Πρόσθετους ελέγχους στις επιστροφές ΦΠΑ σε επιχειρήσεις που έχουν την έδρα τους σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθιερώνει η ΑΑΔΕ, μετά τα πολλά κρούσματα φορολογικών παραβάσεων που διαπιστώνονται ειδικά με εταιρείες που έχουν την έδρα τους στη γειτονική Βουλγαρία.
Στις περισσότερες περιπτώσεις -αν όχι όλες- έχει μεταφερθεί εικονικά η έδρα στη γειτονική χώρα και ο επιχειρηματίας και η επιχείρηση δραστηριοποιείται κανονικά στην Ελλάδα.
Το νέο καθεστώς εφαρμόζεται από τις 2 Σεπτεμβρίου 2022 και διαχωρίζει τις αιτήσεις σε τρείς κατηγορίες, ως εξής:
- «περαιωμένη αίτηση» νοείται οποιαδήποτε αίτηση για την οποία έχει εκδοθεί απόφαση επιστροφής εν όλω ή εν μέρει ή απόφαση απόρριψης,
- «εκκρεμής αίτηση» νοείται οποιαδήποτε αίτηση η οποία έχει παραληφθεί από την ηλεκτρονική εφαρμογή «Επιστροφές Φ.Π.Α. σε μη Εγκατεστημένους (VAT Refunds)» της ΑΑΔΕ, πριν ανατεθεί για επεξεργασία σε αρμόδιο υπάλληλο,
- «μερική εξέταση των παραστατικών αίτησης» νοείται η εξέταση μέρους των παραστατικών της αίτησης, για την οποία πληρούνται σωρευτικά συγκεκριμένα κριτήρια αξιολόγησης της αίτησης αυτής.
Κριτήρια ανάλυσης κινδύνου
Για τις αιτήσεις που εμφανίζονται ως εκκρεμείς από τις 2 Σεπτεμβρίου και στο εξής, διενεργείται αυτόματη αξιολόγηση αυτών, με την εφαρμογή κριτηρίων ανάλυσης κινδύνου (σύστημα “Risk Analysis”).
Η διαδικασία της αυτοματοποιημένης αξιολόγησης των αιτήσεων διενεργείται μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος «Επιστροφές Φ.Π.Α. σε μη Εγκατεστημένους (VAT Refunds)» αυτόματα την πρώτη εργάσιμη ημέρα κάθε μήνα και περιλαμβάνει τις εκκρεμείς αιτήσεις που έχουν παραληφθεί μέχρι την ημέρα αυτή.
Εξαιρετικά, στην περίπτωση τεχνικής αδυναμίας του συστήματος η διαδικασία του προηγούμενου εδαφίου εκκινεί μετά την αποκατάσταση της τεχνικής αδυναμίας του συστήματος και περιλαμβάνει τις εκκρεμείς αιτήσεις που έχουν παραληφθεί μέχρι την ημέρα αυτή.
Αξιολόγηση αιτήσεων
Κατά την αξιολόγηση οι αιτήσεις ταξινομούνται αυτοματοποιημένα στις ακόλουθες κατηγορίες:
Α. «Αιτήσεις με αυτόματη έγκριση».
Β. «Αιτήσεις για μερική εξέταση»
Γ. «Αιτήσεις για πλήρη εξέταση».
Η διαχείριση των αιτήσεων κατά κατηγορία γίνεται ως εξής:
Α. «Αιτήσεις με αυτόματη έγκριση».
Για τις αιτήσεις που περιλαμβάνονται στην κατηγορία με την ένδειξη «Αιτήσεις με αυτόματη έγκριση», δημιουργείται ηλεκτρονικός κατάλογος με τον αριθμό αναφοράς κάθε αίτησης και τα εγκριθέντα προς επιστροφή ποσά και εν συνεχεία εκδίδεται μία συγκεντρωτική απόφαση επιστροφής.
Β. «Αιτήσεις για μερική εξέταση».
Για τις αιτήσεις επιστροφής Φ.Π.Α. που περιλαμβάνονται στην κατηγορία με την ένδειξη «Αιτήσεις για μερική εξέταση» διενεργείται εξέταση μέρους εκ του συνόλου των παραστατικών που αφορούν την αίτηση όπως ορίζεται στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ της παρούσας και εν συνεχεία εκδίδονται αποφάσεις επιστροφής.
Γ. «Αιτήσεις για πλήρη εξέταση».
Για τις αιτήσεις που περιλαμβάνονται στην κατηγορία με την ένδειξη «Αιτήσεις για πλήρη εξέταση» διενεργείται πλήρης εξέταση των παραστατικών που αφορούν την αίτηση.
Επιλογή δείγματος για έλεγχο
Για τις αιτήσεις που περιλαμβάνονται στην κατηγορία με την ένδειξη «Αιτήσεις με αυτόματη έγκριση», θα εξάγεται δείγμα ποσοστού 2% επί των αιτήσεων που πληρώθηκαν κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος και θα διενεργείται πλήρης εξέταση αυτών.
Για τις αιτήσεις που περιλαμβάνονται στην κατηγορία με την ένδειξη «Αιτήσεις για μερική εξέταση» θα εξάγεται δείγμα ποσοστού 5% επί των αιτήσεων που πληρώθηκαν κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος και θα διενεργείται πλήρης εξέταση αυτών.
Στην περίπτωση που κατά την επανεξέταση διαπιστώνονται «προβλήματα» και έλλειψη δικαιολογητικών τίθεται υπό έλεγχο και επιπλέον η επόμενη εκκρεμής αίτηση της ίδιας επιχείρησης εξαιρείται από την αυτοματοποιημένη αξιολόγηση.
Επίσης στην περίπτωση που η επιχείρηση έλαβε επιστροφή Φ.Π.Α. με «αυτόματη έγκριση» για έναν αριθμό αιτήσεων, διενεργείται πλήρης εξέταση των επόμενων.