περισσότερα με την πίεση των μέτρων αναγκαστικής είσπραξης.
Σε αυτό το πλαίσιο, δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι τα στοιχεία για την πρόοδο των ρυθμίσεων με τον Εξωδικαστικό είναι απογοητευτικά, παρότι έχει παρέλθει μια διετία από την υιοθέτηση του νέου πτωχευτικού νόμου και αναμενόταν μια ουσιαστικά επιτάχυνση:
Έχουν υλοποιηθεί 1.498 ρυθμίσεις οφειλών, συνολικού ύψους 250 εκατ. ευρώ. Εξ αυτών, μόνο 697 ρυθμίσεις, ύψους 157 εκατ. ευρώ, έχουν διενεργηθεί από τράπεζες και εταιρίες διαχείρισης.
Αυτό το πενιχρό αποτέλεσμα «αντικρίζεται» με ένα πολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον από δανειολήπτες για ρυθμίσεις. Μέχρι στιγμής, πάνω από 60.000 οφειλέτες έχουν εισέλθει στην πλατφόρμα. Περίπου 32.000 οφειλέτες, με οφειλές 19 δισ., έχουν εκδηλώσει ηλεκτρονικά σοβαρό ενδιαφέρον για ρύθμιση, υποβάλλοντας τα οικονομικά τους στοιχεία, ενώ στο τελικό στάδιο της αίτησης έχουν φθάσει 9.000 οφειλέτες, με χρέη 5 δισ. ευρώ.
«Κολλημένες» στους χρηματοδοτικούς φορείς εν αναμονή της έγκρισής τους, βρίσκονται 1.093 αιτήσεις ρύθμισης που αφορούν δάνεια άνω των 1 δισ. ευρώ. Το πλέον αξιοσημείωτο, ίσως, είναι το ύψος των δανείων για τα οποία οι τράπεζες έχουν μπλοκάρει τη ρύθμιση: Υπερβαίνει τα 600 εκατ. ευρώ.
Βλέποντας ένα νομοθέτημα που έχει προβληθεί ως μια σύγχρονη και αποτελεσματική λύση για το ιδιωτικό χρέος να «τσαλακώνεται» από την πολιτική των χρηματοδοτικών φορέων, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών καλεί συνεχώς και επιτακτικά να αυξήσουν τις ρυθμίσεις που αποδέχονται. Όμως, όσο οι χρηματοδοτικοί φορείς πιστεύουν ότι σε πολλές περιπτώσεις μπορούν να εισπράξουν περισσότερα χωρίς τον Εξωδικαστικό, οι δανειολήπτες που ζητούν ρύθμιση θα βρίσκουν κλειστές πόρτες…