Μπλόκα στην καταπάτηση και «αξιοποίηση» εκατοντάδων παραλιών σε ολόκληρη τη χώρα βάζουν φέτος τα υπουργεία Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Ενέργειας & Περιβάλλοντος, απαγορεύοντας την τοποθέτηση ομπρελών και ξαπλώστρων.
Στη λίστα που απαγορεύεται οποιαδήποτε αξιοποίηση βρίσκονται και παραλίες σε νησιά και γενικά σε δημοφιλείς προορισμούς και το πρόβλημα που θα ανακύψει αφορά στις περιπτώσεις που οι τοπικοί δήμοι έχουν υπογράψει ήδη συμβόλαια με επιχειρηματίες για την εμπορική εκμετάλλευση.
Συγχρόνως, με ειδική εφαρμογή που είναι διαθέσιμη στα κινητά τηλέφωνα, μπορεί κάθε πολίτης να καταγγέλλει παραβιάσεις της σχετικής νομοθεσίας και να επεμβαίνουν άμεσα οι αρχές.
Αναλυτικότερα, με απόφαση των υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστή Χατζηδάκη και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρο Σκυλακάκη, καθορίζονται οι «Απάτητες παραλίες», οι οποίες θεσπίστηκαν για πρώτη φορά με το νόμο 5092/2024 («Όροι αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας στις παραθαλάσσιες περιοχές»).
Πρόκειται για 198 παραλίες σε ολόκληρη τη χώρα, που βρίσκονται εντός του δικτύου Natura 2000 και στις οποίες θα απαγορεύεται η παραχώρηση και κατ’ επέκταση η τοποθέτηση ομπρελών, ξαπλωστρών κ.λπ.
Στην πραγματικότητα οι κλειστές παραλίες είναι πολύ περισσότερες, καθώς η απόφαση περιγράφει περιοχές NATURA, στις οποίες οι παραλίες είναι περισσότερες.
Οι «Απάτητες παραλίες» προσδιορίστηκαν -όπως προβλέπει ο ίδιος νόμος- ύστερα από εισήγηση του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.), με κριτήρια στα οποία περιλαμβάνονται:
- η σημαντική παρουσία οικοτόπων που προστατεύονται από την ενωσιακή ή την εθνική νομοθεσία, σπάνιων ενδημικών ειδών χλωρίδας και πανίδας,
- η επιτέλεση σημαντικών οικολογικών λειτουργιών για προστατευόμενα είδη,
- ο χαρακτηρισμός τους ως Καίριων Περιοχών Βιοποικιλότητας,
- η παρουσία σημαντικών οικοσυστημάτων που χρήζουν προστασίας και διατήρησης ή αποκατάστασης.
Σύμφωνα με την ΚΥΑ, στις «Απάτητες παραλίες» απαγορεύεται η παραχώρηση του δικαιώματος απλής χρήσης αιγιαλού και παραλίας, καθώς και οποιαδήποτε άλλη δράση μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη μορφολογία τους και την ακεραιότητά τους ως προς τις οικολογικές τους λειτουργίες, και ιδίως:
- η παρουσία μηχανοκίνητων οχημάτων,
- η διοργάνωση εκδηλώσεων με συμμετοχή περισσότερων από δέκα άτομα,
- η μουσική ή η παραγωγή άλλων ήχων με χρήση συσκευής ηλεκτρικής αναπαραγωγής ή ενίσχυσης, για την άσκηση δραστηριοτήτων
- η τοποθέτηση κινητών στοιχείων, όπως τραπεζοκαθισμάτων, ομπρελών, ξαπλωστρών κ.ά.
- η άσκηση δραστηριοτήτων που εξυπηρετούν τους λουόμενους ή την αναψυχή του κοινού, για εκμίσθωση θαλάσσιων μέσων αναψυχής,
- η λειτουργία αυτοκινούμενου ή ρυμουλκούμενου τροχήλατου αναψυκτήριου.
Καταγγελίες
Οι πολίτες θα μπορούν να υποβάλουν καταγγελίες για για αυθαίρετη κατάληψη αιγιαλού ή για υπέρβαση της παραχώρησης, μέσω της ειδικής εφαρμογής «MyCoast» που θα διατίθεται δωρεάν.
Ανοίγοντας την εφαρμογή στο κινητό τηλέφωνο, ο πολίτης θα πρέπει να εντοπίσει την περιοχή ενδιαφέροντος είτε με αναζήτηση στο χάρτη της εφαρμογής είτε «σκανάροντας» το QR code της παραχώρησης, που θα είναι αναρτημένος υποχρεωτικά σε πινακίδα στην παραλία.
Μόλις γίνει ο εντοπισμός της περιοχής θα εμφανίζεται στην οθόνη του κινητού το πολύγωνο της παραχώρησης και τα στοιχεία της (τοποθεσία, έναρξη – λήξη, χρήση, εμβαδόν).
Αν ο πολίτης διαπιστώσει αυθαίρετη κατάληψη έκτασης ή και παρακώλυση ελεύθερης πρόσβασης, μπορεί να υποβάλει τις προαναφερόμενες καταγγελίες μέσω της εφαρμογής, επιλέγοντας τη συγκεκριμένη παραχώρηση ή το συγκεκριμένο σημείο στο χάρτη, εάν δεν υπάρχει ενεργή παραχώρηση.
Ο χρήστης προσδιορίζει τον λόγο της καταγγελίας, εισάγει μια συνοπτική περιγραφή του προβλήματος και επιλέγει εάν η καταγγελία θα υποβληθεί ανώνυμα ή επώνυμα.
Στην τελευταία περίπτωση, απαιτείται η σύνδεσή του με προσωπικούς κωδικούς taxisnet για να ολοκληρωθεί η διαδικασία.
Σημειώνεται ότι μία μόνο καταγγελία, ανά τύπο καταγγελίας, μπορεί να υποβληθεί την ίδια ημέρα από την ίδια συσκευή και για την ίδια παραχώρηση, καθώς και ότι η καταγγελία μπορεί να υποβληθεί από κινητή συσκευή που βρίσκεται κοντά στο σημείο της εν λόγω παραχώρησης.
Αν δεν είναι δυνατή η υποβολή καταγγελίας μέσω της εφαρμογής, οι καταγγελίες γίνονται με οποιοδήποτε άλλο πρόσφορο μέσο ενώπιον οποιασδήποτε δημόσιας αρχής, η οποία υποχρεούται να την διαβιβάσει αυθημερόν στην αρμόδια Κτηματική Υπηρεσία.
Η λίστα με τις «Απάτητες Παραλίες»
Οι περιοχές στις οποίες οι παραλίες χαρακτηρίζονται «Απάτητες» είναι οι ακόλουθες: